İSMET TOKDEMİR (Hatay) - Sayın Bakan, Sayın Başkan, Değerli Komisyon üyeleri, değerli milletvekilleri ve değerli bürokrat arkadaşlarımız; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, çevreyi ve şehirciliği korumakla, insan ve doğa yaşamını korumakla görevlidir fakat verilere baktığımızda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı özellikle AKP döneminde rantın merkezi hâline gelmiştir. Bırakın Bakanlığın korumasını; insanlar, köylüler, şehirde yaşayan insanlar yaşam alanlarını ve ormanlarını Bakanlıktan korumaya çalışıyorlar. Bakanlık bu konuda tercihini sermayeden, kârdan, ranttan ve inşaattan yana koymuş durumda çünkü imar planlarını da bu Bakanlık yapıyor; sadece imar rantında değil, milyarca liralık bütçesinde de görülüyor. Nasıl mı? Buna en güzel örnek Sayıştay raporundan: 801 milyon TL kaynak Türkiye Çevre Ajansına aktarılıyor. Bu Ajansın harcama yetkisi ise Bakana verildi yani Ajansın yönetimi bütçeyi hazırlıyor ve Çevre Bakanına sunuyor. Peki, Bakan neye göre buna onay veriyor? Ayrıca, bu Ajansın denetimi Sayıştaydan kaçırılıyor. Daha neler, neler... Diğer yandan, bu kadar fakir fukara var, pazar ve markette alışverişini yapamayan aileler var. İktidar bunlar için kılını kıpırdatmıyor. 5'li çete ballı ihalelerle besleniyor, peşkeş çekilen koylarla büyüyor, silinen vergilerle kayrılıyor.

21/b pazarlık usulü ihale, doğal afet, salgın hastalık, acil durum, yapım tekniği özellik arz eden işler için kullanılması gerekirken bu yöntemle ihaleye sadece belli şirketler davet ediliyor, ihaleye de sadece bu şirketler girebiliyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ihale sistemi... Mobil test laboratuvarı cihaz alımı ihalesinin yaklaşık değerini belirlemek üzere teklif alan 3 firmayla ihaleye davet edilen 3 firma aynı. Sayıştay diyor ki: "İhalede gizlilik yok, eşit rekabet yok, saydamlık yok."

Sayın Başkan, değerli arkadaşlar; ülkenin her il ve ilçesinde millet bahçeleri... Vatandaşlar ekmek kuyruklarında beklerken millet bahçelerinin maliyeti katlanıyor. Sayın Cumhurbaşkanının "Gider yuvarlanırsınız." dediği millet bahçeleri için sadece TOKİ'nin 2022 yılında harcadığı tutar 4 milyar TL'yi aştı. İktidarın seçim öncesi bir hamlesi olan sosyal konut projesiyle -dar gelirli vatandaşlar için hayata geçirilecek bir proje olarak lanse edilen- dar gelirlilerin ev alabilmesi mümkün görünmüyor. Bunlardan biri, yüzde 10 peşinat verilecek olması. Dar gelirli vatandaşların ekonomisinin oldukça kötü durumda olduğu ve enflasyon karşısında tasarruf yapmanın zorlaştığı bir dönemde peşinat bulabilmesi kolay değil. Diğer yandan, ailede tek kişi asgari ücretle çalışıyor, 5.500 lira alıyor; hem kira ödeyecek hem konut kredisi taksiti ödeyecek hem de evini geçindirecek. Bunun için, vatandaşımızın, dişini biraz sıkarak, eşinden dostundan biraz borç alarak, biraz ek mesai yaparak bu bedeli karşılayabilmesi mümkün değildir. İktidar da bunun farkında ve verecekleri makul cevaplar yok.

Sayın Bakan, 5 milyonun üstünde kişinin başvuruda bulunduğunu duyurmuştu.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Evet, son cümlenizi alalım lütfen.

İSMET TOKDEMİR (Hatay) - Hatay ilimizde 3 ilçemizde TOKİ yapılmasıyla ilgili bir programın olmaması Hatay'da ilçeler arasında sıkıntı oluşturmuştur.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sürenizi aştınız, son cümlenizi alalım.

İSMET TOKDEMİR (Hatay) - Suriye sınırındaki 1,5 milyon insanın yaşadığı Atme Kampı'nın foseptik ve atık kirli suları Reyhanlı'daki Kuşaklı köyünde dereye akmaktadır. Reyhanlı halkımızın sağlığı tehdit edilmektedir.