SALİH CORA (Trabzon) - Saygıdeğer Başkanım, teşekkür ediyorum.

Çok değerli Bakanım, kıymetli milletvekilleri; Kültür ve Turizm Bakanlığı ve bağlı kuruluşların 2023 yılı bütçesi üzerine ben de söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle herkesi saygıyla selamlıyorum.

CAVİT ARI (Antalya) - Başkanım, konuşurken niye sesimi kesiyorsunuz? Beş dakika uzattınız İbrahim Bey'i.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Müdahaleden dolayı, müdahale edildi.

CAVİT ARI (Antalya) - İbrahim Bey konuştu ama saatlerce.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Çünkü müdahale edildi.

SALİH CORA (Trabzon) - Sayın Bakanım, bugün konuştuğumuz konuların merkezine kendi içerisinde çelişkili olsa da "kültür" kavramı oturmuştur. Kültür, çok yönlü, çeşitlilik gösteren bir kavramdır. Burada birçok milletvekilimiz farklı siyasi kültürlere sahip arkadaşlarımızdır, bunun bizi hoşgörülü ve saygılı bir yaklaşıma yönlendirmesi gerektirmektedir.

CAVİT ARI (Antalya) - Bizi niye kesiyorsunuz ya! Orada hiç kesmiyorsunuz Sayın Başkanım.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Kesiyorum, defalarca kestim.

CAVİT ARI (Antalya) - Kesmediniz.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Müdahaleden dolayı ek süreyi baştan söyledim.

SALİH CORA (Trabzon) - Bu anlayış doğrultusunda siyasetimizin temeli, hiçbir değerimizi, toplumsal kesimi ve kimliği dışlamadan, ihmal etmeden, kucaklayarak sivil ve özgür bir alanı oluşturmaktır. Kültür politikalarımızın da temelini bu düşünce oluşturmaktadır.

CAVİT ARI (Antalya) - Bu yöntem ayıp yani.

YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Ne ayıbı ya!

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sizin bu yaptığınız ayıp Sayın Arı. Ne diyorsunuz siz? Ne diyorsunuz? Hiç kimse size müdahale etmedi, bir dakika ek süre kullandınız, buna rağmen itiraz ediyorsunuz.

CAVİT ARI (Antalya) - Oraya beş dakika verdiniz. Kaç kere verdiniz, saydım ben.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Bu mu sizin hukukçuluğunuz? Bu mu sizin adalet anlayışınız?

CAVİT ARI (Antalya) - Sizin adaletiniz oraya beş dakika verdiniz.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Hiçbir şekilde beş dakika olmadı, bir dakika ek süre verdim, bir dakika verdim. Arada durdurdum, ben müdahale ettim ve bir açıklama yaptım. Lütfen...

CAVİT ARI (Antalya) - Açıklama, onu savundunuz, başka bir şey...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Buyurun.

SALİH CORA (Trabzon) - Arkadaşlar, siz konuşma yaparken kendinize beklediğiniz saygıyı ve hoşgörüyü biz de konuşma yaparken bekliyoruz. Onun için bunu hatırlatıyorum. Sözümü, bundan dolayı...

CAVİT ARI (Antalya) - Ben de ilk defa müdahale edeyim size.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Bu arada, tabii, başka bir arkadaşımız konuşurken bu yaptığınız da daha büyük bir ayıp.

CEMAL ÖZTÜRK (Giresun) - Başkanım, sakin olun.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Bir yere kadar, kusura bakmayın yani.

CAVİT ARI (Antalya) - Sizin haksızlığınızı ortaya koymak herhâlde ayıp değil bence.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Efendim?

CAVİT ARI (Antalya) - Haksızlığınızı ortaya...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Ne ayıbı yaptım ben? Söyleyin ne ayıp yaptım?

CAVİT ARI (Antalya) - Ya, sesimi niye kesiyorsunuz Başkanım? İkaz edin...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Başkalarının hakkını yiyorsunuz burada, fazladan konuşuyorsunuz, o yüzden kestim. Bir dakika sabrettim, devam ettiniz.

CAVİT ARI (Antalya) - O taraf konuşurken kesmiyorsunuz işte.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Müdahale oldu, baştan ilan ettim. Müdahaleden dolayı bir dakika ek süre veriyorum dedim ve bir dakika ek süre verdim.

CAVİT ARI (Antalya) - Beş dakika verdiniz.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Beş dakika filan da vermedim, nereden çıkarıyorsunuz?

CAVİT ARI (Antalya) - Kaç kere verdiniz, ben saydım.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Nereden beş dakika olduğunu çıkarıyorsunuz? Böyle bir şey yok.

CAVİT ARI (Antalya) - En az üç dakika o zaman.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sağ olun, başardınız, beni de bu hâle getirdiniz. Teşekkür ediyorum size.

Buyurun.

SALİH CORA (Trabzon) - Benim de insicamım bozuldu Başkanım.

Değerli arkadaşlar, yüzyıllardır aynı topraklarda yaşayan bu yüce milletin büyük bir kültürel mirasa sahip olmasının, aslında ülkemiz için çok büyük bir zenginlik olarak değerlendirilmesi gerekiyor. Çok değerli bir hazinemiz var. Bu gerçeğin farkına vararak, demokrasi kültürümüzü de güçlendirerek, birlikte yaşama kültürümüzü destekleyerek, birlik ve beraberlik, kardeşlik duygularımızı pekiştirerek bir geleceği tasavvur etmemiz gerekiyor. Biz, bu anlayışla ancak dünyanın en saygın ve en güçlü ülkelerinden biri hâline gelebiliriz. Kültürel coğrafyamıza sahip çıkarak, toplumsal değerlerimizi kucaklayarak ülkemizin gelecek yüzyılını daha iyi planlayabiliriz. Bizim ana hedefimiz, kültürümüze, örf ve âdetlerimize, geleneklerimize ve toplumumuzun her bir kesimine sahip çıkarak, ülkemizin çevresinde ve dünyanın her bir tarafında istikrar, güven ve refah düzeyini artırmaktır. Bu çerçevede birbirimizi anlama ve ortak bir gelecek inşa etme anlamında büyük bir sorumluluk taşıdığımızı ifade etmemiz gerekiyor.

Değerli arkadaşlar, biz, bu doğrultuda, ülkemizde Ayasofya Müzesini yeniden ibadete açarak bir vakıf eserimize aslına uygun bir şekilde sahip çıktık. Anadolu'nun her bir tarafında kiliseleri, camileri, havraları, manastırları, tarihî eserleri restore ederek geleceğe taşıma kabiliyetimizi bizzat tatbik eyledik. Bunun, aynı zamanda medeniyetimizin bize yüklediği sorumluluğun bir gereği olduğunu düşünüyorum. Batı şehirlerinde cami, kilise ve havrayı yan yana görmeniz mümkün değildir ama bizde cami de kilise de havra da yüzyıllardır yan yana, birliktedirler. Biz, işte, böyle bir medeniyetin temsilcileriyiz ve bunun da gereğini yapıyoruz.

HDP milletvekili fotoğrafları göstererek bir algı oluşturmaya çalıştı. Oysa ben beklerdim ki kendisi Sümela Manastırı'nın restorasyonu, Akçaabat ilçemizdeki Ermeni Kilisesi'nin restorasyonu nedeniyle bir teşekkür yaparak hakkı sahibine teslim etmesini arzu ederdik ama bunu göremedik.

Değerli arkadaşlar, ben şunu görüyorum: Siyasi istismar alanlarınızın muhafazakâr bir iktidar tarafından ortadan kaldırılması sizlere epeyce bir rahatsızlık vermektedir. Türkiye'de bir Kürt sorunu AK PARTİ tarafından çözülmüştür. Türkiye'de Alevilerin talepleri ilk defa Cumhur İttifakı tarafından karşılanmıştır. Türkiye'de el atılmayan birçok konu muhafazakâr devrimci Recep Tayyip Erdoğan'ın iradesiyle nihayete ermiştir.

Değerli Bakanım, Bakanlığınız artık daha sivil ve daha çoğulcu bir yapıya kavuşmuştur, toplumun tüm kesimlerine temas eden bir Bakanlık olmuştur, lakin bunları görmezden gelen arkadaşlarımız olmuştur. İYİ Partinin konuşmacısı, sözcüsü yaptığı konuşmada, kültür tasavvuru üzerinden yaptığı konuşmada, CHP Genel Başkanına bir cenaze töreninde yapılan saldırıyı kınayarak bize kültür dersi vermeye çalıştı ki o saldırıyı ben de bizzat o zaman Twitter adresimden kınamıştım ama aynı sıradaki arkadaşının şehit bacısına yaptığı küfrün de bizim kültürümüzde yeri olmadığını bilerek konuşmasını arzu ederdik.

Atatürk'ün harf inkılabına o günün koşullarını anımsatarak fikrî manada bir yaklaşım gösteren arkadaşımızın sözleri çarpıtılarak bunları ifade ve düşünce özgürlüğü kapsamında değerlendirmeyenlerin, ülkemize ve Türk Silahlı Kuvvetlerine yapılan alçakça saldırıyı, kimyasal silah kullanıldığı yönündeki bir iftirayı, maalesef, ifade ve düşünce özgürlüğü kapsamında değerlendirmesinin de ne yaman çelişki olduğunu görmekteyiz. Bizim askerimiz, görev yaptığı yerde sokakta dolaşırken güneş gözlüğü kullanmayı bile kibir olarak telakki eden bir kültürün evladı olarak görev yapmaktadır. "Kültür" denen kavram, bizim birbirimize ve bizden olmayanlara karşı davranma şeklimizdir. Elinize geçirdiğiniz mikroiktidar alanlarında ortaya koyduğunuz davranış modelleriniz, eylemleriniz, aldığınız kararlar, rövanşist tavırlar da esasında sizlerin kültürünü yansıtmaktadır. Bugün de buradan kültür ve sanattan çok, maalesef ki politik bir nefret dili kullandınız. Bunu üzülerek izlediğimizi beyan etmek istiyorum.

Değerli Bakanım, turizm alanında da şunları söylemek isterim: Biz hem Akdeniz hem Karadeniz hem Kafkaslar hem Asya hem bir İslam hem bir Avrupa ülkesiyiz; hem Orta Doğu'da hem de aynı zamanda Balkanlara yakın bir ülkeyiz. Bütün bunlar tarih ve kültür havzamızın ortasında, aynı zamanda bizlere turizm için de çok büyük bir fırsat ortamı sunmaktadır.

Bu yıl hakikaten çok hareketli ve bereketli bir yıl geçirdik, Covid öncesi rakamları geçtik, dünya turizmindeki payımızı artırdık; turizmdeki 2023 hedefimiz olan 50 milyon turist, 50 milyar dolar turizm gelirini yakalayacağımızın işareti verilmiş oldu.

Aynı şekilde, Trabzon ilimizde de turizm noktasında çok yönlü bir hareketlilik oldu ve turizm sayesinde hakikaten Trabzon'da, şehrimizde esnafımız ve her bir kesim çok güzel bir sezon geçirdi. Bu alanda, Trabzon'da sadece körfez turizminin değil, aynı zamanda başka turizm alanlarının da geliştirilmesi noktasında bir turizm çalıştayı yapmayı planlamaktayız. Bu konuda, Trabzon'da turizmin bir "level" daha atlaması noktasında sizlerden destek bekliyoruz.

Değerli Bakanım, yine konuşmamda şunu ifade etmeden geçemeyeceğim. Ankara'da yaptığımız Millet Kütüphanesi ve Kongre Merkezi hakikaten şahane bir eserdir. Çocuklarımız zaman zaman oraya ders çalışmaya, kaynak araştırmaya gitmektedir ve ülkemizin her bir kesiminden herkesin akın akın kütüphaneye gittiği ve yirmi dört saat hizmet veren bu kütüphaneden çok önemli bir şekilde istifade eylediğini görmekteyiz. Bu büyük bir memnuniyet verici bir durumdur, Sayın Cumhurbaşkanımıza bu konuda teşekkür ediyoruz. Kütüphaneler çok önemlidir bizim yaklaşımımızda hatta şunu ifade etmek isterim ki İkinci Dünya Savaşı'nda bir subay şunu söylemişti: "Ülkemiz işgale kalkışıldığı zaman önce kütüphaneyi koruyun. Savaş donanmamızdan birisi eksik olursa yerine birini koyabiliriz ama kütüphanemize bir şey olursa yerini tamamlayamayız." Bu manada, bu anlayışla Cumhurbaşkanımız ülkemize çok önemli bir eser kazandırdı, kendisine minnettarız.

Aynı şekilde, şunu da söylemek isterim. Atatürk Kültür Merkezinin de bütçesini görüşüyoruz. Hiçbir konuşmacı Atatürk Kültür Merkezinin, AKM'nin yeni hâlinden bir cümle kullanarak hiçbir şekilde bahsetmedi, bir güzelliğini ifade etmedi, kalitesini ifade etmedi. Bu konuda sizin ne kadar yoğun bir çalışma içerisinde olduğunuzu biliyoruz ve bunu başardınız, sizlere teşekkür ediyoruz.

Değerli Bakanım, yine, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığında çok önemli çalışmalar yapıldığına bizzat şahit olduk, gittik, gördük, bu konuda da Değerli Başkanımızı tebrik ediyoruz.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Son yarım dakikanız.

SALİH CORA (Trabzon) - Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığının yurt dışında çok önemli çalışmaları vardır. TİKA, Türk Bayrağı'nı her bir tarafta dalgalandırmaktadır. Bu kurumlarımızla gurur duyuyoruz. Vakıflar Genel Müdürlüğü zaten artık sadece şehir merkezlerinde değil, Türkiye'nin her bir tarafındaki bütün vakıf eserlerine sahip çıkmaktadır, kendilerine çok teşekkür ediyorum.

Bütçenizin hayırlı ve uğurlu olmasını diliyorum.