KOMİSYON KONUŞMASI

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Anayasa'mızın 63'üncü maddesi "Devlet tarih, kültür ve tabiat varlıklarının ve değerlerinin korunmasını sağlar, bu amaçla destekleyici ve teşvik edici tedbirleri alır." der. 64'üncü madde "Devlet, sanat faaliyetlerini ve sanatçıyı korur. Sanat eserlerinin ve sanatçının korunması, değerlendirilmesi, desteklenmesi ve sanat sevgisinin yayılması için gereken tedbirleri alır." der; bu iki konuyla ilgili de Bakanlığınızı yetkilendirir. Bu yıl içinde Turizm Bakanlığı, orman alanlarının turizme açılabilmesiyle ilgili yani 63'üncü maddeye aykırı olarak bir yasa düzenlemesini Türkiye Büyük Millet Meclisinden geçirdi. Ve yine, arkadaşlarımızın belirttiği gibi son bir yıl içinde bırakın sanatı ve sanatçıyı korumayı, Türkiye'de sanatçıların özgürce konser yapmasının önündeki engellerin kaldırılması bir yana, giderek sanatın bütün Anadolu'dan uzaklaşmasına ve sanatçıların faaliyetlerinin engellenmesine yol açıldı. Sayın Bakan, bildirgenizde diyorsunuz ki: "Kamu kurum ve kuruluşlarına 33 tane müzeyi ve Bakanlığımıza ait olan alanı devrettik." Ama gelin görün ki 1885-2020 yılları arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesinin kullanımında olan Galata Kulesi'ni, adaların planlama yetkisini, Talat Paşa Konağı'nı son olarak da 13 Mart 2021 yılında Gezi Parkı'nı İstanbul Büyükşehir Belediyesinin kullanımından alıp Vakıflar Genel Müdürlüğüne devrettiniz. Ne yaman bir çelişki ki buradaki devirler yapılırken belediyelerin kimler tarafından yönetildiği sizin tercihleriniz açısından birinci derecede öncelikli olmaya başladı.

Şimdi, bir başka nokta da TGA üzerinden uzunca aktardınız, TGA'nın ne kadar katkı yaptığını söylüyorsunuz. Peki, TGA'yla ilgili başından beri şunu söylüyoruz: Vergi toplamak devletin asli görevidir ve toplanan bir vergi varsa bunun mutlaka Sayıştay denetiminden geçmesi gerekir. Şimdi, TGA ne aldı, harcamasını nereye yaptı? Bu konularla ilgili "Tur operatörlerine yemek verdik, ağırladık, yurt dışında reklam yaptık." diyorsunuz. Peki, yaptınız ama 2022 yılı ilgili verilerine, turizmde ertelenmiş taleplerin gerçekleşmesine baktığımız zaman bir artıştan söz ediyorsunuz ve bundan övgüyle bahsediyorsunuz ama 2022 yılı içinde Türkiye'nin rekabet içinde olduğu ülkelere bakalım; İtalya ziyaretçi sayısını yüzde 196 artırmış, İspanya yüzde 220 artırmış, Yunanistan yüzde 191 artırmış, Türkiye yüzde 108 artırmış. Yani, siz hâlâ 2013 ve 2014 seviyesindeki konaklama ve o dönemdeki gecelik konaklama bedellerine ulaşmayı bir başarı olarak görüyorsunuz. Biz, Türkiye'de TL cinsinden enflasyondan arındırma rakamlarını konuşuyoruz ama doların da enflasyondan arındırılması gerekiyor. 2013 yılındaki doların satın alma gücüyle 2021, 2022 ABD enflasyonlarını dikkate aldığınızda rakamları dolar cinsinden de karşılaştırmakta bir sıkıntı olduğunu söyleyebilirim.

Şimdi, konaklama vergisiyle ilgili turizm sektörünün sizden ve bizden bir ricası var: Bunun bir yıl süreyle daha ertelenmesini istiyorlar. Yani 2020 ve 2021 yıllarındaki turizm sektörü, pandemiden kaynaklı yaşadığı ciddi sıkıntılar sebebiyle 2023 yılındaki turizm konaklama vergisi uygulanmasının da yeniden bir yıl ertelenmesine ihtiyaç var.

Hepimiz biliyoruz ki arkadaşlar, uçak kalkarsa, koltuk satılırsa otelde de oda satarsınız, gecelik konaklama satarsınız. Şimdi, Rusya pazarına verdiğimiz uçaklar yüzünden Anadolu'ya uçmak mümkün değil, Anadolu'da konaklama ihtiyacını giderecek olan yerli ya da yabancı turistin Anadolu'nun muhtelif şehirlerine gidebilmesi mümkün değil.

Başka bir önemli nokta da şu: Ya, 2022 yılı içinde Hatay'da EXPO 2021 yapıldı. Bakanlık TGA cinsinden yaptığı reklamlarda, tanıtımlarda destek vermeyi bir yana bırakın, Bakanlığın bir tek yetkilisi EXPO'nun açılışına katılmadı. Bu da ilginç bir nokta.

Son olarak da şunu söylemek istiyorum: Turizmde otel, konaklama, bütün bunlar var ama turizmde çalışan insanlar var, işçiler var, emekçiler var. Geçtiğimiz yıl bütçe görüşmelerinde söyledim, tekrar söylüyorum: Turizm sektöründe vahşi bir işçi çalıştırma düzeni hâlâ devam ediyor. Buralardaki işçilerin önemli bir kısmı... Turizm meslek lisesini bitiren öğrencilerin sektörde çalışmamasıyla ilgili bir düzenleme hâlâ yapılabilmiş değil. Özellikle de çalışan işçilerin...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Süreniz dolmuştur. Bir iki cümleyle toparlarsanız...

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - ...konaklama ihtiyaçlarını giderme konusunda, otelleri bırakın yani 20 kişinin, 30 kişinin, 40 kişinin konakladığı birtakım ilkel pansiyonlarda ya da yakın çevrede tutulan yerlerde konaklamasıyla ilgili hızlı bir düzenlemeye ihtiyaç vardır. Turizm sektöründe insan son derece değerlidir. Sektörde çalışan insanların sürekliliğini sağlayabilirsek; başta gastronomi olmak üzere devamlılığı sağlayabilirsek ilave olarak ek gelirlerin artırılması önemli olacaktır.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum Sayın Zeybek.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Ben teşekkür ediyorum.