| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/286) ve 2021 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/285) ile Sayıştay tezkereleri a)Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 6 |
| Tarih | : | 02 .11.2022 |
NURAN İMİR (Şırnak) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Şimdi, ülkede en temel sorunlardan bir tanesi kadın sorunudur. Kadınlar sistematik bir şiddet, istismar ve katliam kıskacında. Buna "Dur!" demek, itiraz etmek, önlem almak hepimizin birincil görevidir. Biz HDP olarak, kadına yönelik şiddet vakalarının hiçbir zaman tekil ve birer adli vaka olmadığını düşünüyoruz. Türkiye'de kadın kırımı, yükselmiş erkek şiddetinin yapısal, toplumsal ve siyasal nedenleri var. Bu nedenler çokludur tabii ki, birbiriyle bağlantılıdırlar ve birbirini de beslemektedirler. Kadın cinayetlerinin yaşanmasına zemin olan nedenlerden biri ve belki en yakıcısı militarizmin artmasıdır. Kentlerin militarize edildiği her ülkede kadına yönelik şiddet artmaktadır. Barış yerine çatışma politikaları devreye girdiğinde kadınlara yönelik suçlar artmaktadır. Şili, Filistin, Cezayir, Bosna, Ruanda, Suriye ve en son halka İran bu örneklerden sadece birkaçıdır.
Türkiye'de uzun yıllardır süregelen çatışma süreci bu örneklerden farklılıklar taşısa da bu sürecin kadına yönelik şiddet açısından yakıcı sonuçlar doğurduğu açıktır. Son yedi yılda çatışmaların bir kez daha artmasıyla vekili olduğum kent olan Şırnak başta olmak üzere Kürtlerin yoğun yaşadığı illerde kadınlara yönelik suçlar katbekat artmıştır. Bu suçların faili erkekler hem militarist politikalarla cesaretlendiriliyor hem de cezasızlık politikasıyla cesaretlendiriyorlar. Sakine Kültür, Mayıs 2022 Silopi'de daha önce eski eşini de ölüm ölümle tehdit eden Özel Harekat Ocakları Şırnak İl Başkanı tarafından katledildi, cesedi yakılarak yol kenarında bırakıldı; bu kişinin kolluk güçleriyle ilişkileri ortaya çıktı.
Birkaç örnek daha vermek istiyorum: Şırnak Şenoba beldemizde 18 Ağustos günü Ahmet Babat 17 yaşındaki Firdevs Babat'ı katletti, korucu olan ağabeyi Ramazan Babat'ın silahıyla Firdevs'i katleden Ahmet Babat olaydan sonra tutuklanırken iki gün sonra Korucu Ramazan Babat -ağabeyi- bir çocuğa cinsel saldırıda bulunduğu için gözaltına alınarak o da tutuklandı. Yine, Ağustos 2022'de Şırnak İdil ilçemizde Leyla Karaaslan, yaşları 13, 17 ve 16 olan üç kızıyla birlikte eşi tarafından katledildi. Yine, Batman'da Musa Orhan isimli uzman çavuş tarafından İpek Er de bu özel savaş politikaları sonucunda intihara sürüklendi. Bin otuz üç gündür hâlâ Gülistan Doku bulunamadı, faili hâlâ dışarıda.
Cizre Merkez Anadolu Lisesinde Müdür Yardımcısı ve İngilizce Öğretmeni olan Burak Erkan'ın okulda onlarca kız öğrenciyi taciz ve istismar etti, basına ve kamuoyuna da bu yansıdı. Yargıya intikal etmiş bir dosya fakat Burak Ercan sürekli koruma altına alınıyor, Urfa'ya tayin edildi bu süreçten sonra, yine taciz dosyası ortaya çıkınca oradan da korumaya alınarak İstanbul'a tayini çekildi. Hakkında açılan dava iki yıl rafta bekletildi, daha sonra ağır cezaya devredildi; iki yıldır orada da sürüyor ve kendisi hâlen görevinin başında. Yargılama süreci devam eden hiç kimse görevine devam edemez, hele ki bu suçlar istismar vakası ise. Ve en son Cizre'de bir polis eşini katlettikten sonra kendisi de intihar etti. Yani kendi eşine ve kendi bedenine zarar verecek bir boyuta ulaşan bir kitleden söz ediyoruz. Şırnak'ta farklı yapılar adı altında binlerce kolluk görevlisinin mevcut bir şiddeti her an herkesin burnunun dibindedir. Burada öğrenmek istediğimiz şey şu: Siz Bakanlık olarak kolluk güçlerinin kadına yönelik şiddetinden haberdar mısınız? Eğer bu şiddetin sistematik değil de bireysel ve tekil vakalar olduğunu iddia ediyorsanız, buna dair elinizde herhangi bir araştırma ya da bir veri var mıdır?
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Son yarım dakikanız.
NURAN İMİR (Şırnak) - Son yedi yılda faili kolluk olan kaç tane kadın cinayeti yaşanmıştır? 18 yaşındaki İpek Er'e sistematik biçimde cinsel şiddet uygulayan ve intihara sürükleyen Uzman Çavuş Musa Orhan nerededir, ne yapmaktadır? Musa Orhan'ın İpek Er'e yönelik sistematik cinsel şiddeti kendi mesajıyla kamuoyuna yansıdığı hâlde tutuklanmamış olmasının sebebini nasıl iddia ediyorsunuz? Musa Orhan'ı koruyan kimdir?
Son olarak, bir diğer husus da ekonomik anlamda yani Şırnak'ta kadın istihdamıdır. 2020 yılı sonunda Şırnak ilindeki İŞKUR'a kayıtlı işsizlerin sayısı 25 bin iken bu kişilerin içinde kadınların oranı yüzde 46,7'dir. Yine, 2020 İŞKUR verilerine göre, Şırnak ilinde 20 ve üzeri çalışanı olan işletmelerde 11.722 erkek çalışırken, sadece 978'i kadındır.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum.
Bayağı aştınız sürenizi.
NURAN İMİR (Şırnak) - Teşekkür ediyorum.