| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/286) ve 2021 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/285) ile Sayıştay tezkereleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 6 |
| Tarih | : | 16 .11.2022 |
AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Sayın Bakan, sunumunuz için teşekkür etmek isterdim ama diyemiyorum, dilim varmıyor çünkü. Amasra faciasına ilişkin diyorsunuz ki sunumunuzda "Takipteyiz, ihmali olanlarla ilgili gereği yapılacak." Sayın Bakan, sizin takip kanallarınızla ilgili bir sıkıntı var; bu bir. Sizin ihmali olanlarla ilgili gereğini yapma konusunda bir geleneğiniz yok; bu da iki. Bakın, bilirkişi ön raporundan bahsediyorsunuz, o raporda, Bakanlığınıza bağlı MAPEG Ruhsat Denetleme Dairesi Başkanlığı kusur atfedilen kurumlar arasında. Yani aslında, sizin Genel Kurulda yaptığınız sunumun tam aksine, Bakanlığınıza ait denetim mekanizmalarının ihmali olduğu yazılı. Siz hangi takipten bahsediyorsunuz? Siz bu ihmalleri yapanların amirisiniz, tribünden maç izler gibi bu olayları takip edemezsiniz Sayın Bakan. 42 kişinin canına kastedilmiş, bu ihmalleri yapan kurumlarınızla ilgili ne yaptınız? Anlatın. Anlatamazsınız çünkü koca bir aydır hiçbir şey yapmadınız ya, yapmak da istemediniz çünkü bütün bu ihmal zincirinin başındasınız. Buraya gelip "Gereği yapılacaktır." diyorsunuz, siz bu gereklilikten gerçekten ne anlıyorsunuz Sayın Bakan?
Bilirkişi ön incelemesi, Emniyet fezlekesi, uzmanlar, bilirkişiler, hepsi havalandırmanın bu faciadaki önemli bir sorun olduğunu söylüyor, Bakanlığınıza bağlı Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra'daki havalandırma sistemini tam dört senedir hâlâ iyileştirecek. İhmal var mı Sayın Bakan? Var. Bir şey yapıldı mı? Hayır. Sayıştay "İşçi sayısı az." diyor, TTK'nin faaliyet raporlarında da yazılmış bu, işçiler aynı şikâyetleri söylüyor, Emniyet fezlekesinde işçi eksikliğinden dolayı, vardiyası olmadığı hâlde, patlamanın olduğu vardiyada 5 işçinin olduğu yazıyor ve Amasra Müessesesinin TTK'den işçi talebinde bulunduğunu biliyoruz ama bu talep karşılanmamış. İhmal var mı? Var. Peki, bir şey yapıldı mı? Hayır.
Devam ediyorum, fezleke yine diyor ki: "Yıllardır bu müessesede görev yapan ve bir kez bile madene inmeyenler idareci konumunda, kâğıt üzerinde de madene girmiş olarak gösteriliyor." İhmal var mı Sayın Bakan? İhmal var. Peki, bir şey yaptınız mı? Hayır. Dava tutanakları diyor ki: "13 Ekim saat 23.43 ve patlamanın olduğu 14 Ekim günü saat 18.49 aralığında havalandırma vantilatörü 53 kez ikaz, 355 kez de alarm değerini göstermiş." Peki, buna rağmen madene işçiler gönderilmiş mi? Evet. İhmal var mı Sayın Bakan? Var. Peki, bir şey yapılmış mı? Hayır.
Fezleke diyor ki: "İzleme merkezinde en az 2 görevli olması gerekirken 1 görevli vardı." Bunun güvenlik sorunu olacağı biliniyordu ama hiçbir şey yapılmadı. İhmal değil de nedir bu, Sayın Bakan?
O "Çok takip ediyorum." dediğiniz bilirkişi raporunda metan oranının sadece patlama günü değil, defalarca ama defalarca riskli seviyeye çıktığı, bunların kayıtlarının müessesede olduğu, böyle durumlarda dahi zaman zaman işçilerin çalıştırılmaya devam ettirildiği yazıyor yani kaza "Geliyorum." demiş. Siz hiç "Geliyorum." diyen bir kaza gördünüz mü Sayın Bakan? Burada apaçık bir ihmal zinciri var, bunu Sayıştay da bilirkişi ön incelemesi de Emniyet fezlekesi de uzmanlar da işçiler de herkes söylüyor ama hiçbir şey yapılmamış.
Şimdi, Sayın Bakan, tüm bu ihmal zincirlerinin başında kim var? Diyelim ki TTK var. TTK'nin başında kim var? Kozlu'nun sorumlusu, sabıkalı Kazım Eroğlu. Kimin oluruyla peki? 2018'de sizin olurunuzla. Bu atamada ihmal var mı, kusur var mı? Var. Bir şey yapıldı mı peki? Hayır. İhmali olan başka kim var mesela? Denetçiler. Bir şey yapıldı mı? Hayır. Peki, denetçilerin üst amiri kim, soruyorum? Sizsiniz, sizsiniz Sayın Dönmez. Faciadan bir ay önce müessesedeydiniz, nereye baktınız, ne yaptınız, madene girdiniz mi, işçilerle konuştunuz mu, denetim yaptınız mı? Yapmadınız. İhmal var mı sizce?
Yetkili bir partiliniz "Bu coğrafyada güçlü olmalısınız." demiş; evet, güçlü olmalısınız, pişkin değil. TTK Genel Müdürüne ve diğer idarecilere ilişkin Bakanlığınız hâlâ hiçbir işlem yapmadı, takipte değil de âdeta tetikte gibisiniz. Hâlâ o şehitlerimizin cansız bedenlerini toplamakla ve madenci yakınlarına verilen tazminatla övünmenizse kabul edilebilir bir savunma asla olamaz.
Gözümün içine bakmanızı rica ediyorum Sayın Bakan, sizin 3 çocuğunuz var değil mi? Bakın, bu faciadan sonra 52 çocuk babasız kaldı, sizin Bakanlığınızın, Bakanlığınıza bağlı kurumların ve o kurumların başındaki insanların zincirleme ihmalleri sonunda 52 çocuk babasız kaldı. Bir şey yapacak mısınız? Siz bir sorumlu olarak bedel ödeyecek misiniz? İstifa edecek misiniz? Yoksa her gün, her gece o çocukların vebali üzerinizde olarak makamınızda oturmaya devam mı edeceksiniz?