AHMET KAYA (Trabzon) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Bütün heyeti saygıyla selamlıyorum.

Şimdi Sayın Genel Müdür sunuş konuşmasında "Türkiye'nin tek resmî ihracat destek kuruluşu olarak 87'den bu yana mal ve hizmet ihracatı yapan, yurt dışında projeler üstlenen ve yatırım malı üretip satan firmalarımıza kredi ve alacak sigortası desteği vererek onların uluslararası ticaretten aldıkları payların artmasını sağlamak" olarak amacı ifade etti, daha doğrusu amaçlardan bir tanesini ifade etti.

Şimdi, çok değerli bir amaca hizmet ediyorsunuz ve ülkemizdeki firmaların uluslararası ticaretten aldıkları payların artmasında çok önemli bir rolünüz var fakat bu firmalardan bazılarıyla yaptığım görüşmelerde yaşadıkları birtakım sorunlar olduğunu, kredilere ulaşmada sorunlar yaşadıklarını ifade ettiler. Ben bunları size arz edeceğim ve bu konularla ilgili de düşüncelerinizi rica edeceğim.

Geçtiğimiz yıllarda ihracatçının en büyük destekçisi olan TÜRK EXIMBANK, çeşitli türdeki kredi enstrümanlarıyla ihracatçıya hizmet verirken son dönemde bu desteklerden uzaklaşmış durumdadır. Bankanın orta vadeli kredileri kaldırması, ihracatçıya döviz kredisi vermemesi ve mevcut kredilerde vadelerin düşürülmesi, ihracatçımızın yoğun eleştirilerine neden olmakta ve bu hâliyle ihracatçımıza yeterli destek sağlanamamaktadır. İhracatçının EXIMBANK'a yaptığı kredi başvurularında inceleme süreçleri ve analiz işlemlerinin çok uzun sürdüğü bilgisi tarafımıza ulaştırılmıştır. Yapılan eleştirilerde, EXIMBANK'ın beş yıl önce kredi başvurularında çok hızlı hareket etmesine rağmen son yıllarda -sanıyorum, personel yetersizliği ve kalifiye eleman sıkıntısı kaynaklı- bu hizmeti etkin bir şekilde gerçekleştirmediği yönünde eleştiriler tarafımıza iletilmiştir.

Yine içinde bulunduğumuz zor dönemde ihracatçı nakit sıkışıklığı içinde olduğu için kredilerinde uzatma talep etmekte ve uzatma sonrasında da kredi geri ödemelerini düzenli olarak yapsa dahi kredi uzatması yapan firmalara son aylarda EXIMBANK'ın kredi tahsisi yapmadığı ve bu tür firmalara olumsuz sicil vermeye başladığı bilgisi tarafımıza iletilmiştir.

İhracatçıya kredi kefaleti sağlamak üzere kurulan ve EXIMBANK kredileri için kefalet sağlayan İGE AŞ, maalesef ihracatçıya özlenen ve talep edilen bu hizmeti verememektedir. Klasik derecelendirme sisteminden onay alan firma sayısı yok denecek kadar azdır. Daha çok küçük ihracatçılara ve teminat bulamayan ihracatçılara kefalet sağlaması gereken İGE AŞ, bir özel bankanın kredi derecelendirmesinde onay verdiği firmaya dahi kefil olamamakta, bu anlamda istenilen amaca hizmet edememektedir. Bu nedenle İGE AŞ'nin kefalet temininde klasik bilanço analizleri yerine firmanın ihracat bağlantıları, ihracat performansı, yaptığı anlaşmalar gibi durumları da dikkate alarak pozitif ayrımcılık ilkesine uygun ihracatçıya kefalet sağlayan bir yapıya kavuşturulmasının oldukça önemli olduğunu düşünüyoruz.

Son olarak İGE AŞ'nin yeni ortak alımlarında TİM ve ihracatçı birliklerinin yönetimden ağırlıklı olması açısından hisselerinin "altın hisse" "ayrıcalıklı hisse" hâline getirilmesi ve şartsız bir şekilde her dönem yönetim kurulunun TİM ve ihracatçı birlikleri ağırlığında oluşmasının sağlanması önemli bir husustur.

İfade ettiğim bu konularda banka yetkililerimizin gerekli hassasiyeti göstereceklerini umut ediyorum. Tarafımıza bu konularla ilgili bilgi verilmesini rica ediyorum ve çalışmalarınızda başarılar, kolaylıklar diliyorum.