KOMİSYON KONUŞMASI

EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı, kamu-özel iş birliği projeleri artık ülkemizde çok ciddi bir kara delik hâline gelmiş durumda. Bu finansman modeliyle yapılan ulaştırma projeleri, hastaneler verilen yüksek garantilerle kamu finansmanı üzerinde çok ciddi bir borç yükü getirmiştir.

Şimdi, neden böyle oldu diye baktığımızda, aslında, birincisi, bu adrese teslim ihalelerde belli başlı şirketler seçildi bu projelerin uygulanması için ve bu şirketler yeterli öz sermayeleri olmadığından çok yüksek faizlerle, dış kredilerle, dışarıdan borçlanmak zorunda kaldılar. Tabii, borçlanırken de hazine garantör olmak zorunda kaldı. Sonuç olarak, kredi borçlarını ödeyebilmeleri için de diğer yandan devlet hem garantör oldu hem de çok yüksek araç geçişleri ve hasta garantileri ile büyük bir yükün altına girmiş oldu.

Şimdi, 2020 yılında Türk lirası hazine garantisi borç yükümüze baktığımız zaman, örneğin, 151,3 milyar Türk lirası borç yüküyle karşı karşıyayız; tabii, bu rakam 2020 döviz kurlarıyla. Bugün bu miktar yükselen döviz kurlarıyla birlikte 2'ye katlanmış durumda ve ciddi bir borç yüküyle de karşı karşıyayız, dolarla borçlanıldığı için. Şimdi, antiparantez şunu da belirtmek istiyorum burada: Türkiye Cumhuriyeti devleti, çok daha düşük faizlerle ve çok çok daha uzun vadelerle borçlanarak bu projeleri hayata geçirebilirdi. Bu yol denenebilirdi ama tercih edilmedi, denenmedi; böyle bir yük ülke ekonomisine, vatandaşın sırtına ve gelecek nesillere maalesef yüklendi. Şimdi, en azından biz bu önergeyle diyoruz ki: Bilgilerde de şeffaflık olmadığı için, şeffaflık adına şehir hastaneleri ve diğer kamu-özel iş birliği projeleri ve tabii, diğer nedenlerle verilen hazine garantilerinin bütçe yılını izleyen beş yıl boyunca getireceği yükün toplumca da bilinmesini sağlamak amacıyla bu tahmin cetvelinin ilgili yıllar merkezî bütçe kanunlarına eklenmesini öneriyoruz. Bu önergeyi de onun için verdik. Önergemizin de kabul edilmesini bekliyoruz.

Teşekkür ederim.