LALE KARABIYIK (Bursa) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Ben, geneli üzerinde bir konuşma yapacağım. Az sonra aşağıya ineceğim için bazı konuların burada ayrıntıyla gündeme gelmesini istedim bir uygulamacı olarak aynı zamanda.

Şimdi, ben de diğer arkadaşlara katılıyorum bu maddelerin buraya getiriliş şekli açısından ama öncelikle şu 1'inci maddeyle ilgili bir açıklamada bulunmak isterim.

Efendim, bu maddeyle bir süre uzatımı söz konusu ancak bu süre uzatımı öğretim görevlilerini değil, sadece öğretim üyelerini kapsıyor. Ve yine bir ayrıntıdan bahsedelim ki bu süre uzatımı her 67 yaşı doldurmuş öğretim üyesini değil, sadece gelişmekte olan üniversitelerde görev yapan yani 2006, 2007, 2008'de kurulmuş üniversitelerde görev yapan öğretim üyelerini kapsıyor. Büyük üniversitelerde, örneğin benim geldiğim üniversite Uludağ Üniversitesi gibi üniversitelerde yine 67 yaş sınırı zaten devam ediyor.

Şimdi, bu bağlamda, uygulamayı bilmekte fayda var çünkü bundan sonra alınan kararlarda gerçekleri görmek bence önemli. Bakın, Uludağ Üniversitesi örneğini vermiştim. Bir gelişmiş üniversitede 67 yaşına gelen bir öğretim üyesi ne yapar? Emekli olur, ya aynı üniversitede 31'inci maddeyle tekrar lisans veya lisansüstü derslere SGK üzerinden ücretlendirilerek girer. Böyle bir durumda eğer alttan gelerek öğretim üyesi yetişen çok genç varsa onlar istemezler "Bize ders kalmıyor." diye ve işte eğer bölüm başkanlığı uygun görürse, dekanlık uygun görürse bu hocayı kırmamak için bir iki ders verirler. Peki, başka ne yapar büyük üniversitedeki 67 yaşına gelmiş emekli olan? Eğer bulunduğu şehirde vakıf üniversiteleri varsa... Örneğin Bursa gibi 6 tane vakıf üniversitesi, tezsiz yüksek lisans programı açıyor ve tezsiz yüksek lisans eğitimi veriyor. Bunun için de, kendi kadroları olmadığı için devlet üniversitesinin öğretim üyelerini istihdam ediyor. İşte, 67 yaşı dolduran bu öğretim üyeleri, ikinci alternatif olarak, eğer şehirlerinde vakıf üniversitelerinin tezsiz yüksek lisans programları varsa veya şehirlerinde vakıf üniversitesi varsa gidip burada ders verirler. Peki, üçüncü alternatif olarak, başka ne yaparlar? Bir büyük üniversitede 67 yaşına gelmiş öğretim üyesi eğer devam etmek istiyorsa işte o zaman 72 yaşına kadar çalışabileceği küçük üniversitelere geçmek ister, örneğin Bilecik Üniversitesine geçmek ister. Bu üç yolu vardır.

Şimdi diğer açıdan bakalım. Küçük üniversitelere öğretim üyesi ihtiyacını karşılamak için yapılan bu uygulamayı, 72 yaşa çıkartan bu uygulamayı bir taraftan da ÖYP destekliyordu. Yani, amaç, yeni gelişen küçük üniversitelere öğretim üyesi ihtiyacını karşılamak olduğu için hem 67 yaştan 72'ye kadar çalışarak istihdam etmeyi sağlıyor, öğretim üyesi ihtiyacını gidermeyi sağılıyordu; aynı zamanda da ÖYP dediğimiz Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı kapsamında araştırma görevlisi alıp bu küçük üniversitelerde bu araştırma görevlisinin yetişme imkânı olmadığı için -ÖYP'de "kadro" ve "kontenjan" adını verdiğimiz iki aşama var- kadrosunu küçük üniversiteye verip kontenjanını büyük üniversiteye verip büyük üniversitede yani kontenjanının olduğu yerde bu öğretim elemanını yetiştirip doktorası bittikten sonra da kadrosunun olduğu küçük üniversiteye iade ederek oradaki ihtiyacı karşılamış oluyordu. Yani hem ÖYP'yle karşılamış hem de 67'yi 72'ye çıkararak karşılamış oluyordu. Şimdi ÖYP de kalktı ve ÖYP'nin bundan sonra uygulamasının ne olacağı da meçhul. Şu anda YÖK'ten kimse burada var mı, bilemiyorum.

Şimdi, demek istiyorum ki burada, maddede deniyor ki: "Yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar..." Bakın, biz daha önce de şunları yaşadık. Ben dört yıl ÖYP koordinatörlüğü yaptım, aynı zamanda dört yıl enstitü müdürlüğü yaptım, dekanlık, dekan yardımcılığı yaptım. Onun için buradaki uygulamanın gerçeklerini çok yakinen biliyorum. Aynı zamanda bu vakıf üniversitelerinin koordinatörlüğünü de yaptım Bursa'da.

Şimdi, daha önce de şöyle çelişkiler yaşadık: Bir tarafta Af Kanunu vardı, bir tarafta 50/d vardı, bir tarafta ÖYP vardır ve hepsi başka bir şey anlatırdı. Üçünün arasında bir denge sağlamadan yasalar, yönetmelikler çıkartılıyordu ve sonuçta da hep boşluklar kalıyordu.

Şimdi, demek istiyorum ki bu "Yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar..." denen cümle için, o düzenlemeyi yaparken madem amaç küçük üniversitelerdeki öğretim üyesi ihtiyacını karşılamak için 72'ye uzatılmışsa, bunu büyük üniversitelerdeki durum ilgilendirmiyorsa, artık ÖYP de olmadığı için küçük üniversitelerin kadro ihtiyaçları da nasıl karşılanacak, bilinmiyorsa; bunların hepsini göz önünde bulundurmadan bir düzenleme yapılmasın. Evet, bu yaş uzatılsın ama bu "Yeni düzenlemeler..." derken bütün bunların dikkate alınmasının faydası olacağı kanaatindeyim çünkü gerçekteki uygulamalar bunlardır arkadaşlar. Yani gerçeği yıllardır yaşayan, yirmi yedi yıllık bir akademisyen olarak bunları söylemek istiyorum, gerçekler bunlardır.

Başka bir nokta: Öğretim görevlilerini kapsamıyor bu madde. Onu da sormak isterim YÖK'ten kimse var ise çünkü şöyle bir durum var: Bu küçük üniversitelerde öğretim üyesinden önce özellikle öğretim görevlisi istihdam ediliyor. Bildiğiniz gibi öğretim üyeleri yardımcı doçent, doçent ve profesör olanlardır ama öğretim görevlileri -doktora, yüksek lisans zorunluluğu bile her zaman yok- öğretim görevlisi kadrosuna ayrıca istihdam edilirler. Şimdi, buradaki öğretim görevlileri o zaman 72 yaşa uzatılmayacak mı? Bir soru da burada gündeme geliyor.

İşte, bütün bu noktalara dikkat ederek "Yeni düzenleme..." dediğimiz cümleyle ilgili karar alırken bu hassasiyetle alınması gerektiğini düşünüyorum.

Teşekkür ederim.

Ben aşağı inmek zorundayım.

BAŞKAN - Teşekkür ederim.

Ben sadece şu bilgiyi aktarayım: Biz bu düzenlemede bir önergeyle beraber bu "Yeni düzenleme yapılıncaya kadar..." ifadesini çıkarıyoruz. Süre uzatımını bir yıla indirdik. Bununla ilgili çalışacaklar arkadaşlar. Burada istiyorsanız YÖK Personel Dairesi Başkanımız Recep Bey burada. Arzu ederseniz bu hususla ilgili Sayın Bakan...

LALE KARABIYIK (Bursa) - İkide aşağı ineceğim ama ikiye kadar gene buradayım. Öncelikle söz aldım ki gidersem...

BAŞKAN - Yo, şimdi isterseniz sorduğunuz soruya ilişkin olmak üzere...

Sayın Bakan, müsaadenizle...

Recep Bey, Sayın Karabıyık'la ilgili... Bir de kendinizi de tanıtırsanız lütfen...

YÖK PERSONEL DAİRESİ BAŞKANI RECEP SARIİPEK - Tamam efendim.

Yüksek Öğretim Kurulu Personel Dairesi Başkanı Recep Sarıipek.

ÖYP'yle başlayayım efendim eğer uygun görürseniz.

Önümüzdeki hafta ayın 29'unda veya 30'unda 1.550 kadroyu ilan edeceğiz. Son kez merkezî yerleştirme ÖYP'nin... ÖYP'yi bu dönem için sonlandırdık ama istikbalde bu tekrar canlanabilir. Şöyle ki: Hâlen 11 bin araştırma görevlimiz kanunda geçen bu yeni üniversitelere, yetiştirilmek üzere, istihdam edilmiş ve bunların dönüşü de olamaya başladı. Yani doktorasını bitirenlerden Hakkâri, Şırnak, Bayburt gibi üniversitelerimize...

LALE KARABIYIK (Bursa) - 740 kişi döndü.

YÖK PERSONEL DAİRESİ BAŞKANI RECEP SARIİPEK - Evet efendim.

Sürekli tabii bitirenler dönüyor. ÖYP'ye merkezî yerleştirmeye ara verdik önümüzü görelim diye. 11 bin kişi şu anda yetişiyor.

Neden öğretim görevlilerini kapsamıyor bu uygulama? Biliyorsunuz efendim, siz hocamızsınız, öğretim görevlisinin kanundaki tanımı, öğretim üyesinin bulunmadığı yerde ders vermek üzere istihdam edilen bir öğretim elemanı ve bunların da kanundaki yaş haddi 65, 67 değil. Öğretim görevlisi 65 yaşında emekli oluyor. Son iki yıldır YÖK -artık yeterince öğretim üyesi yetiştirebilecek pozisyona geldik- fakültelere öğretim görevlisi istihdamı bile yapmıyor. Artık, sadece, ön lisans eğitimi yapılan yüksek öğretim kurumlarında öğretim görevlisi istihdamına izin veriyoruz, lisans eğitimi ve yüksek lisans, doktora eğitimi yapılan yerlerde öğretim görevlisi istihdamına izin vermiyoruz. Yeterince öğretim üyesi yetişiyor ve sadece ihtiyaç...

LALE KARABIYIK (Bursa) - Kadro verilene kadar geçici yapıyorlar.

YÖK PERSONEL DAİRESİ BAŞKANI RECEP SARIİPEK - Evet efendim. Sadece güzel sanatlar ve konservatuvarlarda öğretim görevlisi istihdamına izin veriyoruz. Bu nedenle öğretim görevlileri zaten bu kanun uygulamasına dâhil değiller şu anda mevcut uygulamada bile. 65 olarak kalmasını biz YÖK olarak istiyoruz, devam etsin istiyoruz efendim.

BAŞKAN - Teşekkür ediyorum, sağ olun.

LALE KARABIYIK (Bursa) - Ya, ÖYP'yle birlikte düşünüldüğünde hani bu yeni düzenlemenin buna göre yapılması lazım çünkü... Bir de şöyle bir şey oluyor: Gerçekten 67 yaşın üstündeki bütün öğretim üyeleri küçük üniversitelere yöneldiğinde oradaki genç akademisyen olayı biraz daha gecikiyor. ÖYP de şimdi sürüncemede olduğu için yani bunlara çok dikkat etmek lazım ya da büyük devlet üniversitelerindekiler de 72'ye kadar çıkmak isteyecek çünkü o zaman onlar da başka yerlerde ders bulmaya çalışma sıkıntısına düşmeyecek. Bir de böyle bir şey var. Hani bu açılardan da bir bakılması lazım. Ben gerçek uygulamayı anlatmak istedim, sıkıntıları anlatmak...