KOMİSYON KONUŞMASI

GÜLÜSTAN KILIÇ KOÇYİĞİT (Muş) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Aslında az önce Sayın Hatımoğulları da belirtti, anlaşmada böyle birebir, özel olarak karşı çıkacağımız bir şey yok, genel olarak anlaşmanın içeriğinde aslında Azerbaycan'la ilişkilerin geliştirilmesi ve birçok başlık var; kültür vesaire. Ama benim anladığım en temel şeylerden biri, özellikle de bu içinden geçtiğimiz süreçte, doğal gaz kesintileri yaşadığımız bir dönemde özellikle enerji arz güvenliği meselesi çok önemli bir başlık ki burada temel başlıklardan birini oluşturuyor çünkü hem biz Azerbaycan'dan yoğun bir şekilde gaz alıyoruz ve bunun güvenliği çok önemli ama bununla beraber elektriğe yönelik de bir anlaşma olduğunu görüyoruz yani ona dönük de adımlar var.

Diğer bir mesele de bu koridorun Türkiye'ye getireceği ciddi etkiler var, bu anlamıyla olumlu bir anlaşma. Bizim en temel çekincemiz sadece iki başlıkta; Cumhurbaşkanlığına yetki verilmesi meselesini zaten Sayın Hatımoğulları belirtti. Onunla beraber, askerî taahhüt meselesi konusunda açıkçası çekincelerimizi belirtmek isteriz. Bölge çok karışık, işte Ukrayna'yla Rusya her an bir savaşa girebilir, İran ile Azerbaycan arasında ciddi gerilimler var, yine Kafkasya'da başka sorunlar var ve bu anlamıyla Türkiye'nin Azerbaycan'a yönelik olan herhangi bir meseleye dönük taahhüt altında bulunmasının açıkçası kaygılandırdığını ifade etmek isterim; bu, iki yönlü bir kaygı. Birincisi, burada, direkt savaşa müdahil olma meselesi açısından bir kaygı oluşturuyor çünkü bizim, en nihayetinde Türkiye'nin, aslında bütün bölgede üstlenmesi gereken temel rolün, gerçekten sorunların diyalog yoluyla çözülmesi meselesi olduğunun altını çizmemiz gerekiyor. Bu anlamıyla, bir askerî taahhütten ziyade o sorunların çözümü meselesinde bir taahhüdün daha önemli olduğunu düşünüyoruz.

İkincisi de -bizim de çok memnuniyet duyduğumuz, ki burada Gürcistan, Azerbaycan Dostluk Grubu geldiğinde, ifade edildiğinde de ifade ettiğimiz- Ermenistan-Türkiye ilişkilerinin geliştirilmesi çok önemli bir mesele. Burada da ben, bu anlaşmaların, açıkçası, buradaki ilişkilerin geliştirilmesine dönük, bu dostluğun geliştirilmesine, normalleşme sürecine, karşılıklı seferlerin yapılmasına dönük bir -nasıl diyelim- halel getirmesinden de çekindiğimi ifade ederim. Yani bire bir metinde olmamakla beraber -biraz daha sanki- özellikle askerî iş birliği, karşılıklı asker bulundurma meselesinin Ermenistan'ı yeniden ürkütme, oradaki ilişkileri germe potansiyeli olduğunu tekrardan ifade etmemiz gerekiyor. Ama genel olarak anlaşmanın, özellikle BM ve diğer uluslararası metinlere atıf yapmış olmasının, bu çerçevede bir mutabakata varmış olmasının da bir olumluluk olduğunu, bu anlamıyla da özel bir itirazımızın olmadığını ifade etmemiz gerekiyor. Fakat bölgedeki dostluğu geliştirme, barışı geliştirme, gerçekten hem enerji arz güvenliğimizi sağlama, Türkiye'nin enerji arz güvenliğini sağlama hem de karşılıklı ilişkileri geliştirme noktasında sadece Azerbaycan'la değil, diğer bütün komşu ülkelerle de daha yakın bir iş birliğine ihtiyaç olduğunu ve Türkiye'nin bu konuda gerçekten kilit bir rol oynayacağını tekrar ifade etmemiz gerekiyor. Ama bu, Meclisin baypas edilmesi ve yetkinin Cumhurbaşkanına devredilmesi meselesinin esaslı bir itiraz konusu olduğunu ifade edelim çünkü biliyorsunuz, bu yetki Meclise verilmiş bir yetki, özellikle de savaş anlarındaki yetkide Meclisin tezkere çıkarması, asker bulundurmaya karar vermesi hayati bir mesele. Bu anlamıyla bu mesele, bizim için önemli olarak itiraz ettiğimiz mesele. Bunu bir AKP meselesi üzerinden de tartışmıyoruz -onun özel olarak altını çizelim, burada yanlış anlaşılmalara da mahal vermeyelim- bu yetki kimde olursa olsun, hangi Cumhurbaşkanında olursa olsun, hangi iktidarda olursa olsun karşı çıkılması gereken bir yetkidir. En nihayetinde bu yetkiyi halk adına Meclis kullanmak durumundadır, bunun özel olarak altını tekrardan çizmek isterim.

Teşekkür ederim.

BAŞKAN AKİF ÇAĞATAY KILIÇ - Teşekkür ederim.

NİYAZİ GÜNEŞ (Karabük) - Cumhurbaşkanına yetkiyi halk verdi biliyorsunuz.

GÜLÜSTAN KILIÇ KOÇYİĞİT (Muş) - Meclisin bulundurma meselesi. Ona bir itirazımız yok, halkın vermiş olmasına bir itirazımız yok. Asker bulundurma meselesinin özel hassasiyetinin altını çizmemiz gerekiyor. Oradaki Meclis yetkisi çok daha özel bir yetki, devredilmiş bir yetki değil.