BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Bir simülasyon yaptınız mı? ETBİS yıllık ne kadar artıyor, üretici ya da tüketici enflasyonu ne kadar artıyor, arada ne kadar marj var; böyle bir çalışma yaptınız mı?

İÇ TİCARET GENEL MÜDÜRÜ ADEM BAŞAR - Sayın Başkanım, biz kanunu aslında genel bir düzenleyici etki analiziyle çalıştık, onun bir son güncellemesini de şu an hazırlıyoruz, sözel olarak bilgi de verebilir Ticari Araştırmalar Genel Müdürlüğümüz. Ama ETBİS'in çalışmasına ilişkin olarak söylediğimiz, aslında konuşmalarımızda verdiğimiz rakamlar vardı, örneğin, 2019'da sektör 136 milyar, 2020'de 226 milyar gibi. Bu rakamlar tamamen ETBİS sistemine hem oradaki aracı hizmet sağlayıcılara hem de hizmet sağlayıcılara bildiriliyor, artı bankalardan kart verileri geliyor, artı kargo sisteminden kargo verileri geliyor, artı başka...

BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Adem Bey, ben başka bir şey sordum.

İÇ TİCARET GENEL MÜDÜRÜ ADEM BAŞAR - Düzenleyici etki analizini söylüyorsunuz Sayın Başkanım.

BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Değil.

AYHAN ALTINTAŞ (Ankara) - Bunun enflasyonla karşılaştırılması nasıl?

İÇ TİCARET GENEL MÜDÜRÜ ADEM BAŞAR - Bizim artış oranlarımız aslında ETBİS'te, Sayın Başkanım, hem aslında nominal büyümeyi içerecek hem de reel büyümeyi içerecek çünkü enflasyonu da içeriyor oradaki veri. Dolayısıyla da aslında sektörün reel büyümesiyle birlikte nominal büyümeyi de içeriyor olacak.

BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Nedir yıllık büyümeler, böyle bir simülasyonunuz var mı diyorum.

İÇ TİCARET GENEL MÜDÜRÜ ADEM BAŞAR - Var, Raif Bey söylesin, sunumda da var.

TİCARET ARAŞTIRMALARI VE RİSK DEĞERLENDİRME GENEL MÜDÜR YARDIMCISI RAİF CAN - Saygılarımı arz ediyorum Sayın Başkan.

Sayın Başkanım, biz bu analizleri yaparken ileriye doğru sektörün nasıl evrileceğinde gerçekleşmiş veriler üzerinden bir tahminler, simülasyonlar yapılabileceği kanaatine vardık. Tabii, bu sektör cari rakamlarda sektörün reel büyümesi, ne kadar işlem hacmi artıyor, artı, tabii, sektördeki enflasyonla da çok alakalı. Perakende sektörün genel dinamiklerine baktığımızda aslında büyümeyle yani reel GSYİH artışıyla paralel bir seyir izliyor, yaklaşık yüzde 5 kadar bir artışı var perakende sektörünün ama e-ticaret sektörü Genel Müdürümüzün de yaptığı sunumda da belirttiği üzere daha hızlı bir şekilde artıyor. Mesela, biz bu yıl yüzde 100'ün üzerinde bir artış öngörüyoruz çünkü beş aylık veriler yaklaşık yüzde 80 bir artış gösteriyor. Tabii, bunun içinde hem hacimsel artışlar var hem de enflasyon var. Malumunuz enflasyon bu yıl biraz yukarıda seyrettiği için de bu şekilde veriler gerçekleşiyor. Yani bizim, kanunda öngördüğümüz çerçevede, bu eşikler, 30 milyar, 10 milyar gibi eşikler hem ETBİS rakamlarından gelecek toplam e-ticaret hacminde dolayısıyla hem enflasyonu içermiş olacak hem de işlem hacmindeki artışı içermiş olacak.

AYHAN ALTINTAŞ (Ankara) - Sunumun 7'nci sayfasında böyle yüzde 70 ve yüzde 95 artış var son iki yılda, e-ticaret olarak da yüzde 67 ve yüzde 73; enflasyonla paralel giden bir şey var.

TİCARET ARAŞTIRMALARI VE RİSK DEĞERLENDİRME GENEL MÜDÜR YARDIMCISI RAİF CAN - Yani enflasyon artı büyüme. Sektör biraz hızlı büyüdüğü için yüzde 20'ye yakın bir reel büyüme zaten var; az önce arz ettim.

BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Yani enflasyon artışı, artı reel büyümeyi içerecek bir artış mı?

TİCARET ARAŞTIRMALARI VE RİSK DEĞERLENDİRME GENEL MÜDÜR YARDIMCISI RAİF CAN - Evet, Sayın Başkan, o şekilde. Dolayısıyla sektör sırf enflasyon olsa büyümesi yansıtılmayacaktı dolayısıyla o etki de içerilmiş oldu.

AYHAN ALTINTAŞ (Ankara) - Daha adil aslında.

BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Sistemin anlaşılması açısından söylüyorum, adil ya da değil yargısından ziyade, konunun anlaşılması için çünkü ETBİS sistemini bilen var aramızda, bilmeyen var. Yani orada hem reel bir büyüme hacmini yani orada bir anlamda refah artışı diyebileceğimiz reel büyümeyi, bir taraftan da nominal enflasyonist etkiyi içerecek şekilde bir artış yani sistemin algılanması adına şey yapıyorum.

AYHAN ALTINTAŞ (Ankara) - Reel büyüme küçük olur, bu sektör çok büyürse çok adil olmaz, onun için bu sektör büyüdüğü için, limitleri daha çok büyütmemiz daha adil herhâlde.

TİCARET ARAŞTIRMALARI VE RİSK DEĞERLENDİRME GENEL MÜDÜR YARDIMCISI RAİF CAN - Onun için Sayın Başkanım, en sağlıklı olanı ETBİS'ten gelecek e-ticaret verileriyle sektör ne kadar büyüdüyse ona göre güncellemeler yapılması yani TÜFE tartışmaları, başka tartışmalar oldu ama o sektörün aleyhine olacak bir durum.

BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Bunu yıllık mı yapacaksınız, aylık mı?

TİCARET ARAŞTIRMALARI VE RİSK DEĞERLENDİRME GENEL MÜDÜR YARDIMCISI RAİF CAN - Yıllık, şubat ayında...

İlave bilgi olarak şunu verebilirim Sayın Başkanım: E-ticaret sektörü yaklaşık yüzde 8'i, perakende sektörü içindeki payı, dünyadaki gelişmeye paralel olarak 2030'lara kadar yüzde 25 seviyelerine kadar ulaşabileceğini öngörüyoruz. Perakende sektörü de az önce arz ettiğim üzere reel GDP kadar, gayrisafi yurt içi hasıla kadar artıyor, o da kabaca 10 trilyon TL'nin üzerine çıkabilir, ona göre de biz...

BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Küresel rakam mı bu?

TİCARET ARAŞTIRMALARI VE RİSK DEĞERLENDİRME GENEL MÜDÜR YARDIMCISI RAİF CAN - Yok, bizim kendi rakamımız TL cinsinden.

BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - 10 trilyon...

TİCARET ARAŞTIRMALARI VE RİSK DEĞERLENDİRME GENEL MÜDÜR YARDIMCISI RAİF CAN - 10 trilyonun üzerine çıkabiliriz Sayın Başkanım 2030'larda.

BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Milyar mı, trilyon mu; kafamı karıştırma lütfen.

TİCARET ARAŞTIRMALARI VE RİSK DEĞERLENDİRME GENEL MÜDÜR YARDIMCISI RAİF CAN - Trilyon.

AYHAN ALTINTAŞ (Ankara) - Siz çok yüksek enflasyon bekliyorsunuz herhâlde.

TİCARET ARAŞTIRMALARI VE RİSK DEĞERLENDİRME GENEL MÜDÜR YARDIMCISI RAİF CAN - 2030 yılı için söylüyorum Sayın Başkan.

BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Bakan Yardımcımız söz istiyordu, buyurun.