KOMİSYON KONUŞMASI

ORHAN YEGİN (Ankara) - Efendim, 29'uncu madde, AR-GE kapsamında istihdam edilen araştırmacıların giderlerinin döner sermaye bütçesinden alınarak üniversite bütçesinden karşılanması. Aslında, işin özünde bu var.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - 29'u anlatıyorsunuz değil mi?

ORHAN YEGİN (Ankara) - Evet evet, 29'u anlatıyorum. Yükseköğretim Kanunu'nun "doktora sonrası araştırmacı istihdamı" başlıklı ek 34'üncü maddesinde değişikliğe giderek 2017'de yürürlüğe giren ancak giderlerin döner sermaye gelirlerinden karşılanması nedeniyle fiilen uygulanamayan doktora sonrası sözleşmeli araştırmacı istihdamına ilişkin giderlerin özel bütçeden yani üniversitenin kendi bütçesinden karşılanmasına yönelik bir düzenleme getiriyoruz. Burada, YÖK Başkan Vekilimiz burada; isterseniz...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Önce soruları alalım, sonra söz verelim. Başka teferruat bir şey anlatmama gerek var mı? Yani biliyorsunuz, işte, doktora sonrası özellikle AR-GE kapsamındaki projelere yardımcı olmak üzere doktor ile tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık eğitimi hususunda yedi yıl içerisinde kalmak kaydıyla en fazla üç yıl süreyle giderleri döner sermaye gelirlerinden, bilimsel araştırma projeleri için ayrılan kaynaktan karşılanmak üzere, sözleşmeli olarak doktora sonrası araştırmacı istihdam edilebiliyor. Ayrıca, mevcut durumda, bu kapsamda istihdam edilecek personel sayısının ilgili yükseköğretim kurumunun dolu öğretim elemanı kadro sayısının yüzde 5'iyle sınırlı olduğu ifade edilmişti. Bu uygulama da üniversitelerin özellikle AR-GE ve inovasyon kapsamında yetenekli olanlara imkân oluşturduğu ve hâlihazırda var olan bir uygulama. Bu istihdam türünün giderlerinin döner sermaye gelirlerinden, bilimsel araştırma projeleri için ayrılan kaynaktan karşılanması münasebetiyle aslında bugün fiilen istihdam imkânı da kalmamış gibi gözüküyor. Hâlihazırda özellikle pandemi sebebiyle üniversite hastanelerinde döner sermayelerden bilimsel araştırma projelerine biraz da gelir aktarılıyor olmasından dolayı gelirler azaldığı için üniversitelerin BAP bütçeleri bu anlamda oldukça küçülmüş oldu. Bu sebeple, bu düzenlemeyi üniversitelerin AR-GE ve inovasyon hedeflerine, proje kapasitelerine katkı sağlamalarını teminen, bu tür istihdama ilişkin giderlerin BAP bütçesinden karşılanması uygulamasını kaldırarak yerine özerk bütçeden yani üniversitenin kendi bütçelerinden ödenmesini sağlıyoruz. Ödenecek miktar 60 bin gösterge rakamının karşılığı tutardır, bugün itibarıyla bu tutarın karşılığı brüt olarak 14.600 TL'dir. Bu tutar maksimum tutardır, bu rakamı belirlemeye Yükseköğretim Kurulu yetkilidir ve bu tutarda herhangi bir değişik yapmıyoruz. Bu kapsamda istihdam edilecek personel sayısı ilgili yükseköğretim kurumunun dolu öğretim elemanı kadro sayısının yüzde 5'iyle sınırlıdır. Yüzde 5'lik bu oranı bu kapsamda yeterli istihdam sağlanamadığı ve bu yaptığımız düzenlemeyle giderlerin artık üniversite bütçesinden karşılanacağı sebebiyle de yüzde 2'ye indiriyoruz.

Epey teferruatlı bir şeyler anlatmış olduk.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum.

Öğrenci affıyla ilgili anlattınız mı, ben mi kaçırdım?

ORHAN YEGİN (Ankara) - Bu 29'uncu madde.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sadece 29'uncu maddeyi mi anlattınız?

ORHAN YEGİN (Ankara) - Evet, 30'uncu maddeye geçiyorum.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Buyurun.

Biraz daha detayı azaltarak gidersek...

ORHAN YEGİN (Ankara) - Ya, ben azaltırım. Çok da kısa söyleyebilirim ama sonrasında farklı şeyler olmasın diye...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Çok hâkim olduğunuzu görüyoruz.

ORHAN YEGİN (Ankara) - Üniversitede 50/d kapsamında istihdam edilenlere 1+1 formülü getiriyoruz. Üniversitede lisansüstü eğitimlerine devam edenler, doktorasını almış da olsalar bu sürenin sonunda bazı eksiklikleriyle karşı karşıya kalabiliyorlar; sizler bilirsiniz, mesela, işte, dille ilgili biraz daha devam etme ihtiyacı oluyor veya yayın eksiğiyle ilgili biraz daha devam etme ihtiyacı oluyor. Aslında biz bu kapsamda atananlardan doktora veya sanatta yeterlilik eğitimini tamamlayanların 1+1 formülüyle bir sene daha devam edebilmesine imkân tanıyoruz ve buna rağmen bu bir sene yeterli olmamışsa yine bilimsel kriterler çerçevesinde üniversitelerimizin yönetimlerinin denetimi ve YÖK'ün de onayıyla artı bir yıl daha uzatılmasına yani iki yıl daha eğitiminin uzatılarak bu istihdam ilişkisinin uzatılarak devamını sağlıyoruz.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyoruz.

31'inci madde...

ORHAN YEGİN (Ankara) - 31'inci madde, TÜBİTAK gibi kurumlarda istihdam edilen araştırmacıları, araştırma merkezlerinde istihdam edilen araştırmacıları üniversitelerle ilişkilendirmek istiyoruz. Bilindiği gibi, yükseköğretim kurumları dışındaki araştırma altyapılarında, enstitülerde ve AR-GE merkezlerinde yoğun bilimsel araştırma ve teknik faaliyetler yürütülmektedir. Bu birimlerde çalışan öğretim üyelerinin birikim ve deneyimlerinden biz üniversitelerimizin de üniversitedeki öğrencilerimizin de yararlanmasını önemsiyoruz ve bu anlamda da biz üniversitelerle bir nevi bu araştırma merkezlerinde doktora ve üstü düzeyde araştırmalara katılan -o isimleri de belirtiyoruz- akademik unvanlı kişilere bir nevi, hani afiliye olma mı diyelim, öyle bir imkân getiriyoruz. Böylece hem üniversitelerimizin onların araştırma tecrübelerinden istifade etmelerini sağlamak hem öğrencilerimizin hem de onların bilimsel çalışmalarının bir kısmını üniversitelerimize, üniversitelerimizin o kurumsal kimliği altında yapabilmelerine imkân sağlayacak böyle bir ilişki kurulmasını istiyoruz.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - 33'üncü madde, öğrenci affımız...

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - 32'nci madde vardı efendim.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - 32'nci madde Adalet Bakanlığıyla daha ilgili olduğu için onu o kapsamda görüşeceğiz.

ORHAN YEGİN (Ankara) - Tamam, peki.

Şimdi, öğrenci affı... Maddeyle yükseköğretim kurumlarının -hazırlık dâhil- bütün sınıflarında intibak, ön lisans, lisans tamamlama, lisans, lisansüstü öğrenimi gören öğrencilerden bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar -kendi isteğiyle ilişkileri kesilenler dâhil- her ne sebeple olursa olsun ilişiği kesilenler ile bir programı kazanarak kayıt yapma hakkı elde ettikleri hâlde kayıt yaptıramayanlara bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren dört ay içinde ilişkilerinin kesildiği veya kayıt hakkı kazandıkları yükseköğretim kurumuna başvuruda bulunmaları şartıyla 2022-23 eğitim öğretim yılında öğrenimlerine başlayabilmelerinin önünü açıyoruz. Ancak bunu yaparken terör suçundan hüküm giyenler ile terör örgütleriyle irtibat, iltisaktan ilişiği kesilenler, yine, kasten adam öldürme suçlarından, işkence suçundan -burada biraz daha artırıyoruz bu başlıkları- eziyet suçundan, cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticareti suçundan mahkûm olanların, kesinleşmiş mahkumiyeti olanların bu imkândan yararlanmamasını sağlıyoruz, istisna olarak tutuyoruz. Bir de bu söz konusu ilişiğin kesildiği veya kayıt yaptırılamadığından dolayı getirdiğimiz afla ilgili olarak, o programa girmeye hak kazandığı dönemdeki koşulları, puanı ve o puanların başka üniversitelerde ve hatta başka bölümlerdeki kıyasını baz alarak -bu defa ikamet şartı olmaksızın- farklı üniversitelerde de aynı programlara gidebilme imkânını da buraya getiriyoruz, hatta aynı puanla olursa farklı programlara da geçiş yapabilme hakkı veriyoruz. Böyle de genişletici bir şeyimiz var.

Bu kadar teferruat şimdilik yeter Başkanım.