GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Ziraat Bankasının değerli yöneticilerine ve burada bulunan Bakanlık temsilcilerine de sevgilerimi iletiyorum.

Sayın Başkanım, takipteki alacaklarla ilgili, seçim bölgem İstanbul'daki bir gayrimenkul üzerinden yapılmış olan Ziraat Bankası kredisiyle ilgili gelişmeleri soracağım ve buna ilişkin de Sayın Genel Müdürden açıklama talep edeceğim.

5 Nisan 2018 tarihinde Ziraat Bankası tarihinin en önemli kredilerinden bir tanesi, Doğan Medya grubunun Demirören grubuna 916 milyon dolar karşılığında devri gerçekleşirken bunun 675 milyon doları Ziraat Bankası tarafından iki yıl ödemesiz, on yıl vadeyle kredi olarak, karşılığında teminat olarak da Kemerburgaz semtinde bulunan muhtelif parsel numaralı, imar planında yeşil alan ve spor alanı olarak gözüken parseller ipotek temini yapılarak gerçekleştirilmiştir. Ziraat Bankası tarafından Kemer Country arazisinde vaziyet planında spor alanı olan bu bölgeyle ilgili, 1 milyar 118 milyon 330 bin Türk lirası ve 300 milyon dolar karşılığında da ipotek 6 Ağustos 2018 tarihinde konuldu. Kemerköy Sitesi vaziyet planındaki golf arazisi ve yeşil alanlara 306 tane konut yapmak üzere Demirören Grubu tarafından 4 Eylül 2018 tarihinde de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığında bir imar planı askıya çıkarıldı. 7 Mayıs 2019 tarihinde Ziraat Bankası muhtelif ipoteklerini revize etti ve ipoteklerin tutarını 4 milyar 696 milyon 660 bin TL'ye ve 300 milyon dolara çıkararak 7 Mayıs 2019 tarihinde bir revizyon gerçekleştirdi. 27/6/2019 tarihinde plan içinde bulunan hükümler gereğince mahkemeler burada Çevre Şehircilik Ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yapılan, mülkiyeti Demirören'e ait olan arazilerle ilgili iptal kararları vermeye başladı. 18 Eylül 2019 tarihinde iptal edilen plan yerine Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yeni bir planı da askıya çıkardı. 23/10/2019 tarihinde 366 milyon 436 bin dolar karşılığında Ziraat Bankası...

(Uğultular)

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Zeybek'i dinleyelim.

Buyurun.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Bence çok önemli bir konu, dinlerlerse çok mutlu olurum.

Değerli arkadaşlar, 366 milyon 436 bin dolar karşılığında Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından imar planı yapılan 270 tane villa yapılabilecek arazi 366 milyon 436 bin dolar karşılığında banka tarafından alındı; 1 milyar 836 milyon TL. Ziraat Bankası 20 Şubat 2020 tarihinde de söz konusu arazileri satışa çıkardı, parsel parsel satışa çıkardı fakat mahkemelerden de iptal kararları gelince Ziraat Bankası bu satışlardan da geriye döndü. Daha sonra, mülkiyeti Ziraat Bankasına geçmiş olan bu parsellerle ilgili Ziraat Bankası, Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığıyla bir anlaşmaya gitti ve Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının daha önce Kemer Yapı'nın üzerinde mülkiyeti bulunan parsellerle ilgili vermiş olduğu iptal kararlarından daha yüksek yoğunluktaki bir imarı da hayata geçirdi.

Şimdi, değerli arkadaşlar, burada belediye başkanlığı yapmış Değerli Fazlı Kılıç da bulunuyor, belediyeden gelen arkadaşlar da görüyorum, muhtelif kurumlardan gelen kişiler de görüyorum. Bir bölgede imar planı yapıldığı zaman yüzde 40-45 oranında "düzenleme ortak payı" adı altında spor alanı, yeşil alan, donatılar, cami, sağlık tesisi ayrılır. Kemerburgaz'daki bu bölgede 2003 planlarında zaten bugün imara açılan alanlar "düzenleme ortaklık payı" adı altında yeşile ve spor alanlarına ayrılmış alanlar. Ancak o günün koşullarında hukuki olmayan, gayriahlaki, gayrihukuki ve büyük ihtimalle de bir iltimas karşılığında kamuya bedelsiz olarak terk edilmesi gereken bu tesislere parsel numarası verilmiş ve bu parsel numarası da Kemer Yapı'nın üzerinde bırakılmış. 10 milyon dolar karşılığında 2010'lu yıllarda Demirören grubuna geçen bu parsellere tam 675 milyon dolar teminat karşılığında kredi veriyorsunuz. Yani daha sekiz yıl önce 10 milyon doların altındaki bir bedelle el değiştiren -sahibi rahmetli oldu- Kemer Yapı'dan Demirören grubuna geçen bu parsele neredeyse 67 kat büyüklüğünde bir kredi açıyorsunuz, değerinin üzerinde. İmar planı olmayan bir yeşil alan ve spor alanına gücünüzü devletten alarak ciddi biçimde bir kredi vermiş gözüküyorsunuz.

Şimdi, bakın, Ziraat Bankasına geçince, Ziraat Bankasının bence bu takipteki en büyük borcu çünkü siz bu borcu verdiğinizde "iki yıl ödemesiz, on yıl vadeli" diyorsunuz, 9 Şubat 2020 tarihinde de Ziraat Bankası tüm parselleri satışa çıkarıyor. Şimdi ise burada bir proje geliştirmek için de Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından planlar geçirdiniz. En son geçirdiğiniz plan 6 Nisan 2022 tarihinde. Şimdi, Ziraat Bankası kamu gücünü kullanarak, imar planına aykırı, şehircilik ilkelerine aykırı, plan bütünlüğüne aykırı yeşil alan ve spor alanlarını imara açarak batık kredilerini kurtarmayı bir model ve yön olarak mı seçiyor? Yani bundan sonra siz banka olarak bugüne kadar teminatsız, ipoteksiz, değerinin çok üzerinde araziler üzerine verdiğiniz kredilerin karşılığında bankaya geçen bu mülkleri Bakanlığın ve devletin gücünü kullanarak buraları imara açarak mı batık kredilerinizi kurtarmaya çalışıyorsunuz?

Sayın Başkan, o dönemde siz Genel Müdür değildiniz ama bilin ki bu Ziraat Bankası tarihinde yapılmış... Biz 2001 yılında kendi bankasını soyan banka patronları gördük. Türkiye'nin 1999-2001 arasında yaşadığı büyük ekonomik çöküşün arkasından gelen büyük devalüasyonların altında özel bankaların sahipleri tarafından soyulması, milyarlarca dolarlık soygun yatar; onun sonrasında da yaklaşık 15 tane banka TMSF'nin eline geçti ve sonrasında da bu bankalar Ziraat Bankası ya da diğer kamu bankalarının içinde eritildi. Ziraat Bankası gibi ta Mithat Paşa'dan beri gelmiş, Türkiye'nin en saygın, en köklü bir kurumunun bir medya patronluğunun el değiştirmesi için bu büyüklükteki bir krediyi verirken bir siyasi tazyik olabilir, telkin olabilir, baskı olabilir ama bunun karşılığında bu banka geçmişindeki bütün teminatları dikkate almadan, kendini büyük bir riskin altına sokarak böyle bir yanlışa nasıl sürüklendi?

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Zeybek, toparlayalım.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Toparlıyorum.

Bakın, şunu çok net biliyoruz ki bu kredi verilirken söz konusu televizyon ve gazetelerin lisanslarının devri banka tarafından ilgili satıcı kuruluştan istenmesine rağmen "Hesabıma para geçmeden bunların asla devri yapılamayacak." denmiştir ve banka kendine yukarıdan gelen talimatla bir yeşil alan üzerine ipotek koyarak Türkiye tarihinin en büyük batık banka kredisini onaylamıştır.

Şimdi, Sayın Başkan, toparlıyorum. Son olarak da yani yüzde 45 düzenleme ortaklık payıyla yeşile ve spora ayrılmış olan bir yeri imara açıyorsunuz. Peki, bir şey soracağım. Ya, burada insanlar yaşıyor, bu bölgede plan gereği mülkiyet satın almış olan 903 parsel maliki var. Daha önce kamuya terk edilmesi gerekirken, o günkü belde belediyesi tarafından bedelsiz olarak kamuya terk edilecek yeşil alanları, tapu müdürünün ya da o dönemdeki yetkililerin hukuka ve yasaya aykırı olarak yeşil alana parsel numarası verip bu parsel numarasıyla da bu yeşil alanları ve spor alanlarını Kemer Yapı Kooperatifinin üzerinde bulundurması bir suç; geçmişte yapılan bir yanlışlığın üzerinden yanlışlık devam ediyor.

Şimdi, burada bu yeni imar planıyla birlikte siz plan bütünlüğü içinde o alandaki imarı, bırakın yüzde 55-yüzde 60'ı yüzde 90'a çıkarıyorsunuz. Yani "kök tapu" dediğimiz yüz binlerce metrekarelik bir alan içinde terk edilecek alanların, bakın, bu ekranda gördüğünüz, size gösterdiğim sarı ve yeşillerin, tamamı yeşil alan iken, şimdi sarıyla gösterdiğim yerleri imara açıyorsunuz; yalnızca orada bir yılan gibi incecik bir şerit yeşil alan bırakarak, yaklaşık 10 metre genişliğinde yeşil alan bandı bırakarak burayı imara açıyorsunuz. Uygulama şehircilik ilkelerine aykırıdır, uygulama bölgenin plan bütünlüğüne aykırıdır ama daha da önemlisi, 2018 yılında verilen bu batık krediyi kurtarmak için elinizde bir yeşil alan ve spor alanı vardı, ona imar çıkarıyorsunuz, bir de elinizde değeri 700 milyon dolarlardan şimdi 30-40 milyon dolara düşmüş, kimsenin izlemediği, takip etmediği yayın kuruluşları ve gazeteler kalmış gözüküyor.

Şimdi, ben soruyorum: Siz, iki yıl ödemesiz on yıl vadeli bu Ziraat Bankası kredisinin 2022 yılının 30 Haziran tarihinde taksitlerini alabiliyor musunuz?

İkincisi, kadın girişimci, genç çiftçi, bunun içinde kooperatifler var, tarım transferi için güneş enerjisi sulama kooperatiflerine toplam 1 milyar 83 milyon lira kredi verdiğinizi söylüyorsunuz, rakam olarak da 5.198 müşteriden bahsediyorsunuz; sadece bir müşteriye bu kredinin tam 10 katını yani 50-60 bin mudiye vereceğiniz krediyi sadece bir kişiye veriyorsunuz. Bu Ziraat Bankası gibi yüs elli yılın üzerinde köklü bir geçmişi olan, hepimizin gurur kaynağı, cumhuriyet öncesi Osmanlı'dan bize miras, cumhuriyetle de yaygınlaşmış ve Türkiye'nin bütün belde ve ilçelerine yaygınlaşmış böyle büyük bir bankanın bu kadar kötü bir işlemin altına imza atması konusunda ne düşünüyorsunuz?

Son olarak da şöyle tamamlıyorum Sayın Başkan: Bu mesele sadece imar planı ya da kredilerle ya da Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığıyla yapılmış olan protokollerle kapanacak bir mesele değildir. Bu mutlaka yargıya taşınacak, mutlaka bir yönetim değişikliğiyle birlikte soruşturma izni verilecek ve bu konuda imza yetkisi altında olan, kamuyu ve hazineyi ve bankayı bu büyük riskin altına sokanlar da yargı önünde mutlaka hesap vereceklerdir diyorum.

Teşekkür ediyorum.