KOMİSYON KONUŞMASI

BAŞKAN - Herkese günaydın.

Bir beş dakika da gecikmeli olarak diğer arkadaşlara da fırsat verelim diye zaman tanıdık.

Evet, Türkiye Büyük Millet Meclisi Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonunun 26'ncı Yasama Dönemi Birinci Yasama Yılının ikinci toplantısını açıyorum.

Yeterli çoğunluğumuz vardır.

Değerli milletvekilleri, sizleri öncelikle bir konu hakkında bilgilendirmek istiyorum. AK PARTİ Nevşehir Milletvekili Sayın Murat Göktürk partideki yoğun işleri ve yeni görevlendirmesi sebebiyle Komisyon üyeliğimizden, dolayısıyla, Komisyon Sözcülüğü görevinden istifa etmiştir. Kendisine, Komisyonumuza göstermiş olduğu ilgiden dolayı teşekkürlerimizi burada iletmek istiyorum.

Bununla birlikte, dün Genel Kurulda okunması beklenen yeni üyemiz Genel Kurulda okunmadığından gündemde belirtmiş olduğumuz sözcü seçimini ileri bir tarihe bırakıyoruz.

Değerli milletvekilleri, 26'ncı Yasama Dönemi hepimize hayırlı olsun. İnşallah, yeni dönemde hep beraber çok güzel işlere imza atacağız.

Bildiğiniz üzere, Komisyonumuz toplumumuzda var olan sosyal sorunlarla yakından ilgilenmektedir. Başta kadınlarımız olmak üzere, toplumun her kesimi aslında Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonunun çalışma alanına girmektedir. Bununla birlikte, Komisyonumuz, asıl kurulma amacı olan ve her partimizin üzerinde çok hassas olduğu kadın, kadın-erkek eşitliği, ayrımcılık gibi konuları çalışmış, bundan sonra da çalışmaya devam edecektir. Bu sebeple, hepimizin iyi niyetle, parti ayrımı gözetmeksizin özverili bir şekilde çalışacağımızdan hiç kuşkum yoktur. Zaten Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonunun kurulduğu yıldan bu yana sergilemiş olduğu tavır hep bu yönde olmuştur, bundan sonra da bu şekilde devam edeceğine eminim.

Değerli milletvekilleri, 26'ncı Dönemde ilk önce alt komisyonlarımızı kuracağız, daha sonra, Birleşmiş Milletler Kadın ile yürüteceğimiz Türkiye'de Siyasal Liderlikte ve Siyasi Katılımda Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Projesi'nin çalışmalarına başlayacağız. Bu kapsamda, yine, Birleşmiş Milletler Kadın ile bir önceki projemizin çıktısı olan 31 temel kanunun toplumsal cinsiyet eşitliği bakış açısıyla taranması sonucu ortaya çıkan raporu 29-31 Ocak tarihlerinde şehir dışında bize sunacakları bir toplantı da gerçekleştireceğiz. Bu tarihi de ajandanıza not ederseniz çok sevinirim.

Bunun akabinde, şubat ayında başlamak üzere her bir Bakanımızı her ay Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonuna çağırarak geçen dönemlerde yaptığımız gibi ve başarılı olan yöntemle Komisyonumuzda ağırlamak ve kadının istihdamı konusunda neler yapıldığını, karar alma mekanizmalarında kadın sayısını artırmaya yönelik neler yaptıklarını, merkez ile taşra teşkilatı dâhil olmak üzere, şube müdürü ve üstü kaç kadın istihdam ettiklerini, plan, program ve projelerinde kadınlara ilişkin neler olduğunu soracağız. Bu toplantılara çok önem veriyorum çünkü Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu kamuyu bilgilendirme etkinlikleri yapmak ve bu konularda farkındalık oluşturmak durumundadır. Bu kapsamda, sayın bakanlarımızın bize vereceği bilgiler ve bundan sonra bakanlıklarında böyle bir farkındalığın oluşmasındaki katkısı bizim için en önemli kazanç olacaktır diye düşünüyorum.

Değerli milletvekilleri, gündemimizin Başkanlık sunuşları kısmında, birçok üyemiz Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonunda yeni olduğu için size ayrıca Komisyonumuzu tanıtmak istiyorum. Bildiğiniz üzere, Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu 2009 yılında kurulmuştur. Kuruluşu üzerinden çok fazla geçmemiş olsa da kısa sürede çok önemli çalışmalara imza atmıştır. Üyelerimizin birçoğu kadın konularında yıllarca çalışmış, alanında uzman kişilerdir. Zaten kuruluş kanunumuz 5840, bu konuda üyelerde bulunması gereken özellikleri açıkça düzenleme altına almıştır.

Komisyonumuz kurulduğu tarihten bu yana oldukça önemli konularda alt komisyonlar kurmuş, detaylı raporlar hazırlayarak dikkatleri bu konulara çekmiştir. Çalışmaları tamamlayıp raporları kamuoyuna paylaşılmış alt komisyonların başlıklarını size saymak istiyorum: 23'üncü Dönemde "Erken Yaşta Evlilikler", "Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesi Konusunda Mevzuat Ve Uygulama Eksiklikleri", "Çocuk Cinsiyeti Nedeniyle Kadın Üzerinde Oluşturulan Psikolojik Şiddet", "Başlık Parası Ve Geleneksel Evlilikler", "İş Yerinde Psikolojik Şiddet, Mobbing", "Eğitim Sistemimizdeki Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin Yeri" konulu Komisyon raporları; 24'üncü Dönemde ise "Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinde Medyanın Rolü", "Toplumsal Cinsiyet Açısından Anayasa", "Her Alanda Kadın İstihdamının Artırılması", "Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme" Komisyon raporları. Kadına Yönelik Şiddet Raporu'muz 6284 no.lu Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun'un temellerini oluşturmuştur. Mobbing Raporu'muzun sonucunda tüm kamu kurum ve kuruluşları için bağlayıcı olan Başbakanlık Mobbing Genelgesi çıkarılmış ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı içinde Mobbing ile Mücadele Kurulu kurulmuştur.

Toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme ise toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasının olmazsa olmazlarındandır. Bu sebeple, bu konunun Komisyonumuz tarafından tartışılıp sonuca bağlanması ve atılacak adımlara yön vermesi anlamında çok önemli bir rapor olduğunu düşünüyorum. Bununla birlikte, bu raporumuz toplumsal cinsiyete duyarlı bütçelemenin Onuncu Kalkınma Planı'na girmesini sağlamıştır, bu gelişme de bizim için çok önemlidir.

Her kurduğumuz alt komisyonla toplumsal cinsiyet eşitliği alanında ülkemizde belli değişikliklerin yapılmasını sağladık, bundan sonra da yeni kuracağımız komisyonlarla ülkemizde kadınları, erkekleri, çocukları ilgilendiren ne varsa tartışmaya, irdelemeye, sorunları ortaya çıkarıp çözüm önerileri geliştirmeye devam edeceğiz.

Komisyonumuz Meclis içinde hem kanun teklifi ve tasarıları görüşebilen hem de dilekçe kabul edebilen, denetim fonksiyonunu yerine getirebilen iki komisyondan birisidir. Bu anlamda da çok önemli iki işlevi bir anda yerine getirebilen bir Komisyonun Başkanı olmaktan ayrıca da mutluluk duymaktayım.

Komisyonun çalışma alanı itibarıyla partiler üstü bir konumu olduğu için alınan tüm kararlar hemen hemen oy birliğiyle alınmıştır. Bu da tartışmaların çok yaşandığı Meclisimizde Komisyonumuzun en önemli özelliklerinden biridir. Komisyon, sadece ülkemizde kadınlara ilişkin sorunlara el atmamakta, aynı zamanda, yurt dışındaki muadilleriyle sürekli iletişim hâlinde olup kadın konusunda uluslararası arenada yapılan yasal düzenlemeler ile gelişmeleri yakından takip etmektedir.

Komisyonumuzun yürüttüğü projelere değinecek olursak Komisyonun geçen dönemde yani 24'üncü Dönemde Birleşmiş Milletler yürüttüğü projede ülkemizde Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini Sağlamaya Yönelik Ortamın Desteklenmesi Projesi'yle 31 temel kanun toplumsal cinsiyet eşitliği anlamında taranmış ve alanında tüm dünyaya örnek olacak standartta mevzuat taraması yapılmıştır. Bu denli geniş kanun taraması dünyada bir ilktir. Bu taramayla kanunlarımızdaki eksiklikleri görmüş olduk. Yeni dönemde bize düşen yükümlülük, Komisyon olarak kabul edeceğimiz eksikliklerin yasalaşması için gerekli çalışmaları yapmaktır. Projede aynı zamanda, ülkemizde 12 bölgede toplantılar yapılarak toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda farkındalık çalışmaları yürüttük.

Birleşmiş Milletler Kadın birimi ile, "UN Women" ile 26'ncı Dönemde yapmaya başlayacağımız projede ise siyasi alanda kadının sayısını artırmak için neler yapılabilir, onu tartışacağız. Proje aynı zamanda, yöntemler ve araçlar geliştirilerek Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonunun çalışmalarının sürdürülebilirliğinin artırılmasını ve bu sayede Türkiye Büyük Millet Meclisinde toplumsal cinsiyetin ana akımlaştırılmasını amaçlamaktadır. Bu ve bunun gibi projeler hem bu konuların sürekli gündemde tutulmasını sağlıyor hem de bu konularda somut adımlar atılmasının önünü açıyor. Bu anlamda bu projelere çok önem verdiğimi buradan ifade etmek isterim.