SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Teşekkür ederim Başkanım.

Değerli Başkanım ve değerli Meclisimizin, Sayıştayın ve Kamu Denetçiliği Kurumunun Değerli Başkanları ve bürokratları, vekillerimiz; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Şimdi, Değerli Başkanım, yeni sistemi aslında biraz test ettik, bu beşinci yılımız, bir süreç geçti ve yasama faaliyetlerinde bir veri var elimizde; sizin de değerli hocamız olarak verilere çok önem verdiğinizi biliyorum. Burada, Meclisimizin denetim mekanizmasında bir zayıflığın olduğu aşikâr. Özellikle sözlü soru önergelerinin kaldırılması ve bakanların Meclisle ilişkisinin kesilmesi ve en önemlisi genel görüşme yapımıyla ilgili Meclisin bu yetkililerin olmamasını, bunu denetim anlamında bir eksiklik olarak görüyoruz.

Yine, Meclis soruşturmaları çok değerliydi geçmiş dönemlerde. Buradaki gerekli sayısal çoğunluğun... İşte, önerge verebilmek bile 301 sayısını gerektiriyor, Yüce Divana sevk için ise 400 sayısı gerekiyor; bu, Meclisimiz açısından önemli, yüksek bir rakam olarak gözüküyor ve çok sayıda ciddi iddialara rağmen hiçbir bakan hakkında bu dönem hiçbir soruşturma önergesi verilemedi, böyle bir komisyon da kurulamadı.

Denetim mekanizması olarak, tabii, çok önemli bir işlevi olan Sayıştay; Meclisimiz açısından bugün görüştüğümüz bütçenin kaynaklarının, tüm kamu kaynaklarının işlevi ya da israf edilmemesi noktasında önemli bir görevi var ama ciddi de tartışmalar içerisinde Sayıştay. Sayıştayın bu şeffaflığı, kurumsallığı, kuralları, çıkardığı bulguların denetlenmesi, bu anlamda somut ne yapılıyor; bunlar ciddi konular. Sayıştayın bu şeffaflığını tartışmak dahi kurumun denetim mekanizmasına ve Meclisin denetim mekanizmasına ciddi zarar veriyor. Mali bir yargı gibidir Sayıştay aslında ama bu noktada hangi somut adım atıldı? Mecliste bu noktada belki yeniden bir düzenleme ihtiyacı doğabilir, yani Sayıştay raporunun bulguları noktasında Meclisin yapabileceği farklı araçlar olabilir.

Biz, biliyorsunuz Sayın Başkanım, kesin hesap komisyonu önerdik. Mecliste bu çok tartışılıyor, bunu yine tartıştık. Cumhuriyet Halk Partisi olarak kesin hesap komisyonunun kurulmasını ve başkanının da muhalefetten olmasını önerdik. Bu, bizim partimizin sunmuş olduğu bu öneri, Meclisin denetim yetkisi açısından değerli bir öneri.

Biliyorsunuz Başkanım, Avrupa Birliği Uyum Komisyonunda görev yapıyorum ve sizlerle de çok sayıda Avrupa parlamentosunu ziyaret ediyoruz. Ve rapora yansıyan ciddi eleştiriler var -ben parlamenter olarak bunların olmaması gerektiğini düşünüyorum- özellikle yeni sistemle birlikte Meclisin yasal fonksiyonunun zayıfladığı, Cumhurbaşkanının kararname ve kararları yetkisinin aşırı olduğu noktasında; bu, önemli bir sorun olarak gözüküyor.

Yolsuzluk konusunda işte Sayıştaya burada aslında... Yine Avrupa Birliği raporunda yolsuzlukların araştırılması, soruşturulması; Meclisin denetim yetkisi noktasında bir zayıflığı işaret ediliyor. Burada Sayıştayın olması... Hesap verilebilirlik noktasında, yürütmenin yasamaya hesap verebilirliği noktasında da yine burada da bir zayıflık var. Yeni sistemle beraber yasama, yürütme, yargı arasındaki etkin kuvvetler ayrılığı zayıfladı belki ya da olması gerektiği gibi olmadı ve Cumhurbaşkanlığına ki merkezileşmesi yani yasamanın buradaki o ilişkileri... Siz Anayasa Komisyonu Başkanıydınız biz bu sistemi tartışırken; bu konuları çok tartıştık.

Ben bir de birçok komisyonda, doğal olarak da en çok Plan ve Bütçe Komisyonunda şunu dile getiriyorum: Tali komisyonlar Değerli Başkanım. Şimdi görüyoruz, işte ben sayısal veri de istedim, Değerli Sadi Başkanımız bu verileri çok detaylı olarak verdi. 786 kanun teklifinin -son verdiğim tarihte- 606'sı tali komisyonlara verilmiş. Yani birçok torba kanun geleneğinden maalesef bu dönem vazgeçemedik. Tali komisyonlara sevk ediliyor ama tali komisyon başkanının keyfî kararıyla bir görüş sunulamıyor. Bunu biz Sayın Başkanımıza söylüyoruz sürekli "En azında rapor nerede?" diyoruz. Ama şöyle bir zayıflık var, ben şundan rahatsız oluyorum: Tamam, kararı olabilir ama en azından komisyon üyelerinin haberi olsun. İhtisas komisyonlarını biz neden kurduk? Ya, ben tesadüfi cuma günü bütçenin genel sunuşunda pazartesi cemevleriyle ilgili bir düzenlemenin olduğunu öğrendim; işte Millî Eğitim Komisyonuna sevk edilmiş, Adalet Komisyonuna. Birçok Komisyon üyemizin haberi yoktu bundan. Ya, bunlar çok büyük eksiklik Meclisimiz açısından. İhtisas komisyonları önemli, nitelikleri artırılmalı. Avrupa parlamentolarında komisyonlardır asıl önemli olan, Genel Kurul aşaması daha kısa süren bir aşamadır ama biz bunlara bırakın sivil toplum kuruluşlarını davet etmeyi, Meclisin parlamenterlerinin yasayla ilgili bilgisi olamayabiliyor. Buna dikkat etmemiz gerektiğini ben düşünüyorum.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Son on saniye.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Soru önergeleri çok tartışıldı Değerli Başkanım. En az yanıt verenler Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı. Sorun alanlarını iletiyoruz ama bunlarla ilgili bir cevap verilmiyor.

Bir dakika sadece isteyeceğim.

24'üncü Dönemle bir karşılaştırma yaptınız. Şu istatistik veriye baktım ben Başkanım: Yani sayısal olarak baktığımızda cevaplanma oranı o dönemde daha yüksek. O zaman 14 bin yanıtlanmış, bizim dönemimizde sayı olarak soru önergesi daha fazla ama 9 bini yanıtlanmış; hani zamanında, bunu belirtmek istiyorum.

Kamu Denetçiliği Kurumuyla ilgili bir şey söyleyeceğim Değerli Şeref Hocam. Tanınırlığı açısından sizin döneminizde ciddi bir aşama kaydettik ama hâlâ eksik, istatistikleriniz çok değerli, baktım. Büyük şehirlerde genelde başvurular olmuş ve en çok şikâyet konuları da kamu personeli rejimi, adalet, mahalli idareler, ekonomi. Bunlar güncel olarak değişebilir tabii ki. Kamu personeli rejimini önemli buluyorum. Bu, Sayın Başkanımızın da bilgisinde, çok reform gerektiren bir alan. Bizim Meclisimizde de bu sorunlar var; değerli arkadaşlarımız, milletvekillerimiz dile getirdiler.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sayın Özdemir, teşekkür ediyorum, çok aştık süreyi.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Bunları paylaşmak istedim.

Teşekkür ederim Başkanım.