| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/286) ve 2021 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/285) ile Sayıştay tezkereleri a)Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı b)Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü c)Meteoroloji Genel Müdürlüğü ç)İklim Değişikliği Başkanlığı |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 6 |
| Tarih | : | 09 .11.2022 |
MURAT SARISAÇ (Van) - Teşekkürler Sayın Başkan.
Sayın Bakan, değerli Komisyon üyeleri; hepinizi selamlıyorum.
Seçim bölgem Van'da ulaşım ve trafik çok ciddi bir problem Sayın Bakan. Bu nedenle çevre yolu çok önemli ama on iki yıldır 41 kilometrelik çevre yolu yapılmadı. 30'u aşkın şehirde çevre yolu yapmakla övünen iktidarınız Van'da bunu yapmadı. Hiçbir yerde uygulanmayan 18'inci madde bugün Van'da uygulanıyor; bununla 1 milyonu aşkın arazi atıl duruma düştü, Vanlılar mağdur edildi. Her fırsatta "Müjde" diyen, söz veren iktidarınız, stadyum meselesinde olduğu gibi çevre yolu konusunda da umut tacirliği yapıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan da iki yıl önce Van ziyareti sırasında "Müjde, çevre yolunu yapıyoruz." dedi; önce birkaç kepçe görüldü, sonra da durdu. Biliyorsunuz, Van zaten bir kış kenti; çevre yolu yaz aylarında, bahar aylarında hiçbir şekilde iktidarınız tarafından dile getirilmez; ne zamanki kar yağacak, bir iki hafta kala hemen birkaç kepçe götürülüyor, sonra da işte, bir iki hafta sonra da "Kar yağdı, artık seneye kaldı." denilerek tam on iki yıldır Vanlılar mağdur ediliyor. Yani Van'ın çevre yoluna çok büyük ihtiyacı var çünkü büyük araçlar, tırlar, otobüsler Cumhuriyet ve diğer caddelerde biriktiği için, çevre yolu olmadığından dolayı Van'da trafik tam bir keşmekeş hâlini alıyor. Yine, buna bağlı olarak trafik sorunu oluşuyor ama kayyum -biliyorsunuz, Van'da iki dönemdir kayyum halk iradesini gasbediyor- neredeyse her sokağı bu parkomatlarla haraca bağlamış durumda.
Yine "Van Gölü" "şehir stadı" gibi kronikleştirdiğiniz sorunlar var. Bunlar için her seferinde gelip Van'da söz veriyorsunuz "Yapacağız." diyorsunuz ama ona rağmen hiçbir şekilde adım atılmıyor bununla ilgili. Hadi diyelim ki son birkaç yıldır ekonomik kriz var; daha öncesinde Van'a uygulanan ikircikli ve Van'ı ötekileştiren bu durumla ilgili bir açıklama yapılmasını bekliyor bütün Van halkı sizden.
Yine, Van'da en büyük sorun 18'inci madde. Hiçbir ile uygulamadınız, neredeyse 30 yerde çevre yolu yaptınız ama 18'inci madde bir tek Van'da uygulandı ve Vanlılar bu konuda çok büyük bir mağduriyet yaşıyorlar. Gittiğimizde, neredeyse her sokakta Van halkı, bu 18'inci maddeden kaynaklanan mağduriyeti bizim dile getirmemizi istiyorlar. Yine 18'inci madde zulmüyle tarım arazileri atıl duruma düştü, yurttaş kendi arsasına bir çivi çakamadı. Aileleriyle birlikte mağdur sayısını düşünebiliyor musunuz Sayın Bakan? Vatandaş her gördüğü yerde mağduriyetini anlatıyor çünkü yurttaşın arazisine bedelsiz el konulduğu iddiası var.
Burada ortaya çıkan mağduriyetleri biraz açmak istiyorum: Söz konusu arazilerin değer artışı her yerde aynı olmadığı hâlde, herkesten hisseleri doğrultusunda eşit kesinti yapılması adil değil. Yine, bazı parsellerin içinde yapılar, evler var; hiçbir ciddi destek olmadan insanların buradan başka bir yere gönderilmesi ciddi bir sorundur. Aynı şekilde düzenleme ortaklık payı da bir 18'inci madde zulmüdür. Bu madde kılıfıyla yurttaşın hissesinden yapılan kesintiler, alınan harçlar doğru değil. Bunlar yetmemiş olacak ki yurttaşlar bazı parsellerde hissedar hâline getirilerek gerginliğin yolu da açılıyor.
Sayın Bakan, şunu iyi dinleyin mesela çünkü -mağdurlar şunu söylüyor sürekli bize- mağdurlardan biri şunu söylüyor: "Otuz yıllık birikimimi devlet bir gecede 8 ayrı kişiye pay etmiş, onlar ne yaparlarsa yapsın ben tapulu arsamı kimseye vermiyorum. Madem devlet çevre yolu yaparak hizmet yapmak istiyor o zaman her yerde olduğu gibi kamulaştırma yapsın." Bir tarlaya tarla sahibinin tanımadığı başka kimseler ortak edilmiş durumda; Maliye ortak edilmiş, belediye ortak edilmiş, Şehircilik Bakanlığı ortak edilmiş, bir parsele onlarca kişi ortak edilmiş durumda. Böyle bir uygulama dünyanın hiçbir yerinde yok, resmen insanların eline silah verilmiş, birbirlerine doğrultacak şekilde karşı karşıya getirilmişler; bunu halk söylüyor.
Zamanım yetmediğinden birkaç soruyla artık... Çünkü Van halkı sizden söz veya müjde değil net ve şeffaf cevaplar bekliyor.
1) Çevre yolu yapılacak mı yapılmayacak mı? Van Çevre Yolu'nun bitiş tarihi nedir?
2) Neden Van'da 18'inci madde uygulandı? Farklı illerde yapılan çevre yollarında olduğu gibi neden kamulaştırma usulüyle yapılmadı?
3) Van'da 18'inci madde zulmüne son verecek misiniz? 18'inci madde mağduru vatandaşlardan haberiniz var mı? Konuşmada belirttiğim mağduriyetlere ilişkin çözüm üretecek misiniz?
4) Vasfı değiştirilen hazine ve mera alanları kimlere tahsis edildi? İmar planında ne olarak planlandı, planlanan bu oranlar ne kadardır?
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyoruz.
MURAT SARISAÇ (Van) - Ben teşekkür ederim Sayın Başkan.