SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan, üyeleri ve tüm katılımcıları ben de saygıyla selamlıyorum.

Evet, Plan ve Bütçe Komisyonunun önemli ve toplum açısından da büyük bir beklenti yaratan bir kanun teklifini Sayın Tan sundu bugün. Evet, açıkçası içerik olarak baktığımızda genel olarak ödeme güçlüğünde olan birçok vatandaşımız ki en çok da burada tabii ki gençlerle ilgili öğrenim ve kredi borçlarıyla ilgili düzenleme... Ama burada tabii ki toplumun genel beklentileri açısından temel sorun ciddi bir yoksullaşma ve alım gücünün düşmesiyle beraber önümüzde alınması gereken ciddi tedbirler var. Evet, Sayın Tan'a teşekkür ederiz, genel gerekçe gayet detaylı bir genel gerekçeydi, iyi bir, nitelikli bir gerekçe sundu, sunumunu da yaptı. Çok geç olsa da etki analizini burada biz şu an okuyarak değerlendirmeye çalışıyoruz. Ancak içerik bizim için önemli. Şimdi genel gerekçede Sayın Tan, "Ekonomik program hedeflerinin gerçekleştirilmesi..." yer alıyor ama şimdi baktığımız zaman sizin iktidarınızda, sizin hükûmetlerinizin ekonomik, siyasi, yatırım anlamında 2023'te ciddi hedefleri vardı. Şimdi, burada en önemlisi, bütün vatandaşlarımızı ilgilendiren 2023'te çok iddialı ortaya konulan gayrisafi yurt içi hasılanın 2 trilyon doları aşması ve kişi başına düşen millî gelirimizin de 25 bin dolar düzeyini aşması ve 500 milyar dolarlık ciddi bir ihracat hedefi ve enflasyonun tek hanede devam etmesi ve işsizlik ve diğer veriler. Ama bunlara baktığımız zaman, ülkemiz, sizin iktidarlarınız döneminde, bırakın orta gelir tuzağını, artık düşük gelir tuzağı ve ciddi bir yoksullaşma süreciyle karşı karşıya. Bugün dünyanın ekonomileri sıralamasına baktığımız zaman gerçekten ciddi bir geriye gidişimiz var. Bırakın 2 trilyon doları, 600 milyar dolarlarda bir millî gelirimiz, kişi başına gelirimiz 8 bin dolarlarda, ciddi bir düşüş; işsizlik hedefi, genç işsizliği yüzde 25 seviyelerinde. TÜİK'in açıkladığı rakamlara baktığımız zaman da yüzde 12-13 civarında bir işsizlik ve enflasyon da zaten yüzde 80 düzeyini aşmış durumda.

Bugünkü ekonomik modelde politika faizini düşürme noktasında ciddi şekilde bir hedef konuluyor. Buradaki amaç da enflasyon hedefini tutturmak ama bunun vatandaşın katlandığı faizle bir ilgisi yok. Burada ciddi bir açık var, TL'mizin ciddi bir değer kaybıyla karşı karşıyayız. Akaryakıt ve gıda fiyatlarındaki ciddi artış... Ama bunların bütün hepsinin neticesinde vatandaşta yarattığı, yoksullaşmayı önleyecek ve vatandaşın gerçekten sorunlarını çözecek, alım gücünü artıracak bir tedbirler paketiyle biz karşı karşıya değiliz. Şöyle değerlendirirsek, evet, ciddi bir vergi terkini var ödeme güçlüğü olan vatandaştan. Elbette bunlara olumlu olarak bakılacak. Mesela, bu, engellilerle ilgili 200 milyonluk bir vergi terkininden bahsediliyor, yersiz ödeme. Kim bunun sorumluları? Kim yaptı bu yersiz ödemeleri? Bununla ilgili bir düzenleme yapılmayacak mı? Nasıl bir çalışma var, buna da değinmek gerekir. Esnaf, üretici, emekli, genç, çiftçi, engelliler, bunlarla ilgili gerçekten vatandaşın beklediği, vergi aflarından ziyade onların ödeme güçlüklerini giderecek ciddi paketler ya da önlemler gerekiyor, işte yapısal sorunlar olarak değerlendirdiğimiz önemli politikalar gerekiyor ama bu iktidarın, maalesef bu paket de bunu gösteriyor ki böyle bir çalışması yok. Bu torba ya da işte ne dersek, bu kanun teklifi gerçekten bu sorun alanlarıyla ilgisiz, sadece bürokrasinin istediği birkaç alanda düzenlemeyle gelmiş.

Kur korumalı mevduat hesabı, ciddi değerlendirmeler yapıldı. Gerçekten TL karşılığındaki ödemenin ülkenin kamu kaynakları açısından yarattığı maliyetin çok ucu açık, 150 milyar TL'ye doğru giden bir maliyeti var ama bunu uzatıyoruz bugün. Bu gerekli mi gerçekten? Buradaki etki analizi bunun için yeterli değil. Kamunun, gerçekten iktidarınınızın, Hükûmet politikanızın buna çok ciddi bir zaman ayırması gerekiyor.

Diğer sorunlar var tabii ki. Asgari ücretlinin gerçekten yoksullaştığı süreçte o vergi indirimini yapmak belki bir nefes aldıracak vatandaşa. Emeklilikte yaşa takılanlar var, sürekli sorunlarını dile getiriyor.

Ama gençlerle ilgili son bir konuşmak istiyorum. Ciddi sorunlar var. Yurt, kredi destekleri, tamam, yemek yardımı, bunlar yeterli değil. Gençlerin yurt ve barınma sorunları, ulaşım sorunları onları eğitime erişimden ciddi şekilde uzaklaştırıyor. Bunu ciddi şekilde detaylandırmanız gerekiyor. Bu getirdiğiniz teklif, evet, silinecek, belli bir düzenleme getiriliyor ama bu gerçek bir sorun... İşte yapısal sorun...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum.

Son bir cümle lütfen.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Gençlerin gerçekten derin yoksulluk ve ekonomik krizde en çok etkilenen ve gerçekten en ciddi sorunlarını çözmemiz gereken, genç işsizliği sorunu, yurt ve barınma sorunu.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Yurt, barınma eksikliği olduğu gibi, mevcut yurtların koşullarını da dikkate almamız gerekiyor.

Burada, bu kanun teklifi, evet...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sayın Özdemir, teşekkür ediyorum, sağ olun.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Peki.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sonra, maddelerde ifade edersiniz daha detaylı.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.