| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/286) ve 2021 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/285) ile Sayıştay tezkereleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 6 |
| Tarih | : | 07 .11.2022 |
İBRAHİM AYDIN (Antalya) - Teşekkür ediyorum Başkanım.
Sayın Başkanım, Değerli Bakanım, saygıdeğer Komisyon üyeleri ve milletvekili arkadaşlarım, çok kıymetli bürokratlar, basınımızın seçkin mensupları; hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum.
Küresel ticarette dengelerin yeniden tanımlandığı bir süreçten geçiyoruz ve tüm ekonomiler bu süreçte ticarete ilişkin politikalarını yeniden belirlemektedir. Ticaret Bakanlığımız iç ve dış ticaret hizmetlerine ilişkin hedef ve politikaların belirlenmesine yardımcı olmaktadır. Kişi başına gelir 2002 yılında 3.608 dolar seviyesinden 2,7 kat artarak 2021 yılında 9.592 dolar seviyesine ulaşmıştır. 2002-2021 döneminde yıllık ortalama yüzde 5,5 oranında büyüyen Türkiye ekonomisi 2021 yılında yüzde 11,4 oranında büyümüş, 2022 yılının ikinci çeyreğinde ise yüzde 7,6 oranında büyümüştür. Türkiye 2021 yılında dünyanın 21'inci, Avrupa'nın da 8'inci büyük ekonomisi olmuştur. Satın alma gücü paritesi hesabına göre ise Türkiye 2021 yılında dünyanın en büyük 11'inci ekonomisi olma konumunu korumuş, Avrupa'nın ise 4'üncü büyük ekonomisi olmuştur. 2002 yılında 87,6 milyar dolar olan dış ticaret hacmimiz Özel Ticaret Sistemi'ne göre 4,4 kat artarak 2021 yılında 474,3 milyar dolar olmuştur. Genel Ticaret Sistemi'ne göre ise 2021 yılında dış ticaret hacmi 496,6 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2002 yılında ihracat yapan firma sayısı 33 bin 523 iken 2021 yılında bu sayı 101 bin 336'ya ulaşmıştır. Genel Ticaret Sistemi'ne göre 2022 yılı Eylül ayında ise 53 bin 829 firma ihracat gerçekleştirmiştir.
Sayın Başkan, kıymetli milletvekilleri; ihracatçılarımızın dünyanın her noktasında vize beklemeden, alıcılarıyla aktif ve hızlı şekilde temas edebilmelerini sağlamak amacıyla 23/3./2017 tarihinde yürürlüğe konulan düzenlemeyle 29 bin 833 ihracatçımıza hususi damgalı yani yeşil pasaportla pek çok ülkeye vizesiz seyahatin yolu açılmıştır. İhracata yönelik mevcut destekler ve yeni destek paketiyle birlikte ihracatçılarımıza 2018 yılında 2 milyar 743 milyon lira, 2019 yılında 3 milyar 147 milyon lira tutarında destek sağlanmış, 2020 yılında ise firmalarımızın devlet yardımlarından daha fazla faydalanması için 3 milyar 757 milyon lira kaynak ayrılmıştır. 31/12/2020 tarihi itibarıyla söz konusu kaynaklardan firmalarımıza 3 milyar 149 milyon 109 bin lira tutarında destek sağlanmıştır. 2021 yılında ise firmalarımızın devlet yardımlarından daha fazla faydalanması için 4 milyar 127 milyon 775 bin lira kaynak ayrılmıştır. 2021 yılında söz konusu kaynaktan firmalarımıza 2 milyar 319 milyon 110 bin lira tutarında destek sağlanmıştır. 2022 yılında ise firmalarımızın devlet yardımlarından daha fazla faydalanması için 5 milyar 250 milyon 482 bin lira kaynak ayrılmıştır. 2021 yılında ithalat bir önceki yıla oranla yüzde 23,6 artarak 271,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2022 yılı Eylül ayında ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 41,5 oranında artarak 33 milyar dolar olmuştur.
Yerli üretim, ithalatta haksız rekabetten ve artan ithalat baskısından etkin şekilde korunmaktadır. Ülkemiz menşeli ürünlere karşı yürütülen ticaret politikası önlemi soruşturmalarında ülkemiz ve ihracatçılarımızın hakları savunulmaktadır. Yerli üreticilerin rekabet gücünün artırılması amacıyla ulusal ve uluslararası yükümlülüklerimiz göz önünde bulundurularak, 2011 yılından itibaren ilave gümrük vergileri uygulanmaya başlamıştır. Sanayicimizin rekabet gücünü desteklemek amacıyla, ülkemizde yerli üretimi olmayan girdi mahiyetinde ham madde ve ara mamullerin gümrük vergileri AB'yle eş zamanlı olarak düşürülmekte, yerli üretimin tüketimi karşılamadığı girdilerde ise ulusal tarife kontenjanı açılmaktadır.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Son yarım dakikanız...
İBRAHİM AYDIN (Antalya) - 2021 yılı için mezkûr uygulama kapsamında sanayicimize yaklaşık 103 milyon dolar tutarında gümrük vergisi avantajı sağlanmıştır. Gıda sanayisi ve gıda dışı sektörde faaliyet gösteren firmalarımıza ucuz ham madde teminine yönelik olarak bazı temel tarım ürünlerinin ithalatında nihai kullanım ibraz edilmesi kaydıyla sıfır gümrük vergisi uygulanmaktadır.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Son bir cümleyle bitirebilirsiniz.
İBRAHİM AYDIN (Antalya) - Ticaret Bakanlığımızın 2023 yılı bütçesinin devletimize ve milletimize hayırlı olmasını diler, selam ve saygılarımı sunarım.