MAHMUT CELADET GAYDALI (Bitlis) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, kıymetli hazırun; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Bakan, yedi bin yıllık bir tarihi olan Bitlis ili gerek doğal güzellikleri gerekse kültürel zenginlikleriyle turizm açısından önemli bir birikime sahip olmasına rağmen maalesef kadri kıymeti bilinmemiş, keşfedilmemiş bir coğrafya olarak önümüzde durmaktadır. Kışın kayak turizmine, yazın göl turizmine ve her mevsim kültür turizmine yatkın Nemrut Krater Gölü'yle, Selçuklu Mezarlığı'yla, Ulu Camisi'yle, han ve hamamlarıyla zengin bir ilimizden bahsediyorum.

Sayın Bakan, Komisyona gelmeden önce Bitlis Kültür ve Turizm İl Müdürlüğünün yerli ve yabancı turist sayılarını kontrol etmek istedim. Karşıma çıkan son veriler 2012, 2013 yıllarına ait veriler oldu. On yıllık veri ortada yok. Turizm açısından kayda değer bir veri olmadığı gibi, kayda değer bir çalışmanın yapıldığını söylemek de mümkün değil.

Bir ilde turizm potansiyeli yoksa bunu eleştiremeyiz ama hem potansiyele sahip hem sahipsiz ise bunu iletmek bizim görevimiz. Sadece yılda bir kere Ahlat'ta okçuluk tesisi için tüm protokolü toplamak bu sorunu ortadan kaldırmıyor. Kafanızı çevirseniz asırlık kiliseler görebilirsiniz ama hepsi hayvanlara ahır yapılmış, samanlık yapılmış.

Sayın Bakan 1.400 kilise samanlık olarak kullanılıyor. Size bazı resimleri ileteceğim. Bu fotoğraflarda, tarihin yanında terk edilmişliği de görürsünüz. Bitlis turizmine, özellikle yabancı turistlerin ilgisine bunlar sunulabilecek kocaman bir varlık. Ben görünce üzülüyorum. Hele ki dağ köylerinde yer alan küçük kiliselerin duvarları bugün sökülerek evlerin duvarı yapılmış. Külliyeler, hanlar, hamamlarla daha birçok resim gösterebilirim size. Acaba dikkatinizi ve ilginizi çekmek için ne yapabiliriz?

Bitlis'te bir dere üstü ıslah projesi kapsamında birçok tarihî köprü restorasyonu gerçekleştiriliyor. Tabii, restorasyonlar kazanım açısından önemli olmakla beraber eserlerin orijinalliğini korumak çok daha önemli. Fakat kamuoyuna da yansıyan resimler köprülerin orijinal yapısı kaybedilerek bir restorasyondan ziyade bir inşaata dönüştürüldüğünü gösteriyor. Bu durumda Bakanlık olarak denetimini yapma yükümlülüğünüzü hatırlatmak isterim.

Diğer yandan, bu çalışmalar sadece belediyenin ya da valiliğin inisiyatifinde değil halkın da süreci dahil edilerek entegre bir biçimde yapılmasında fayda vardı. Ben yaptım oldu ya da olacak mantığı tekçi ve yanlış bir mantıktır

Sayın Bakan, bugün Van Gölü'nün etrafında kurulu bir şehir olan Bitlis'te ailelerin yararlanmasına imkan verebilecek bir plaj dahi bulunmamaktadır. Yani halka açık yerli ve yabancı turistlerin kullanımına tahsis bir plajın olmaması ciddi bir sorundur. Zaten halihazırda Tatvan'da atık sular doğrudan Van Gölü'ne boşaltılıyor, Van Gölü'nün güzelliği pis sularla kirletiliyor. Bir il düşünün, sinema salonu sayısı 2 gibi görünse de aslında o da yok, senenin birkaç ayında film ya vardır ya yoktur. Gençlerin sosyalleşebilmesi, arkadaşlarıyla kaliteli, dolu dolu vakit geçirebileceği bir sinemanın dahi olmaması büyük bir sorun yani merkez ilçeyle beraber 7 ilçeli bir ilin 6 ilçesinde sinema yok.

Yedi bin yıllık Bitlis birçok medeniyete ve kültüre ev sahipliği yaptı, yıkıldı, yeniden ayağa kalktı ama hâlâ kaldığı yerde. Bu konularda çalışıp bir girişimde bulunmanızı temenni ediyorum.

Teşekkür ederim.