KOMİSYON KONUŞMASI

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım, değerli teklif sahibi arkadaşım, değerli bürokratlar, değerli basın mensupları, meslek kuruluşlarının, sivil toplumun değerli temsilcileri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Şimdi, bu sabah önemli bir konuyu görüşüyoruz. Sağ olsun, teklif sahibi Sayın Tamer önemli bir konuda düzenleme yapıyor. Biz de buna karşı değiliz ve destekliyoruz ancak şu var, siz de takdir edersiniz, bu bir taraftan desteklenmesi gereken bir teklif ise de diğer taraftan eksiklikleri olan bir teklif. Bunları da görüşmeler süresince ortaya koymaya çalışacağız meslek kuruluşlarıyla birlikte. Şimdi, enteresan tarafı, konu bundan yedi ay önce gündeme geliyor, aralık ayında. Konuyla ilgili olarak yapılan düzenlemede çok farklı rakamlar ortaya çıkıyor. Mesela, uzman hekimlerle ilgili olarak ya da pratisyen hekimlerle ilgili olarak çok önemli farklılıklar söz konusu olmuş aralık ayından bugüne kadar yani yedi ay içerisinde ve enteresan bir şekilde bu teklif geri çekilmiş.

Şimdi, sağlık önemli bir konuysa, Türkiye için çok çok önemliyse -ki öyle- bu teklifin sadece hekimlerle ilgili olarak -Sayın Başkan siz söylediniz- getirilmesi doğru değil yani diğer sağlık çalışanlarıyla ilgili olarak da gelmesi gerekirdi; birlikte ele alınması gerekirdi, bir bütün olarak ele alınması gerekirdi, böyle bir eksikliği de var bunun. Üstelik, o tarihten beri, aralık ayından beri enflasyonda çok önemli artışlar söz konusu olmuş, büyük sıkıntılar söz konusu olmuş ve rakamları düşürüyoruz o tarihten beri.

Şimdi, 1 Aralık 2021 tarihli düzenleme yasalaşmış olsaydı, Sağlık Komisyonundaki arkadaşlarımızın çıkardığı rakamlara göre, örneğin pratisyen hekim 4.710 lira artış alacak iken bugün üzerinde görüştüğümüz teklifle getirilen artış yalnızca 1.600 lira. 4.710 lira-1.600 lira, bu çok önemli, büyük bir farklılık. Yine, uzman tabipler için önceki düzenlemede öngörülen iyileştirme 5.415 lirayken bugün 2.119 lira öngörülüyor. Çok büyük farklılıklar var. Yine, emekli hekimlerimizin çalıştırılmasıyla ilgili olarak da düzenlemeler var, bunların da devam ettirildiğini görüyoruz. Arkadaşlarımız bunu da Sağlık Komisyonunda eleştirmiş.

Değerli arkadaşlar, Türkiye sağlık açısından sıkıntılı bir ülke. Her ne kadar son yapılan düzenlemelerle Türkiye'de çok şeyin değiştiği söyleniyorsa da bugün OECD içerisinde -OECD'de 38 ülke var- şu anda OECD'de sonuncu sıradayız sağlık açısından. Sağlık harcamaları açısından baktığımız zaman -rakamları çıkarayım- 38 OECD ülkesi arasında Türkiye, sağlık harcamalarının millî gelire oranı açısından 38'inci sırada. OECD ortalaması 8,8; Türkiye'de 4,3 ve bu rakam, biliyorsunuz, yıllardan beri de değişmedi yani devrim niteliğinde olduğu söylenen bir düzenleme yapılmış olmasına rağmen sağlık harcamalarında millî gelire göre bir artış söz konusu olmadı maalesef. Üstelik, Türkiye'de cepten harcamalar dünyadaki birçok ülkeye göre, Amerika gibi, Almanya gibi, birçok ülkeye göre de çok fazla yani hastaneye gittiğimiz zaman -Allah muhtaç etmesin- doktora gittiğimiz zaman, sigortamızın dışında, cepten yaptığımız harcamalar konusunda da çok ön sıralardayız maalesef. Kişi başına düşen sağlık harcamalarında da OECD'de 37'inci sıradayız. 4.087 dolar OECD ortalaması varken 1.267 dolarla maalesef 37'nci sıradayız OECD'de. Yani dolayısıyla da sağlıkta çok iyi sıralarda olduğumuz söylenemez maalesef. Yine, bin kişiye düşen hekim, hemşire ve hastane yatak sayısını da OECD ülkeleriyle kıyasladığımızda Türkiye hep son sıralarda hâlâ. OECD'de bin kişiye düşen hekim sayısı 3,6 iken Türkiye'de bu 2 maalesef. Hemşire sayısında ise 8,8'e 2,4; çok büyük bir farklılık var maalesef.

Sayın Tamer, siz de biliyorsunuz, son yıllarda hekimlerimizin istifa sayısı çok arttı; dil bilenler yurt dışına gidiyorlar, oturup dil çalışıyor birçok genç hekimimiz. Şimdi, böyle bir durum varken; sağlıkta OECD'de, dünyada iyi bir durumda değilken bir şeyler yapılmış, aralık ayında yapılanlar eksik olmakla birlikte yine de doğru işlenmiş, biz de parti olarak bunları destekledik. Şimdi, yedi ay sonra enflasyona rağmen, hayat pahalılığına rağmen, olumsuz gelişmelere rağmen bu kadar düşük artışların olması -tabii, bu sizin isteğiniz, dileğiniz değildir; gönlünüzden daha çok geçtiğini biliyorum- Bakanlığın bu konuda anlayış göstermemesi ya da iktidarın bu konuda anlayış göstermemesi, hiç olmazsa aralık ayında zikredilen rakamları devam ettirmemesi anlaşılır gibi değil yani bu gelişmelerden sonra çünkü yedi aydan beri olan gelişmeler o rakamların en az 2 misline çıkarılmasını gerektiriyor. Bunu anlamakta zorlanıyoruz. "Kamuda para yok, bütçe imkânlarımız sınırlı." deniyorsa... Zaten bir ek bütçe yapma gereği de var; bunu da görüyorsunuz, biliyorsunuz.

Sayın Başkanım, yeri gelmişken de söyleyeyim; bütçe rakamlarını takip ediyoruz, bütçe rakamlarına göre bir ek bütçe yapılması zorunluluğu var önümüzdeki günlerde. Bununla ilgili olarak da anayasal bir boşluk var maalesef. Daha önce getirilen birkaç değişiklik söz konusu oldu, bu senenin bütçesiyle ilgili olarak da -hatırlıyorsunuz- harcırahlarla ilgili bir değişiklik getirildiğinde Bütçe Kanunu'nda yapılması gereken o değişiklik, Bütçe Kanunu'na ek, ilave para konması, kaynak gösterilmesi gerekiyorken maalesef Bütçe Kanunu'yla yapılmadı, normal bir torba kanun içerisinde o değişiklik gerçekleşti. Hâlbuki Bütçe Kanunu özel bir kanundur, milletvekilleri tarafından değil Cumhurbaşkanlığı tarafından Meclise sunulmaktadır, değişikliklerin de aynı yönteme tabi olması gerekir. Yani bundan sonra ek bütçe gelecekse bu yanlışlığın, anayasal yanlışlığın yapılmaması lazım, bu konuda ısrar edilmemesi lazım ve bir an önce de ek bütçenin getirilmesi lazım.

Sayın Tamer, bu düzenleme yapılırken bunun da ek bütçeye ilave olarak yapılması gerekirdi, doğrusu oydu. Şu anda maalesef, hekimlerimizle ilgili sıkıntılar bu şekilde çözülmüş olmayacak ve yurt dışına da maalesef binlerce hekim gittiği hâlde ve gitmek istediği hâlde bu sıkıntılar devam edecek.

Diğer taraftan, bu konunun sadece hekimlerle ilgili olmasını da anlamak mümkün değil yani sağlık sektörü bir bütün, bir bütün olarak ele alınması gerekir.

İSMAİL TAMER (Kayseri) - Kapsıyor, sadece emeklilikte dediğiniz doğru.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Nasıl?

İSMAİL TAMER (Kayseri) - Tüm sağlık çalışanlarını kapsıyor getirdiğimiz şey, emeklilerde sadece hemşireler yok.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - İsmail Bey, notlarınızı alın, topluca cevap vereceksiniz, böyle bir usulümüz yok.

İSMAİL TAMER (Kayseri) - Tabii, tabii.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Sayın Başkan, siz de konuşmanızın sırasında baştan ifade ettiniz, "Bu hekimlerle ilgili bir düzenleme." dediniz, ben de ona istinaden bunu söylemiştim.

İSMAİL TAMER (Kayseri) - Sıra geldiği zaman cevap vereyim.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Onu düzelttin ama sadece hekimlerle ilgili olmadığını, biraz daha farklı bir pozisyonda olduğunu anlıyoruz.

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Tüm eczacılar, veterinerler var mı?

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Onu o zaman izah edin lütfen, sıra geldiğinde. Benim bildiğim, genel itibarıyla hekimlerimize münhasıran bir...

BURHANETTİN BULUT (Adana) - "Hekimler dışında var." diyor da nerede var? Ya, söylüyor da...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - İsmail Bey, madem açtınız, buyurun, izah edin.

Buyurun lütfen.

İSMAİL TAMER (Kayseri) - Ek ödemeler artırılarak hemşire ve diğer sağlık çalışanları da bu işten yararlanıyor.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - O anlamda "dolaylı olarak" diyorsunuz, peki ama esas itibarıyla hekimlerle ilgili.

Buyurun.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Peki, o zaman ek ödemeler...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Süreniz doldu ama ek süre veriyorum.

Buyurun lütfen.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim.

Ek ödemelerle ilgili de bir düzenleme yapılıyorsa yani hekimler dışında diğer sağlık çalışanlarıyla ilgili bir şey de yapılıyorsa toplu olarak ele alınması daha da doğru olurdu, böyle bir düzenleme daha mantıklı olurdu. Neden bu şekilde yapıldığını gerçekten anlayamadık.

Sayın Başkanım, tali komisyonda görüşmeler sırasında metnin olduğu gibi kabul edildiğini görüyoruz. Tabii, burası esas Komisyon konuyla ilgili olarak. Burada özellikle yer verirseniz, fırsat verirseniz, meslek kuruluşları da diğer sağlık çalışanlarıyla ilgili meslek örgütleri de düşüncelerini aktarabilirlerse belki üzerinde bazı değişiklikler yapma imkânı bulabiliriz.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Maddelere geçtiğimizde talep olması hâlinde tabii ki meslek kuruluşlarına, sivil toplum kuruluşlarına da görüşlerini ifade etmeleri için söz vereceğim.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Tüm meslek kuruluşları çağırılmış vaziyette midir?

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Çağırıldı bildiğim kadarıyla yani size listesini versin arkadaşlarımız.

MEMUR-SEN, Tabipler Birliği vesaire birçok STK -bilmiyorum eksik var mı yok mu ama- epey bir listemiz var.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Peki, çok teşekkür ediyorum Sayın Başkan.