| Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
| Konu | : | Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Anonim Şirketinin, 2020 yılına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 31 .05.2022 |
YASİN ÖZTÜRK (Denizli) - Teşekkür ederim.
Akşamın bu saatinde ben de çok fazla uzatmadan kısa konuşayım. Ben, sadece sizin kendi yaptığınız sunum ile bulguya verdiğiniz cevap arasındaki çelişkiler açısından dikkatimi çeken kısımlara bakmak istiyorum.
Vermiş olduğunuz cevaplar tabii ki alt komisyon esnasında verilmiş olan cevaplar olabilir ama burada aynısını, aynı şekilde okuyunca "Son hâli bu." şeklinde bir anlam çıkar ama sunumumuz en azından bugünün sunumu. Fakat aradaki çelişki anlamında tabii ki özel sektöre de ayrılacak olan tarım arazisi de belki bunun içinde ama burada Sudan Tarım Bakanı -113.282 hektarlık bir alan- 12.834 hektarlık bir alan size teslim etmiş ama verdiğimiz cevaplarda hep 12.500 hektarlık pilot çiftlik öncelikli söyleniyor. O zaman bu 113.282 hektarlık alan nedir? Tahmin ediyorum ki o özel sektör için ayrılan alan ama bir yandan da bakıyorum burada, bulguda özellikle, sonrasında yer değişikliği ve yer değişikliğiyle ilgili de bu yeni önerilen çiftlik yerine gerekli etüt ve incelemelerin süreç almasından, hâlâ devam ettiğinden bahsediyorsunuz ama sunumunuzda ise bu yerler bize teslim edildiğinde, 15 Ekim 2021'de görevlendirmeyle gittiğimizde arazilerin ekonomik olarak tarıma uygun, üretime uygun olmadığı ifade ediliyor. Şimdi, o zaman "Buradaki süreç devam ediyor." Diye niye yazıyorsunuz? Bunu da en azından bu anlamda çelişkileri göstermek adına söylüyorum.
Burada bir yandan ülkemiz olarak sermayedar TİGEM görülüyor ve Sayın TİGEM Genel Müdürünün de şöyle geçmişteki işlerine baktığımda, Sudan projesinin hazırlanmasında, muhtemelen de etkin görev alan bir arkadaşımız. Şimdi, TİGEM'in bütün arazileri acaba kullanılıyor mu, yetmediği için mi Sudan'a gitmek zorunda kaldık? Burada gerekçelerde, iklim şartlarından dolayı orada daha iyi sulama ve daha iyi bir tarımdan bahsediliyor; özellikle, yem bitkileri üzerine, hayvancılık üzerine de bize fayda sağlayacağı söyleniyor ama şimdi, dışarıdan bir yatırımcı düşünün. Sonuçta, Sudan'a dışarıdan bir yatırımcı olarak gidiyoruz ister özel sektör, ister devlet olarak. Güvenin olmadığı yere yatırım yapılır mı arkadaşlar? Sonuçta, orada, şu anda bir darbe hükûmeti var ve sizin önünüze -bu arazi değil- alın size çorak arazi diye çorak araziyi -affedersiniz- bir noktada teslim etmişler ama o çorak arazide de hiçbir şey yapılmayacağı belli, aşikâr. Kendi görevlendirmeniz sonucunda, sizin kendi yetkilileriniz bunu açıkça söylemiş. Dolayısıyla, burada, bu yatırımın artık bir şekilde sıkıntı olduğu belli. Uluslararası hukuk çerçevesinde sözleşmenizi iptal edip parayı nasıl kurtarırsınız onu bilmem ama bu işin geleceğinin olmadığı aşikâr; hele hele böyle bir ülkede, güvenin olmadığı bir ülkede sıkıntı olduğu aşikâr. Buna alternatif başka bir ülkede yer mi bulursunuz, yoksa bunun dışında tarım maksadıyla gidilip başka işler mi yapılıyor... Hükûmetin de bu konuda ısrarının neden olduğunu da açıkça merak ediyorum.
Teşekkür ediyorum, sağ olun.