| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/283) ile 2020 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/282) ve Sayıştay tezkereleri a) Gençlik ve Spor Bakanlığı b) Spor Toto Teşkilat Başkanlığı |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 23 .11.2021 |
GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Sayın Bakan, değerli bürokratlar; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Tabii, Türkiye Büyük Millet Meclisinde bütçeyi görüşüyoruz. Bütçenin Meclise sevki ile bugün Bakanlığın bütçesini Plan ve Bütçe Komisyonunda yaptığımız görüşme arasında geçen bu zaman dilimi içinde net Türk lirası yabancı bütün paralar karşısında yüzde 28 değer kaybetti. Zaten görünen o ki sanki bu bütçe Mecliste Genel Kuruldan çıktığında hemen çok kısa süre içinde yeni bir ek bütçeye ihtiyaç duyulacak gibi gözüküyor.
Şimdi, Sayın Başkanım, Sayın Bakan olimpiyatlarla ilgili bir değerlendirme yaptı. 1948 yılından sonra yapılan tüm olimpiyatlarda şampiyon olan sporcuları tek tek takip eden birisi olarak, bilen birisi olarak bir kere 1948 yılında Türkiye 7 altın, 12 toplam madalyayla kadınların katılmadığı ve çok az branşta yapılan olimpiyatlarda dünya 7'ncisiydi. Olimpiyatlarda toplam alınan madalya değil, altın madalyalar üzerinden bir değerlendirme yapılır ve ülkelerin sıralaması bunun üzerinden yapılır. Sayın Bakanımız da çok iyi bilir ki Tokyo Olimpiyatları dolayısıyla "bireysel dövüş sporları" dediğimiz karate, bu olimpiyat dolayısıyla turnuvalara dâhil edildi. 2024 Paris Olimpiyatları'nda karate sporu yer almayacak. Niye bunu söylüyorum? Çünkü Türkiye'deki lisanslı spor yapanların yüzde 49'u Asya dövüş sporları üzerinde artık oluşmaya başladı. Yani bizim geleneksel olarak burada üzerinde durmamız gereken nokta şu: Arkadaşlar, güreş havuzunu kaybediyoruz. Türk güreşi doğal yetiştirme havuzlarını kaybediyor, gençlerimiz ve çocuklarımız güreş sporundan giderek uzaklaşıyorlar.
Bakın, buradan size söylüyorum: Rıza Kayaalp ve Taha Akgül, 30'lu yaşın üzerindeler; bunlar da olimpiyatlarda bir daha yarışırlar inşallah ama onlardan sonra bizim olimpiyatlarda altın madalya için mindere çıkaracağımız sporcu kim olacak? Bunu Sayın Bakanın ve bürokratların düşünmesi gerekir. Keşke gurur abidemiz Hamza Yerlikaya güreşte elde ettiği başarıyı daha sonraki dönemde olumsuz birtakım değerlendirmelerle kendi üzerinden, güreş camiası üzerinden yaratılan algıyı bozmasaydı da gençlerimiz için güreşte bir fenomen, güreşte bir model olmaya devam etseydi.
Sayın Bakanım, bakın, Naim Süleymanoğlu'yu kaybettik. Naim Süleymanoğlu'nun kemikleri sızlıyor. Halterde Türkiye olimpiyatlarda nal topladı nal. Türkiye olimpiyatlarda halter sporunda erkeklerde kota alacak sporcu yetiştiremedi. Şimdi, niye bu noktaya geldik biz? Şu olimpiyatları değerlendirdiğimizde, okçuluk, yüzme, jimnastik, voleybol; peki, bu 4 tane federasyonun genel yönetimine bakalım, kimlerin federasyon başkanı olduğuna bakalım, bunların sporcu kimliğinden gelen özellikleriyle kurumlarını ve federasyonu nasıl iyi yönettiklerine bakalım. Sonra da sizin federasyon seçimlerinde bire bir il müdürlerinizle, Bakanlığa bağlı olan genel müdürlükteki çalışan bürokratlarla, bütün federasyonlarda müdahil oldunuz. Nerede özerk federasyonlar, nerede bağımsız federasyonlar? Sayın Sancaklı söyledi, ihaleye fesat karıştıranların federasyonlarda görev almasını engelleyen bir düzenleme geliyor. Yüzde yüz katılıyorum. Ya, Türkiye'de "5'li çete" diye tarif ettiğimiz müteahhitlerden bir tanesi şu anda Türkiye'de Futbol Federasyonunun başında. Hangi güç getirdi onu oraya, hangi güç getirdi Futbol Federasyonunun başına? Yani neresinden bakarsak bakalım, Türkiye'de Federasyon üzerinde Bakanlığınızın ve bürokrasinizin öyle ciddi bir ağırlığı var ki şurada Bakanlığınızın bürokratları dizilmiş, Türkiye'de milyonlarca sporcuyu içinde barındıran amatör federasyonları temsil eden kişiyi 1'inci sıraya oturtmayı akıl edemiyorsunuz. Olur mu böyle bir şey? Mehmet Baykan'ın oturması gereken yer Bakanın sağ tarafıdır, orada olması gerekir. Milyonlarca lisanslı sporcu, amatörler hizmet veriyor. Bunu da eleştirmek istiyorum.
Şimdi gelelim bir başka konuya değerli arkadaşlar: Türkiye'deki futbol üzerinden yapılan İddaa ile beIN SPORTS, İddaa ve Riva'daki VAR sistemi arasında çok kirli ilişkiler var. Türkiye'de eskiden Spor Toto 0, 1, 2 oynatırdı, şimdi 0, 1, 2 yok; dakika, skor, geri kalan zamanla ilgili bahisler açılıyor.
OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Sayın Zeybek, tamamlar mısınız lütfen.
GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Geriye kalan zamanla ilgili bu yapılanmanın mutlaka ortaya çıkarılması lazım. O nedenle VAR odası ile İddaa siteleri arasında çok organik bağ var.
Son olarak şunu söylüyorum: On iki yıldır Spor Toto kulüplere 35, 45, 55, 66 bin TL veriyor maç başına. Ya, on iki yıldır aynı rakamla siz kulüplere İddaa'dan para ödüyorsunuz ya; yazıktır, günahtır, bunun bir an önce değiştirilmesi lazım. Yani 10 kat değer kaybetti Türk lirası dolar bazında, kulüplere verdiğiniz rakam on iki yıldır değişmedi.