| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 6741 Sayılı Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketinin Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Uyarınca, Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi ile Türkiye Varlık Fonunun 2020 Yılı Mali Tabloları ve Faaliyetler ile İlgili Denetim Raporlarının Sunulduğuna Dair Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi (3/1729) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 05 .01.2022 |
EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - Çok uzun konuşmayacağım, tekrara girmek istemiyorum.
Arkadaşlarımız, Komisyon üyelerimiz epeyce değerlendirme yaptılar ama genel olarak baktığımız zaman, 2016 yılında kurulan Varlık Fonunun şu anda varlığını sorgular duruma geldiğimizi görüyoruz. Yani kurulan Fonun, mesela, denetim yöntemi tartışmalı, şeffaflık ve hesap verebilirlikten uzak, Sayıştay denetimi kapsamında olmayan ve bu çok tartışılan, Kamu İhale Kanunu'ndan muaf tutulmuş durumda ve kurulan Varlık Fonunun ülke ekonomisine ne kattığı, ne getirdiği, ne götürdüğü artık bunları konuşur hâldeyiz. Kanunun amacına baktığımız zaman, sermaye piyasalarında araç çeşitliliği ve derinliğine katkı sağlamak, yurt içinde kamuya ait olan varlıklara ekonomiye kazandırmak, dış kaynak temin etmek, stratejik büyük ölçekli yatırımlara iştirak etmek için kurulduğunu görüyoruz ama 2016'da kurulan bu Fonun şu anda bünyesi altında bulunan hem şirketler hem de bağlı ortaklıklarının zarar eder duruma geldiği bir Fon hâline dönüştüğünü de görüyoruz. Şimdi, 26 şirket, 46 gayrimenkul ve 1'i at yarışı, diğeri şans oyunu, 2 de lisansı bulunan Varlık Fonu, öncelikle, geçen yıldan beri konuşuyoruz, alt şirketleri yani bağlı olan şirketler ÇAYKUR, PTT, BOTAŞ, zarar eden bu şirketleri kâra geçirmedi. Geçirdi mi? Hayır, rakamlara baktığımızda hâlâ ÇAYKUR'un şu anda toplam bilanço zararının 2 milyar 244 milyon TL seviyesine yükseldiğini...
Yine, PTT'nin Varlık Fonuna devredildikten sonra son iki yılda 1 milyar 959 milyon zarar ettiğini, -tek tek hepsini saymayacağım- birçok şirketin zarar ettiğini görüyoruz. Yine, Sayın Bekaroğlu bahsetti, Varlık Fonuna bağlı ortaklıklardan da bazılarının milyonlarca lira zarar ettiğini görüyoruz. İşte, Türkiye Varlık Fonu Enerji Sanayi ve Ticaret AŞ, 2 milyonu geçen bir zararı görünüyor. Yine, Elektrik Üretim Sanayi AŞ, Maden Sanayi ve Ticaret AŞ, Rafineri ve Petrokimya Sanayi ve Ticaret AŞ gibi... Şimdi, kendi altındaki şirketleri bile zarardan kurtaramayan bir Varlık Fonu nasıl bir katkı, nasıl bir şey üretecek bu ülke için? Yani biz bunu göremiyoruz açıkçası. Denetim noktasına geldiğimiz zaman, geçen yıl da aynı şekilde denetim yapan firmanın Fon altındaki, Fon bünyesindeki şirketlerle ilgili bazı konularda sınırlı olumlu görüş verdiklerini görmüştük. Aynı şeyle bu yıldaki 2020 yılı denetiminde de karşılaşıyoruz.
Yine çok detayına girmeyeceğim, bahsedildi ama hakikaten önemli kuruluşlar. Ziraat Bankası, Halk Bankası ki Halk Bankasıyla ilgili devam eden davalarla ilgili süreçlerde herhangi bir ceza, tazminat, yaptırım veya önlem uygulanmadığı belirtiliyor denetçi tarafından ve finansal tablosuna buna ilişkin herhangi bir karşılık ayrılmadığı söyleniyor; bu çok önemli bir konu. Yani Türkiye için Halk Bankası davası çok önemli bir dava ve neden gerçekten karşılık ayrılmadığını bizim öğrenmemiz gerekiyor ama şu denetim koşullarında bunu öğrenemiyoruz, gördüğümüz gibi.
Yine, Piyasa İstikrar Denge Alt Fonu, Turkish Energy Company, BOTAŞ, ÇAYKUR, PTT, Turkcell'in hisselerini alan Bilgi Teknolojileri, İletişim Hizmetleri AŞ hakkında çeşitli konularda sınırlı olumlu görüş verilmiş, yeterli denetim kanıtı elde edilemediği belirtilmiş. O zaman, biz, burada, biraz önce de söyledim, yine şeffaf olmayan ve hesap verebilir olmayan bir ortamda Varlık Fonunun denetimini tam olarak yapabildiğimizi söyleyemeyiz. Bu anlamda, ben yeniden usul üzerine söz aldığımda söylediğim gibi bu denetimin nasıl yapılması gerektiği, Komisyonumuzda nasıl yapılması gerektiğiyle ilgili, usullerin ve yöntemlerin belirlenmesi gerektiğini tekrar vurgulamak istiyorum. Şu anda yaptığımız bir denetim değil, sadece hazırlanmış bu raporlar üzerinde tartışma yürütüyoruz.
Teşekkür ediyorum.