| Komisyon Adı | : | ANAYASA KOMİSYONU |
| Konu | : | Rize Milletvekili Hayati Yazıcı, İstanbul Milletvekili Feti Yıldız ve Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekili Çanakkale Milletvekili Bülent Turan, Milliyetçi Hareket Partisi Grup Başkanvekili Sakarya Milletvekili Muhammed Levent Bülbül ile 91 Milletvekilinin; Milletvekili Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/4284) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 23 .03.2022 |
LEVENT GÖK (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türk siyasal sisteminde bütün seçimlerde tartışılan konulardan bir tanesi uygulanan ülke barajı. Dünya ölçeklerine baktığımızda, dünyada yüzde 10'luk barajı uygulayan bir Seyşel Adaları'nı görüyoruz, bir de Türkiye önümüzde gündemde. Dolayısıyla dünyanın en yüksek barajını uygulayan bir ülke olarak bugüne kadar seçimleri götürdük.
Şimdi, görüştüğümüz yasa teklifinde yüzde 7'ye indirilmesi öngörülüyor. Cumhuriyet Halk Partisi olarak verdiğimiz önergede ise biz barajın tamamen kaldırılmasını ifade ediyor ve savunuyoruz. Şundan dolayı: Yani barajın olduğu bir tabloda millî hâkimiyetin ve egemenliğin sağlanması bakımından çok önemli olan 1 tane oyun dahi boşa gitmemesini amaçlıyoruz çünkü hem bugüne kadar uyguladığımız yüzde 10'luk barajda hem de yasa teklifinde getirilen yüzde 7'lik barajda neresinden bakarsanız bakın, her zaman millî iradenin dışında tutulacak oylar var. Sayın Başkan, örneğin, yüzde 7'lik oy barajını uyguladığımız anda dahi, 2018 genel seçimlerindeki seçmen sayısını baz aldığımızda, seçmen sayısı o zaman 56 milyon küsur, yüzde 7'lik barajla 4 milyon civarındaki oy baraj dışında kalıyor ve görmezden geliniyor. Dolayısıyla 4 milyon civarında bir oyun yüzde 7'lik barajla dahi millî egemenliği temsil etmemesi sonucunu doğuruyor yani yüzde 7'lik barajın maliyeti, 2018'deki seçmen sayısına göre şu anda Türkiye'deki maliyeti 4 milyon oyun değerlendirilmemesidir, Parlamentoya yansıtılmamasıdır. Dolayısıyla bütün amacımız her bir oyun değerlendirilmesini, demokrasinin bu şekilde güçlenmesini ve Parlamentoda temsil edilmesini sağlamak olduğundan dolayı biz sıfır barajı önerdik.
Sayın Başkanım, şimdi, esasen, zaten sistem değişikliğiyle parlamenter sistem tercihinden vazgeçilmiş ve yönetimde istikrar gerekçesiyle baraj uygulaması da aslında onun gerekçesini ortadan kaldırmıştır şu anda uygulamış olduğumuz Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi çerçevesinde. Zira, artık yürütme organı yasamanın içerisinden çıkmıyor; yürütme organı, Cumhurbaşkanı seçimi ve Cumhurbaşkanının atadığı bakanlardan çıkıyor. Dolayısıyla yönetimde istikrar ilkesi ve temsilde adalet ilkesi arasında denge kurma amacı artık göreceli olarak yüksek seçim barajlarını haklı kılacak bir ölçüt olarak ileri sürülemez. Güncel siyasi sistemde yüzde 7'lik seçim barajı olağanüstü yüksek derecede duracaktır ve bütün dünya ülkelerine baktığımız zaman, şu anda, yüzde 7'ye düştüğü anda, Türkiye, dünyada Rusya'yla beraber yüzde 7'lik barajı uygulayan 2 ülke olarak yine en sonda kalmaktadır. Ben sabahki konuşmamda ifade ettim, parlamenter rejimle yönetilen pek çok ülkede bu barajlar örneğin, 5'tir, 3'tür, Danimarka'da 2'dir, İsviçre'de sıfırdır, Finlandiya'da sıfırdır, bizim "Yavru Vatan" dediğimiz Kıbrıs'ta dahi baraj yüzde 5'tir. Dolayısıyla demokrasinin gerçekleşmesi ve millet iradesinin tecellisi açısından yüzde 7 barajının yüksek olduğunu ifade ediyoruz ve biz atılan bütün oyların değerlendirilmesine dönük olarak da sıfır baraj önergemizin değerlendirilmesini talep ediyoruz. Bu bakımdan, verdiğimiz önergemizin de desteklenmesini arz ediyoruz.
Teşekkür ederim.