| Komisyon Adı | : | ANAYASA KOMİSYONU |
| Konu | : | Rize Milletvekili Hayati Yazıcı, İstanbul Milletvekili Feti Yıldız ve Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekili Çanakkale Milletvekili Bülent Turan, Milliyetçi Hareket Partisi Grup Başkanvekili Sakarya Milletvekili Muhammed Levent Bülbül ile 91 Milletvekilinin; Milletvekili Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/4284) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 23 .03.2022 |
İBRAHİM ÖZDEN KABOĞLU (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli üyeler; Anayasa'ya aykırılık önergemiz somut dayanakları olan önergedir. Biraz önce uzunca açıkladım. Bu konu, üzerinde konuştuğumuz konu aslında Türkiye'nin, madde 2'de öngörüldüğü üzere "Türkiye Cumhuriyeti, insan haklarına dayanan, demokratik ve laik bir sosyal hukuk devletidir." kuralındaki "demokratik devlet" olup olmadığı ölçütüyle ilgilidir. Dolayısıyla, buna göre seçimler bundan böyle şekillenecek; halk, iradesini buna göre temsilî organa yansıtacak ve halkın temsilî organa iradesini yansıtırken en düzgün biçimde yansıtması, en özgür biçimde yansıtması, oyların gerçekten eşit olmasını sağlayıcı düzenlemeler yapmamız gerekiyor ama biraz önce yaptığımız konuşmalar esasen, özellikle bu, parti başkanlığı yoluyla, devlet başkanlığı ve yürütmede... Birincisi, bu barajın yüksekliğinin ve böyle bir yönetimin esasen serbest yarışma koşullarını ortadan kaldırmış olduğunu ve getirilen önerilerle Türk seçim hukukunun temel ilkelerinin ortadan kaldırılmakta olduğunu dikkate aldığımız zaman, seçmenin madde 67'ye göre özgür iradesini düzgün bir biçimde temsili organlara aktarması mümkün olmayacaktır. Siz barajı 7'den 6'ya indirebilirsiniz, 6'dan 5'e indirebilirsiniz ama barajın ötesinde öngörülen farklı engeller, farklı barajlar, hak ve özgürlükleri sınırlayıcı farklı hükümler seçmenin iradesinin adil bir biçimde sandığa ve Meclise yansımasını engelleyecektir. Bizim ortaya koyduğumuz, biraz önce saydığımız Anayasa maddeleri, madde 2'den başlamak üzere 7,10, 11, 13, 25, 67 ve devamı maddeler başta gelmek üzere aykırılık açıklamalarımızı yapmış bulunuyoruz.
Sayın Başkan, değerli üyeler, sayın teklif sahipleri; bunun dikkate alınması, aslında en azından bir alt komisyon kurulması, bu katılımcı ve demokratik meşruluktan yoksun, tek yanlı bir yasa önerisi hazırlama şeklinin yarattığı sıkıntıyı da giderici olacaktır. Hem kamu yararı bir yandan hem Anayasa'nın üstün hükümlerine uyulması hem de bu yasanın, böyle bir yasanın, demokrasinin temelini oluşturan bir yasanın demokratik meşruluk ögesini taşıması açısından önemlidir.
Bizim ortaya koyduğumuz Anayasa'ya aykırılık gerekçeleri soyut değildir, somuttur, maddeler temelinde sıralanmıştır. Bu bakımdan karşı görüşte olan üyelerimiz varsa "Hayır, bu sizin söylediğiniz yanlıştır, Anayasa madde 67 ihlal edilmemektedir, Cumhurbaşkanının seçim yasaklarından bağışık tutulması, 68 ve 69'uncu maddeyi şu nedenle ihlal etmemektedir." ve diğer hususları "İl ve ilçe seçim kurullarının lağvedilmesi Anayasa madde 37'ye ve 67'ye şu bakımdan uygundur." diye nasıl ki biz gerekçeli olarak açıkladık onlar da gerekçelerini belirlerlerse o zaman biz İç Tüzük 38 gereği Anayasa'ya uygunluk tartışmasını ve incelemesini yapmış oluruz. Anayasa Komisyonundan benim beklediğim, sayısal üstünlüğe dayanarak ellerin kalkması ve ellerin indirilmesi şeklinde olmayacağına inanıyorum.
Hepinize teşekkür ediyorum.