YASİN ÖZTÜRK (Denizli) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Öncelikle Sayın Genel Müdürümüze yeni dönemde başarılar dileyerek sözlerime başlayayım. Biraz sonra konuşacağım şeylerin çoğunu kendisi duymamış olabilir çünkü geçmişinde de bir TÜRKŞEKER geçmişi olmadığı için yaklaşık bir haftada da hangi konuya el atacağını daha yeni yeni tespit ediyor olabilir. Onun için bu konuşmalarımı şahsına değil kuruma yaptığımı ama aynı zamanda bu konuşmalarımı da dikkate alarak geçmişte kurumda neler olduğunu da duyabilmesi açısından önemli olduğunu düşünüyorum.

Ben bu dönemde 2 defa şekerle ilgili araştırma önergesi verdim. Bu araştırma önergelerinin çoğu da bu manada geçen yıl 270 lira olan şekerin ilk başta 450-500 liraya çıktığı dönemdeki o fiyat artışlarıyla ilgili açıklamaydı ve o dönemde azledilmiş olan Sayın Genel Müdür, Eylül 2022 yılına kadar fiyatların aynı şekilde kalacağını söylemişti ama o dönemden sonra TÜRKŞEKER kendisi de ilave bir zam da yapmak zorunda kaldı.

TÜRKŞEKER'in ana görevlerinden biri piyasayı regüle etmek yani piyasadaki şeker fiyatlarının dengesini koruyabilmek. Bu manadaki görevini yeterince yapamamasının ana sebepleri açısından baktığımızda, özellikle Varlık Fonuna devredildikten sonra piyasa regülasyonuyla ilgili özelleştirilen şeker fabrikaları üzerinde bu regülasyon sistemini artık yeterince kuramamasından kaynaklı. Çünkü TÜRKŞEKER'in kapasitesini özel sektör biliyor, bu kapasiteyle de bu fiyatları bu manada düşüremeyeceğini ve arz talep dengesinde de kendilerinin daha avantajlı olduğunu gördüğü için sizin yapmış olduğunuz fiyatların regülasyonunu çok itibara almıyor. Bir yandan son ithal kararıyla beraber açıkçası bu ithal yetkisinin hangi firmalara verildiğiyle ilgili de piyasa açıklama bekliyor. Bunu da ifade etmek lazım. Bir yandan baktığımızda, özel sektörde şu andaki mevcut hâliyle söylüyorum: Piyasa 800-810 civarında gidiyor ama bir yandan da örneğin Afyon "Yeni sezona kadar satış yok." diyebiliyor, "Konya'da şeker yok." deniliyor. Bazı yerlerde, daha önceden sözleşmesi olmayan yerlerde de imalatçı firmaların -kapasite raporu ne olursa olsun- ayda bir seferden fazla vermemek kaydıyla maksimum 25 ton tavan rakamı üzerinden şekere talip olanlara karşılık verebiliyor.

Şimdi, ben size kırk iki yıldır şeker toptancılığı yapan bir esnafın Sayın Cumhurbaşkanına mektubunu okuyacağım: "Sayın Cumhurbaşkanım, Denizli'de kırk iki yıldır toptan toz şeker ticareti ve nakliyat ambarı yapan bir firmayız. Müşteri portföyümüz imalatçı, helvacı, lokumcu; şekerleme, kuru yemiş, dondurma, meşrubat fabrikaları; arıcı, unlu mamuller, bakkal ve market olmak üzere..." 1 çuvaldan 500 çuvala kadar kredi kartı, çek, senet, peşin gibi ödeme şekilleriyle aylık ortalama 10 bin çuval toz şeker satan bir firmadan bahsediyorum. En son aldığı şekerin tarihini vermiş "En son 15 Aralık 2021 tarihinde şeker aldık, o günden bu yana da şeker alamıyoruz. Bizler bu ülkenin esnafı olup vergisini veren, sigortasını, primini günü gününe ödeyen, 9 çalışanıyla istihdam oluşturan, müşterimize en iyi şekilde hizmet veren ve ülke ekonomisine destek verip katkı sağlayan bir işletmeyiz. Hükûmetin almış olduğu bir kararla sadece zincir marketlere ve imalatçılara şeker verip onun dışındakileri hiçe sayarak bizlerin 15 Aralık 2021'den bu yana görmezden gelinmesini kabul edemiyoruz. Bu mağduriyet bizi ve müşterilerimizi etkilemiştir. Bu alınan kararla adaletsiz ortamın giderilmesine ve mağduriyetimizin çözülmesine desteğinizi ve yardımınızı bekliyor; endişe duyulan bu ortamın düzeleceğine canıgönülden inanmak istiyorum." diye bir mektup paylaşmış arkadaşımız. Tabii, bugün bu ifşa olduktan sonra -Denizli'deki toptancılar belli- umarım, arkadaşın başına bir şey de gelmez. Bunu şunun için söylüyorum: Bu arkadaşımız bahsettiği gibi kırk iki yıldır bu esnaflığı yaparken elbette ki şu anda aracı kurum pozisyonunda olan TÜRKŞEKER Tarım Anonim Şirketinin yaptığı işi yapıyordu aslında bir noktada bakarsak. Şimdi, araya bir aracı daha konularak arada fiyat artışları söz konusu olabilir ama ben bundan önceki bir başka araştırma önergemde TÜRKŞEKER'in 2 fabrikasından özel şeker fabrikasına sevkiyat yapılmasını araştırmanızı talep ediyorum, özel şeker fabrikasının kendisi hiçbir imalat yapmadan, sizin piyasayı regüle etmek maksadıyla ürettiğiniz şekeri ucuza alıp elini hiç dokundurmadan piyasadaki o özel şekerin fiyatlarından satış yaptığını; aynı şekilde, TÜRKŞEKER Tarım AŞ'nin üretimi olmadığı, paketlemesi olmadığı, bu paketlemeyi dışarıda, yine özel sektördeki bir kuruluşa yaptırmasından kaynaklı ve bir yandan Ankara'da bir zincir marketin depolarında yine TÜRKŞEKER'in ürünlerinin olduğu, bir yandan açıkçası TÜRKŞEKER'e ait olan özel şeker fabrikalarından birinden piyasada sizin belirlemiş olduğunuz fiyatın üstüne kamyon başı 30 bin lira -çok açık söylüyorum, bunun adına ne derseniz deyin, ister "rüşvet" deyin ister başka türlü "ilave bir fiyat isteme" deyin ama bu ilave fiyatın da ben TÜRKŞEKER'in kasasına girdiğine de inanmıyorum- fiyatla -biraz önce söyledim ya- "Şeker yok." denilen yerden aslında piyasaya da şeker sunulabiliyor. Bu iddiaları araştırmanızı talep ediyorum.

Sadece şekere değil, şekerin dışında bir ilave konu da geçen seneden bu yana fiyatları 2 kattan fazla artan küspeye. Küspede de buna benzer bir oyun, buna benzer bir tekelleşme ve çiftçi istediğinde çiftçiye mevcut küspenin yeterince verilmediği ama her şeker fabrikamızın olduğu yerde buna benzer bir mafya çöreklenmesi tarzında oluşum olduğu ve küspenin yüzde 90'ının bunun üzerinden geçtiği ve piyasada arz-talep dengesini bozduğu ve piyasayı da bunların belirlediğini açıkça ifade etmek istiyorum.

Sayın Genel Müdürüm, öncelikle size Allah kolaylık versin, işiniz kolay değil. Umarım, eski Genel Müdür gibi siz de müneccimlik yapıp fiyatla ilgili kafanızdan bir şeyler söyleyip sonrasında mahcup olmazsınız diye sözlerimi bitiriyor, çalışmalarınızda başarılar diliyorum.