YUNUS EMRE (İstanbul) - Teşekkür ediyorum.

Ben de tabii gerek Dışişleri Bakanlığımızın gerek Savunma Sanayii Başkanlığının ve diğer kurumlarımızın değerli bürokratlarına hoş geldiniz diyerek başlamak istiyorum.

Birkaç soru aslında yönelteceğim. Bir ölçüde benden önce Sayın Erozan da temas etti ancak biraz daha açarak sormak istiyorum. Şimdi savunma sanayisi alanında iş birliği ya da bir ülkeye silah satışı bir bilindik ticari aktivite gibi düşünülemez tabii yani bir yanıyla da aslında bir askerî yardım özelliği de taşımaktadır. Böyle bir özelliği bulunduğu için tabii doğal olarak onun sonuçları yani insani sonuçları en başta olmak üzere ve ülkenin genel dış politika çıkarları bakımından da değerlendirilmesi o ülkelerde yapılır. En çok da tabii parlamentolarda yapılır. Örneğin Amerikan sisteminde bu, tamamen bir askerî yardım olarak görülür ve Parlamentonun iznine tabidir. Şimdi, Türkiye'de tabii geçmişte, savunma sanayisinin bu ölçüde gelişmediği dönemde belki ciddi bir mesele olarak düşünülmüyordu ama bugün gerçekten bu konunun hem bizim Komisyonumuzun faaliyetleri bakımından hem de Türkiye'de Parlamentonun işleyişi bakımından derinlikli bir şekilde ele alınması gerekiyor. Ve yine tabii, iktidarın, Dışişleri Bakanlığının Türkiye'nin temel meselelerine nasıl baktığı, konuları nasıl değerlendirdiği, uzun dönemli bir perspektifle nasıl bir politika demeti oluşturduğu konusunda -gerçekten kabul edelim ki- bizim Dışişleri Komisyonumuzun, Meclisin doğru bilgilendirilmediği, neredeyse hiç bilgilendirilmediği bir ortamda bulunuyoruz. Bu bakımdan sadece bu Özbekistan özelinde değil, Özbekistan'la savunma iş birliği alanında değil genel olarak -hem tutanaklara da geçmesi bakımından- Savunma Sanayii Başkanlığının da Dışişleri Bakanlığımızın da görüşlerini biraz daha açmalarını bekliyoruz. En başta uluslararası planda da Türkiye'ye dönük ciddi eleştirileri de beraberinde getirebilir, uluslararası basında bu konularda birçok yazı çıkıyor. Birinci olarak benim gündeme getirmek istediğim yani bu savunma sanayisi konusunun hem Türkiye'nin genel çıkarları bakımından hem de birtakım değerlerin savunulması bakımından biraz daha açılmasını, Türkiye'nin hedeflerinin ortaya konulmasını bekliyoruz. Bu yönde yayımlar varsa bunların bize ulaştırılmasını tabii ki bekliyoruz, birincisi bu. İkincisi, yine bizim basından takip edebildiğimiz kadarıyla kimi dost ülkelerin, hatta NATO müttefiki ülkelerin de Türkiye'nin savunma sanayisindeki bazı ihtiyaçları bakımından ciddi kısıtları Türkiye'nin önüne koyduklarına, birtakım engellemelerin olduğuna ilişkin haberler yer alıyor; bunlar tabii savunma sanayisini nasıl etkiliyor? Türkiye'nin genel dış politika durumunu, çıkarlarını nasıl etkiliyor? Bunların da, bir ölçüde olabilirse, açıklanması faydalı olacaktır.

Son olarak da bizim tabii yaptığımız incelemelerde gördüğümüz bir konu var -yani bunu kişisel bir merak olarak lütfen düşünmeyin- 8'inci maddenin birinci bendinde şöyle bir ifade var: "Tarafların yetkili makamları işbu anlaşmanın uygulanması için heyet teatisinde bulunacaklardır. Gönderen tarafın heyeti kabul eden tarafın ülkesinde bulunduğu süre yanı sıra ülkeye giriş, kalış ve ayrılış sırasında kabul eden ülkenin yasa ve yönetmeliklerine tabidir." Şimdi niye böyle bir kayıt düşüldü, neden tabi olacağı kaydı düşüldü ev sahibi ülkenin yasa ve yönetmeliklerine? Çünkü başka benzer savunma sanayisi anlaşmalarında böyle bir hükme biz rastlayamadık, bununla ilgili bir açıklama olursa memnun oluruz.

Ve tabii bunun daha da ötesinde tekrar ifade etmek istiyorum: Hem Türkiye'nin imajı bakımından hem de Türkiye'nin çıkarları bakımından bu konularda Meclisin hem sıklıkla hem de derinlikle bilgilendirilmesi gerekliliği açık; bunu da not etmek istiyorum.

Teşekkür ederim.