BAŞKAN - Sayın Milletvekilim, ben bir iki katkı yapmak isterim uygun görürseniz.

Şimdi Türkiye'de "savunma harcamaları" dediğimiz kalem sadece Millî Savunma Bakanlığı bütçesinden ibaret değildir. Bunlar birkaç kalemden oluşur. Bunların birincisi merkezî bütçe MSB bütçesidir, ikincisi Savunma Sanayi Destekleme Fonu'dur, ki bu fonda yılda yaklaşık 2 milyar dolara yakın bir harcama vardır. Hazine geri ödemeli krediler vardır. Yani geri ödemesini hazinenin taahhüt ettiği ve hazine kaynaklarıyla tedarik edilen projeler vardır. Mesela Denizaltı Projemiz gibi, hazine geri ödemeli. Şimdi, yine, vakıftan tedarik programları için yapılan aktarmalar vardır. Dolayısıyla, "savunma harcamaları" dediğimiz meblağ, MSB bütçesinin üzerinde bir meblağdır. NATO'da bu tavsiye edilen, yani yüzde 2 tavsiye edilen, üyelere tavsiye edilen rakamdır. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ülkelerini eleştirir NATO'da savunma harcamalarını kısmaları sebebiyle. Almanya gibi mesela, ekonomik olarak güçlü olan bazı ülkelerin savunma harcamaları çok düşük. Dolayısıyla, tavsiye edilen rakam yüzde 2'dir. Bunun dünya ortalaması da yaklaşık yüzde 2,5; yüzde 2,7 civarındadır. Yani NATO dünya ortalamasının altında bir ortalamaya sahiptir savunma harcamaları bakımından. Türkiye de yüzde 2'nin altında. NATO hesaplamalarına göre işte 1,7 gibidir. Bir de SIPRI vardır -Stockholm International Peace Research Institute yani bu dünyanın en saygın savunma harcamalarını takip eden kuruluşudur- orada da 1,9 gibi gözükür, çünkü onlar emekli olmuş askerlerin emekli ücretlerini bile savunma harcaması kabul ederler SIPRI için söylüyorum. Yani şunu söyleyeyim özetle: Türkiye'nin savunma harcamaları dünya ortalamasının altındadır, NATO'nun da altındadır. Genel ifadelere göre Türkiye'nin savunma harcaması çok yüksek değildir diyebiliriz.

MUSTAFA HÜSNÜ BOZKURT (Konya) - Başkanım teşekkür ediyorum, onu anladığım için sormuştum zaten. Yüzde 2,5 iken 2000'de 1,58 veya 1,2 neyse oraya gerilemesinde ulusal gelirin artmasının mı payı var, yoksa savunma harcamalarının düşürülmesinin mi payı var? Onu öğrenmek istiyorum.

BAŞKAN - Sayın Milletvekilim, millî mutlak değer olarak düşüş yok, zaten bütçe gözüküyor, düşüş yok. Ancak gayrisafi millî hasıla daha fazla arttığı için oransal bir düşüş var.

MUSTAFA HÜSNÜ BOZKURT (Konya) - Tam da onu öğrenmek istiyordum.

Çok teşekkür ediyorum Başkanım.