SERPİL KEMALBAY PEKGÖZEGÜ (İzmir) - Teşekkür ediyorum.

Bugün yoğun bir gün; hem Hazine ve Maliye Bakanlığının bütçe çalışması var hem Genel Kurulda grup önerileri üzerine konuşmam vardı, o yüzden ayrılmak durumunda kaldım.

Bazı sözler söylemek isterim yöntem üzerine, usul üzerine ama bunu bir sonraki toplantıya bırakıyorum bu teknik konularda yoğunlaşmışken farklı konularda dikkati dağıtmamak için.

Öncelikle özür diliyorum hocalarımızdan çünkü dediğim sebeplerden dolayı sunumları dinleyemedim ama bu broşürleri, eğitim broşürlerini inceleyeceğim daha sonra.

Benim sorulara sorularım 2 hocama da. Öncelikle, Amasra üzerine biraz yoğunlaşarak devam edebilirsek... Amasra'daki bu maden katliamında havalandırmayla ilgili, bilirkişi raporunda belirtildi, eksiklikler olduğu tespit edildi ama özellikle benim dikkatimi çeken şeylerden bir tanesi de havalandırmanın seri havalandırma şeklinde olması. Eğer bağımsız havalandırma şeklinde yapılsaydı o zaman, en azından bu grizu patlaması olsa bile daha az sayıda işçi yaşamını yitirecekti. Bu konuda biraz bilgi verebilir misiniz? Amasra madeninde havalandırmada... Bütün yumurtaları bir sepete koymamayı hayatımızda hep yaparız, biliriz; olabilir. Bir yerde bir hata olursa o hatanın sonuçlarını en aza indirmek için başka önlemler de almak gerekmez mi? Bir de zaten Soma'dan çıkan derslerden bir tanesi seri havalandırmanın yasaklanması değil miydi? Biz bunu Çalışma Bakanlığı temsilcilerine burada dün sorduk, gerçi cevaplarımızı alamadık, herhâlde önümüzdeki günlerde tekrar görüşme fırsatımız olacak ve onlardan da alırız. Sonuç olarak bütün işletmelerin, iş yerlerinde işçi sağlığını, iş güvenliğini sağlamak için her türlü önlemi almaları yükümlülüktür. O çerçevede soruyorum, bu konuda bilgi verirseniz sevinirim.

Metan gazı drenajı buradaki kilit noktalardan en önemlisi ve Zonguldak madenlerinde metan gazı çıktığını biliyoruz. Siz söylediniz galiba... Acaba ne denir?

PROF. DR. İZZET KARAKURT - Sınıflandırma.

SERPİL KEMALBAY PEKGÖZEGÜ (İzmir) - Sınıflandırma yapabiliriz. Siz bugüne kadarki bilgilerle Zonguldak madenlerinde bir sınıflandırmaya gitseniz oradaki metan gazı sınıflandırmasını hangi ölçüde değerlendirirdiniz? Bu, sonuç olarak -benim bildiğim kadarıyla- çok yüksek düzeyde metan gazı çıkan bir yer. Dolayısıyla en önce önlem alınması gereken şeylerden bir tanesi metan drenajının sağlıklı bir şekilde hayata geçirilmesi.

Şimdi, ATEX sertifikası konusunda -sanıyorum- Nurettin Hocam "Teçhizat, makine önceden alınmışsa, ATEX sertifikalı değilse, bu standartlarda değilse kullanmak zorunda yoksa ocağı kapatmak zorunda kalır." dediniz. Şimdi, ben, aslında, yaşadığımız işçi cinayetlerinin çoğunda biraz böyle bir mantık olduğunu düşünüyorum. Biz buradan bakamayız ki öyle değil mi? Eğer orada alınması gereken bütün işçi sağlığı, iş güvenliği önlemlerini 21'inci yüzyılın bilgisi doğrultusunda, teknik seviyesi doğrultusunda alamıyorsak, bu çok tehlikeli iş kolunda böyle bakarsak bu, aslında iş cinayetlerine de biraz "Olursa olsun." gibi bakmakla bağlantılı bir şey değil midir? Yani sonuçta kaynağından öğreneceğiz bu işçi katliamını. Dolayısıyla da bu konuda çağın getirdiği her türlü standardı kullanmak zorundayız. Madenler gibi çok tehlikeli iş yerlerinde bu standarttan belli üretim kaygılarıyla, ticari kaygılarla feragat ettiğimizde aslında o iş cinayetlerini de biraz normalleştirmiş, biraz kadere bırakmış oluruz gibi geliyor bana. Sizi yanlış anlamış olabilirim ama örneğin, yine Çalışma Bakanlığının sunumunda şöyle söylenmişti: "Amasra madenindeki teçhizatlar ATEX sertifikalı değil, muadili olduğu..." Ama muadilinin de muadil olmadığı yani muadilinin, bizim Bakanlığın standartlarına uymadığını söylediler, doğru anladıysam bunu söylediler. Dolayısıyla, ben oradan şunu anlıyorum: Muadilmiş ama muadil değil aslında. Hani bir doktora gittiğinizde bize muadil ilaç verir o hastalığı tedavi etmek için; yeterliyse muadil olduğuna kanaat getiririz. Bunun muadili nasıl olmalıdır? Buradaki teknik ekipmanın muadili ATEX standardı olmalıdır değil mi? "Elimizde bu var, bunu kullanalım." Denmesi, yine iş cinayetine davetiye çıkartmak olur, siz ne düşünüyorsunuz?

Standartları yayınlamak neden o kadar zor hocam? Yani sonuçta biz bu teknik cihazları yurt dışından alıyoruz, üretmiyoruz yani bunların "know-how"ı bize ait değil, biz üretmiyoruz; onları satın alıyoruz. Zaten o ülkelerde de bu teçhizatın işte bakım, onarım, periyodik kontrolleri gibi yönergeleri vardır ve bunları yayınlamak, bunları yükümlülük hâline getirmek yani yönetmelikler içerisine almamız çok mu zor? Bunun arkasında yatan sebep ne, bizim elimizi tutan ne? Biz sonuçta 6331'i çıkarttık -o da çok geç çıktı da- ve içeriğinin hepsini tasvip etmemekle birlikte böyle bir yasa da çıkartıldı ve o İş Güvenliği Yasası'na da baktığımız zaman sürekli olarak yükümlülükler ertelendi, ATEX sertifikası da dâhil olmak üzere. Sonuçta, ATEX standartları sanırım son yıllarda geçerli, hâlâ geçerli değil mi yoksa? Bilmiyorum, soruyorum. Yani ATEX sertifikalı teçhizatın kullanılma yükümlülüğü, zorunluluğu var değil mi şu anda, yanılıyor muyum?

Çalışma Bakanlığı bu standartlarda olmayan teçhizatın kullanıldığını tespit ettiği hâlde sadece uyarı yapmış ama bunu engellememiş. Bu, ciddi bir iş güvenliği zafiyeti diye düşünüyorum.

Peki bu teçhizat, bu katliamda ateşleyici olabilir mi, öyle bir fikriniz var mı Amasra maden katliamında? Isı kaynağı olabilir mi, ateşleyici olabilir mi?

Bir de yine Nurettin Hocam belki buna cevap verir, antigrizu patlayıcılar konusunda biraz bilgi verebilir misiniz?

Sunumları kaçırdığım için şimdilik bu kadar soru sorabileceğim. Hocam belki havalandırma konusunda siz biraz daha Amasra üzerinden, eğer orayı özel olarak inceleyebildiyseniz Amasra'daki havalandırma projeleri sizin elinizde varsa bilgilendirir misiniz? Ya da bu bilirkişi raporunu incelediyseniz o konudaki düşüncelerinizi de merak ediyorum.

Teşekkür ediyorum.