ÖZGÜR CEYLAN (Çanakkale) - Sayın Başkan, kıymetli hazırun; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

2023 Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesini görüşüyoruz. Bütçenin ülkemize ve Bakanlığa hayırlı olmasını diliyorum.

Sayın Bakan bu yılki sunumunda çevre konusuna değinmedi ama 2021 sunumunda "Turizm gelişiminin ve hemen bütün turizm faaliyetlerinin çevreyle bire bir ilişkisi vardır." demişti. Anlıyoruz ki Sayın Bakan çevrenin turizm sektörü için öneminin farkında. Farkında farkında olmasına da Cumhurbaşkanı Kararnamesi ve Turizmi Teşvik Kanunu marifetiyle ormanların, yaylakların, kışlakların, koyların yağmalanmasına hiç itiraz etmiyor. Türkiye Cumhuriyeti devletinin ön sözünün yazıldığı, yedi düvele Çanakkale'nin geçilmez olduğunu gösteren Çanakkale'mizin tarihî, kültürel ve doğal değerlerini koruyup kollamak görevinin, üzerine en çok vazifesi olması gereken bakanlıklardan biri Kültür ve Turizm Bakanlığıdır. Öyle olmasına rağmen Bakanlık zaman zaman sessiz kalarak, zaman zaman da vahşi madencilik ve termik santraller için sakınca görmeyen tavrı nedeniyle Çanakkale'nin tarihî ve doğal güzelliklerinin yağmalamasında sorumluluktan kaçamaz.

Değerli arkadaşlar, her Türkiye Cumhuriyeti yurttaşının Çanakkale muharebelerinin geçtiği Gelibolu Tarihî Alanı'nı mutlaka görmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu ağır kriz ortamında Bakanlığın turizm gelirlerini artıracak her projesi yurttaşlarımız açısından kıymetlidir. Bu anlamda Bakanlığın Millî Eğitim Bakanlığıyla iş birliği yaparak çok sayıda gencin Tarihî Alanı görmesini sağlayacak çalışmalar yapması bizim için son derece önemlidir. Ancak ziyarette öğrencilere ve yurttaşlarımıza verilen rehberlik hizmetlerinde tarihin doğru aktarılması; Anafartalar kahramanı, cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'e hak ettiği yerin verilmesi çok önemlidir. Maalesef ki bu önemin verilmediği, tarihî savaş anlatılırken hurafelere dayanan anlatımların öne çıktığı yönünde çokça şikâyet almaktayız. Bu konuya özellikle dikkatinizi çekmek istiyorum.

Sayın Bakan, Gelibolu Yarımadası'nda yaşayan hemşehrilerimin bir kısmı, Tarihî Alan Başkanlığı sınırları içerisinde atadan, dededen kalma mülklerinde ikamet ediyorlar. Bu yurttaşlarımızın tarımsal sulama, hayvan barınakları ve meskenlerine ilişkin bakım, onarımlarında, basit tadilatlarında daha anlayışlı davranılması, kolaylık sağlanması gibi talepleri var.

Ayrıca Tarihî Alan içerisinde projelendirilen işlerin Çanakkale kamuoyuyla paylaşılarak ve yerel yönetimlerin de katkıları sağlanarak hayata geçirilmesi konusunda bir hassasiyete ihtiyaç olduğunu gözlüyoruz. Örneğin şu anda devam ettirilen abidenin çevre düzenlemesi projesinde içerik olarak doğru düzgün kimsenin bilgisi bulunmamaktadır. Proje kamuoyuyla yeterince paylaşılmamıştır. Nasıl bir yenileme yapılacağı, en azından bölgede yaşayan halkla paylaşılsa, görüşleri alınsa daha iyi olurdu. Benim hemşehrilerim tarihî alana bugüne kadar baktıkları gibi, bundan sonra da gözü gibi bakacaklar. Talepleri, alanla ilgili süreçlerde söz sahibi olmaktır. Mesela Koordinasyon Kuruluna Eceabat ve Gelibolu Belediyesinin de alınması olumlu olacaktır.

Sayın Bakan, bu vesileyle birkaç konuyu da size sormak istiyorum: Mustafa Kemal Atatürk'ün Çam Tekke'deki karargâhının restorasyonu ne aşamadadır, ziyarete ne zaman açılacaktır?

57'nci Alay, Çanakkale Destanı Tanıtım Merkezi, Seyit Onbaşı, Şahindere Şehitliği ve Yahya Çavuş Şehitliklerinde yeni reyonlar yapılırken bize göre haddinden fazla beton dökülerek geri dönüşü olmayan bir kirliliğe neden olunmuştur. Burada kirasını düzenli ödeyen esnafların sözleşmelerinin feshedildiği ve satış reyon sayısı azaltıldığı söyleniyor. Yöre halkı, tarihî alandaki reyonlarda ürünlerini satmak, elde edilecek turizm gelirlerinden pay almak istemektedirler. Yeni reyonların yüksek rakamlarla ihale edildiği, yöre halkının ihalelere giremediği, Conkbayırı ve Kilitbahir Tabyalarındaki reyonların tamamen kaldırıldığı söyleniyor. Bu konuda bilginiz var mıdır?

Son olarak yine, Tarihî Alan gibi hepimize miras Çankaya Köşkü'yle ilgili olarak da bir şey sormak istiyorum. Çankaya Köşkü içinde bulunan Atatürk Müze Köşkü restore edildiği ileri sürülerek bir yılı aşkın süredir ziyarete kapalı durumda. Cumhuriyetimizin simgelerinden Atatürk Müze Köşkü ne zaman ziyarete açılacaktır? Bu konulara cevap verirseniz memnun olurum.

Teşekkür ediyorum.