İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Teşekkür ederim Başkanım.

Sayın Başkanım, çok değerli milletvekillerimiz, Sayın Bakanım, Bakan Yardımcılarımız, Sağlık Bakanlığımızın çok değerli bürokratları, Meclis çalışanlarımız ve basın mensuplarımız; ben de hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Konuşmama başlamadan önce PKK teröristleri tarafından şehit edilen Ayşenur Öğretmenimizi, Necmettin Öğretmenimizi, Aybüke Öğretmenimizi rahmetle, minnetle yâd ediyorum, Allah ruhlarını şad eylesin. Başta, Başöğretmen Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, tüm öğretmenlerimizin Öğretmenler Günü'nü kutluyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Sağlık Bakanlığımızın 2023 yılı bütçesinin ve 2021 yılı kesin hesap görüşmelerinin hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum. Kırk altı yıl Osmanlı İmparatorluğu'nun hükümdarlığını yapan ecdadımız Kanuni Sultan Süleyman "Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi, olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat, gibi." sözlerini söyleyerek sağlığın ne kadar önemli olduğunu vurgulamıştır. Her şeyin başı sağlık olduğu için Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın önderliğinde, 2002 yılında iktidara geldiğimizden beri vatandaşlarımızı hastalıklardan korumak, sağlıklı bir yaşam sürmesini sağlamak ve hasta olduklarında en iyi şartlarda ve en iyi imkânlarda tedavilerinin sağlanması için sağlık hizmetlerinde büyük bir değişim ve dönüşüme gidilmiştir. 2020 yılı başında başlayan ve yaklaşık iki yıl süren Covid pandemisi yaklaşık 200'den fazla ülkeyi etkilemiş, 304 milyon kişi bu hastalığa yakalanmış ve bu hastalıktan dolayı da yaklaşık 6 milyon insan hayatını kaybetmiştir. En fazla hayatını kaybeden insan sayısı 858 binle Amerika Birleşik Devletleri, bunu Brezilya, Hindistan, Rusya, Meksika ve Fransa takip etmektedir. Maalesef, ülkemizde de bu hastalıktan dolayı 101 bin vatandaşımız hayatını kaybetmiştir. Hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Cenab-ı Allah'tan rahmet, yakınlarına başsağlığı ve sabır diliyorum.

Dünya devletlerine göre, Covid sürecinde ücretsiz verilen aşılama ve tedavi hizmetleri gibi sağlık hizmetleriyle Türkiye Cumhuriyeti devletinin ne kadar sosyal bir devlet olduğunu gösterirken, aynı zamanda yetişmiş insan gücü ve sağlık altyapısının iyi olması dünyaya göre nerede olduğunu görme açısından önemli bir fırsat olmuştur. Bize göre gayrisafi millî hasılaları çok büyük ve fert başına sağlık harcamaları bizim 3-4 katımız olan devletlerin bu süreçte sınıfta kaldıklarına, vatandaşlarına sahip çıkamadıklarına, yeterli yoğun bakım yatakları ve ventilatör gibi tıbbi cihazları olmadığı için vatandaşlarını kendi kaderine terk ettiklerine ve aynı zamanda parası olanların sağlık hizmeti alabildiği, olmayanların ise sağlık hizmetine ulaşamadıklarına, cenazelerini dahi morglarda yer bulamadıkları için dozerlerle defnettiklerine hep beraber şahitlik ettik. Ülkemizin yaptığı sağlık altyapı yatırımları neticesinde bu süreçte sağlığa erişimde bir sıkıntı çekilmediği gibi yoğun bakım yataklarında ve ventilatör ihtiyacında da bir sıkıntıyla karşılaşmadık. Burada özveriyle çalışan sağlık çalışanlarımızın çok büyük emekleri vardır. Bu süreçte hayatını kaybeden sağlık çalışanlarımıza Cenab-ı Allah'tan rahmet, ailelerine başsağlığı ve sabırlar diliyorum, emeklerinden dolayı tüm sağlık çalışanlarımıza şükranlarımızı sunuyorum.

Filyasyon ekibinde sağlık çalışanlarının yanı sıra din görevlilerimiz ve Emniyet personelimiz de görev alarak hastalanan vatandaşlarımızın hem sağlık hizmetleri hem de günlük ihtiyaçları devlet personeli tarafından karşılanmıştır. Burada emeği geçen tüm görevlilerimize de teşekkürü bir borç bilirim.

Türkiye'de filyasyon uygulamasında yüzde 99 başarı sağlanmıştır. HES kodu uygulamaları filyasyon uygulamalarında çok kolaylık sağlamıştır. TÜSEB tarafından aşı geliştirilmek için 7 adet AR-GE projesine destek verilmiş ve Turkovac aşısı hayata geçmiş, hem test tedarikinde hem de aşılamada bir sorunla karşılaşılmamıştır. Aşılama uygulamalarında 18 yaş üstü kişilerde 1'inci doz aşılamalarda yüzde 93,19; 2'nci doz aşılamalarda yüzde 85,50 başarı sağladık. Hastalık sürecinde 100 binden fazla vatandaşın ülkemize dönmek istemesi sağlık hizmetinde ve sosyal devlet olma anlamında Türkiye'nin dünyadaki konumunu göstermektedir.

Son yirmi yılda hekim sayımızı 91 binden 184 bine, hemşire sayımızı 113 binden 303 bine çıkararak insan gücümüzü artırdık. Birinci basamak sağlık hizmetlerinde aile hekimliğine geçilmesiyle birlikte bütçeden aile hekimliğine ve koruyucu sağlık hizmetlerine ayrılan pay artırılmış, tedavi hizmetlerinin yanı sıra koruyucu sağlık hizmetlerine de büyük önem verilmiştir.

Sağlık ocağı sisteminden aile hekimliği sistemine geçilerek vatandaşlarımıza hekim seçme hakkı getirildiği gibi, hekimlerimizin de kimlerin sağlığından sorumlu olduğunu bilmesine ve onları takip ederek her türlü hastalıklardan korumak için bugün 26 bin aile hekimimiz hizmet vermektedir.

Bu uygulamalar neticesinde yenidoğan taramaları, aşılamalar, gebe ve bebek takibi ve kronik hastalığı olanların takibi gibi takiplerin daha etkin hâle getirilmesiyle önemli gösterge olan bebek ölüm hızı, her bin canlı doğumda ölen bebek sayısı 31,5'ten 8,5'e indirilmiş; anne ölüm hızı, her 100 bin canlı gebelikteki anne ölüm sayısı 64'ten 13,1'lere indirilmiştir. Hastanede gerçekleşen doğum oranı yüzde 98,4 oranında olmuştur. Yenidoğanlarda fenilketonüri taraması, yenidoğan işitme taraması, kistik fibrozis, hipotiroidi taraması, biyotinidaz taraması, adrenal hiperplazi ve spinal muscular atrophy taraması hayata geçirilerek hastalıklarda erken teşhis ve tedavi imkânı sağlanmıştır. Ayrıca, aşılama çalışmalarında 13 antijenle en geniş aşılama programı yapan ülkeler arasında olmamızın yanı sıra, aşılamadaki oranımız yüzde 94 olan Avrupa bölgesi ortalamasının üzerine çıkarak yüzde 98 olmuştur. 2018 yılından bugüne 4 milyon 512 bin bebeğe demir desteği ve yine 4 milyon 484 bin bebeğe D vitamini desteği sağlanmıştır. Misafir Anne Projesi hayata geçirilerek anne adaylarının sağlıklı bir şekilde doğuma hazırlanması sağlanmıştır. Doğumda beklenen yaşam süresi 2002 yılında 72,5 iken bugün 78,6'ya çıkmıştır.

Kanser vakalarının erken teşhisine büyük önem veriyoruz. Bu amaçla KETEM sayımızı 339'a ve mobil araç sayımızı 42'ye çıkararak serviksCA, rektumCA ve memeCA gibi kanser türlerinin erken yakalanması için taramalar yapılmaktadır.

Sağlıklı hayat merkezleri hayata geçirilip ve sayısı artırılarak toplumsal problem olan diyabetes mellitus, obezite ve kardiyovasküler hastalıkları gibi kronik hastalıkları önlemek veya vücuda zararını en aza indirmek için periyodik muayene ve tahliller yapılarak sağlıklı yaşam sürdürülmesi amaçlanmaktadır.

Sayın Cumhurbaşkanımızın vurguladığı gibi, insülin kullanan diyabet hastalarımızın, özellikle gençlerimizin en büyük arzusu sürekli şeker ölçümü yapan elektronik cihazların ve kitlerinin SGK tarafından ödeme listesine kısa sürede alınması bizim de en büyük arzumuzdur.

Sigarayla mücadelede önemli bir proje hayata geçirilerek kapalı alanlarda sigara içme yasaklandığı gibi, ALO 171 Sigara Bırakma Hattı devreye alınmış, sigara bırakma polikliniği açılarak sigarayı bırakmak isteyenlere yardımcı olunmuş, ayrıca, sigara bırakmada kullanılan ilaçlar da ücretsiz hâle getirilmiştir.

Evde bakım hizmetleri hayata geçirilerek hastaneye gitmesi zor olan hastalarımıza büyük kolaylık sağlanmıştır.

Daha önceleri sadece diş çekiminden ibaret olan ağız ve diş sağlığı hizmetlerinde büyük bir değişim ve dönüşüme gidilmiş, ağız ve diş sağlığı hastane sayısı 36'ya, ağız ve diş sağlığı merkezi sayısı 133'e çıkarılmıştır. 100 bin kişiye düşen hekim sayımızı 46'ya çıkarttık. Protez, implant, kanal tedavisi gibi pek çok diş hastalıkları bu kurumlarca tedavi edilir hâle gelmiştir. Yine, burada Bakanımızın da ifade ettiği gibi diş hekimliğinde de aile hekimliği modeline geçilecek olması sevindiricidir.

Acil sağlık hizmetleri de sosyal devlet olmanın gereği olarak ücretsiz hâle getirildiği gibi kentsel ve kırsal ayrımı yapmaksızın yurdumuzun her tarafında bu hizmet verilir hâle gelmiştir. Geçen sene şunu ifade etmiştim: Amerika Birleşik Devletleri'nde bir hamile kadın, ambulans parasını ödeyemediği için kendi arabasıyla hastaneye giderken yolda doğum yapmış ve gerçekten de bu ibretlik bir tabloydu. Bu tabloya baktığınız zaman, Türkiye'nin acil sağlık hizmetlerinde nerede olduğunu görmemize fırsat vermiştir.

Diğer taraftan, 112 acil sağlık istasyon sayımızı 481 adedden 303.221 adede, 618 olan ambulans sayımızı 5.840'a çıkardık. Bizler için daha önce hayal olan, Avrupa ülkelerinin vatandaşları için kullandığı ve bizim de gıptayla baktığımız hava ambulans hizmetleri 2008 yılında vatandaşlarımızın hizmetine sunulmuştur. Bugün hava ambulans sağlık hizmetleri kapsamında 12 adet helikopter ambulans ve 3 adet uçak ambulansıyla hizmet vermekteyiz. 2008 yılından 2022 yılı Nisan ayına kadar hava ambulanslarıyla, kim olduğuna ve sosyal güvencesinin olup olmadığına bakılmaksızın 55.086 vakanın müdahalesini ve naklini gerçekleştirmişiz. 2018 Hazirandan günümüze de 40.944 vakanın müdahalesini ve naklini gerçekleştirmişiz. Sağlıktaki kalitenin önemli göstergelerinden biri olan ambulans başına düşen nüfus sayımızı 107 binlerden 14.500'lere düşürdük. 2010 ile 2022 Nisan ayı arasında uçak ambulansla yurt dışından ülkemize tedavi amacıyla getirilen hasta sayısı 1.139'dur.

Bugün, acil sağlık hizmetlerimizde kırsal alanda otuz dakika, kent merkezlerinde on beş dakikada vakaya ulaşır hâle geldik. Hasta sevk zincirini hayata geçirerek hangi hastanın nereye gideceği belli olarak ambulanslar yola çıkmakta ve hasta mağduriyetine izin verilmemektedir.

Sağlıkta değişim ve dönüşüm neticesinde tüm vatandaşlarımızın kamu hastanelerinin yanı sıra özel hastanelerden de hizmet alma imkânı sağlanmıştır. Tedavi hizmetlerinde farklı kurumlara ait olan hastaneler Sağlık Bakanlığı çatısı altında toplanarak hastanelerin standartları yeniden belirlenerek hastanelerin fiziki şartlarının iyileştirilmesi ve nitelikli yatağa geçirilmesi için ülkemizde 715 hastane, 339 hastane ek hizmet binası yapıldığı gibi hem vatandaşımıza daha iyi hizmet vermek için hem de sağlık turizmine yönelik amaçları gerçekleştirmek için toplam 24.953 yatak kapasiteli 19 şehir hastanesi hayata geçirilmiş, 24.438 yatak kapasiteli 14 şehir hastanesinin de yapımı devam etmektedir.

Kamu-özel iş birliğiyle yapılan şehir hastanelerinin amacı, eskiyen ve yeni teknolojik yapıya uygun olmayan hastanelerin yerine daha modern hastaneler yaparken aynı zamanda referans hastaneler oluşturmak ve gelişmekte olan sağlık turizmi altyapısına hazırlık yapmaktır. Kamu-özel iş birliğiyle yapılan hastanelere yapılan ödemelerle ilgili bazı yanlışları düzeltmek istiyorum. Yapılan ödemeler sadece kira bedeli gibi yansıtılmaktadır. Oysa bu hastanelerdeki elektrik, su, ısınma, temizlik, güvenlik, yemek, bilgi işlem personeli gibi giderler ve ayrıca uzman hekimler, uzman doktorlar da dâhil olmak üzere fizik tedavi ve görüntüleme hizmetleri gibi giderler işletmeci tarafından sağlanmakta, buna ait giderler ödemenin büyük kısmını oluşturmaktadır.

Nitelikli yatak oranımızı yüzde 6,4'ten yüzde 78,3'e çıkardık. Bu kadar çok hastane yapmış olmamıza rağmen hastane yatak kapasitesinde çok fazla artış görülmemesinin nedeni şöyle açıklanabilir: Seçim bölgem olan Uşak merkezde eski hastanelerin hepsi depreme dayanıksız olduğu ve fonksiyonel olmadığı için aynı yatak kapasiteli fakat kapalı alan büyüklüğü 4 kat olan yeni hastaneler yaptık ama Uşak'ta baktığınızda sanki yatak kapasitesi artışı olmamış gibi görünmektedir. Oysa bunları da eklediğimizde yatak kapasitemizin bir hayli artmış olduğunu görmekteyiz. Burada Uşak merkez dahil tüm ilçelerde hastanelerimizi yeniledik. Burada Sayın Başkanımız başta olmak üzere, Sayın Bakanım zatıalinize ve ekibinize çok teşekkür ederiz.

Hastaneler yeni teknolojilerle donatıldı, ameliyathaneler ve yoğun bakımlar daha modern hâle getirildi, tahlil ve tetkikteki çeşitlilik ve hızlılık artırıldı. Yoğun bakım yatak sayısı 869'dan 24.349'a çıkarıldı. Palyatif bakım yatak sayısı 38'den 6 bine çıkarıldı. Her hekime bir poliklinik uygulaması hayata geçirildiği gibi, hastalara da hekim seçme hakkı getirilmiştir. Hasta mağduriyetini önlemek için Hasta Hakları Birimi kurulurken çalışanların memnuniyetine son derece önem verilmiştir. Çalışanların mağduriyetini önlemek için beyaz kod uygulaması devreye konulduğu gibi, sağlık çalışanlarına karşı işlenen suçların cezalarının -2 kat- yüzde 50 artırılması ve bu suçların katalog suçlar listesine alınması sağlanarak, hâkimlere suçu işleyenleri tutuklama yetkisi verilmiştir. Ayrıca mağdur olan sağlık çalışanlarının ifadelerinin kendi kurumlarında alınması kolaylığı sağlanmıştır.

Sağlık hizmetine başvuru 2002 yılında yüzde 3,2 iken, bugün bu rakamlar yüzde 9'lara ulaşmıştır; bunların üçte 2'si maalesef ikinci ve üçüncü basamak sağlık kuruluşlarına olmaktadır. İkinci ve üçüncü basamak sağlık kuruluşlarının yükünü azaltmak için birinci basamaktan ikinci ve üçüncü basamağa gidişlere mutlaka sevk zinciri getirilmeli fakat burada zorunlu uygulamalardan ziyade, teşvik edici cazip öneriler sunularak hayata geçirilmelidir.

Sağlıkta değişim ve dönüşüm neticesinde çalışanların mali haklarının daha fazla korunduğu bir sisteme geçilmiş, sağlık çalışanlarımızın ve emeklilerinin mali haklarının korunması için yasal düzenleme yapılmış, ayrıca Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın sağlık çalışanlarımıza söz verdiği 3600 ek göstergeyle ilgili kanuni düzenlemeler yapılmış, 15 Ocak 2023'te yürürlüğe girecektir. Tüm sağlık çalışanlarımıza hayırlı uğurlu olmasını temenni ediyorum.

Tıp fakültesi ve diş hekimliği fakültelerinde okuyan son sınıf öğrencilerine asgari ücret düzeyinde ücret ödenmesine geçilmiştir. 2002 yılında 60 TL olan bir antibiyotik aradan yirmi yıl geçmesine rağmen bugün hâlâ 40 TL olup ilaç sektörünün vatandaşlarımızı ve devletimizi soymasına izin verilmemiş; buna ilaveten tıbbi cihaz ve ilaç sektöründeki dışa bağımlılığı azaltmak, yerli ve millîliği artırmak için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığıyla beraber gerekli çalışmalar ve düzenlemeler yapılmaktadır. Tıbbi cihaz ve ilaç sektörünün yanı sıra hastanelerin de uzun süredir beklediği SUT fiyatlarıyla ilgili düzenleme 25 Ağustos 2022 tarihinde hayata geçirilerek yüzde 10 ile yüzde 100 arasında fiyatlarda artış sağlanmıştır.

Merkezî Hasta Randevu Sistemi hayata geçirilmiş, Covid sırasında ve sonrasında randevu sisteminde olan aksaklıkların giderilmesi ve özel sektöre hekimlerin gidişinin azaltılması, hatta tersine dönüşlerin sağlanması için sağlık çalışanlarımızın ve hekimlerimizin özlük haklarının iyileştirilmesi yönünde gerekli kanuni düzenlemeler sağlanmış, bununla ilgili yönetmelikler hayata geçirilmiş, bunun neticesinde devlet hastanelerinde çalışan bir uzman hekim minimum 28 bin TL ile maksimum 57 bin TL arasında; aile hekimliği yapan bir uzman hekim minimum 29 bin TL ile maksimum 43 bin TL ücret almaktadır. Ayrıyeten de aile hekimlerimize aile sağlığı merkezleri giderleri için "A" sınıfında 16 bin TL sağlık merkezi gideri ödemesi yapılmaktadır. "e-Nabız" sistemi hayata geçirilerek hekimlerin hastalarının daha önceki bilgilerine ulaşımı sağlanarak gereksiz tahlil tekrarından ve zaman israfından kaçınılmıştır. Kendimize ait "TÜRKÖK" Ulusal Kemik İliği Bankası kurularak 777 bin gönüllü bağışçıya ulaşılmış, 3.369 hasta için kök hücre temini sağlanmıştır.

Diğer taraftan erişkin ve çocuk kalp merkezi, hiperbar oksijen tedavi merkezi, kronik yara bakım merkezi, yanık tedavi birimleri, replantasyon ve el cerrahisi hizmetleri, akut inme merkezi, palyatif bakım merkezi, prematüre, retinopati merkezi gibi özellikli birimler hayata geçirilmiştir. Tüm bu değişim ve dönüşüm uygulamaları neticesinde hasta memnuniyet oranı sağlıkta yüzde 39'lardan yüzde 70'lere çıkmıştır.

Diğer taraftan şunu ifade etmek istiyorum. ..

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Son bir dakikanız.

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Burada, muhalefette, şunu gördük: Tabii, bizim sağlık sistemimizi eleştiriyorlar ama ortaya herhangi bir alternatif koyamadıklarını gördük. Şimdi, İYİ Partiden arkadaşımız, Arslan Kabukcuoğlu diyor ki: "Şehir hastanelerini niye yaptınız?" Öbür taraftan da diyor ki: "Erzurum ve Van'da sağlık turizmi gelişmekte, niye bunların kapasitesini artırmıyorsunuz?" Diğer taraftan, Mehmet Bekaroğlu diyor ki: "Ya, sağlık ocağına bundan sonra geçemeyiz." Ama bunun karşılığında bir alternatif de sunamıyorlar.

Diğer taraftan, şunu söylemek istiyorum: Hekimler savaşa karşıdır; doğru, biz hekimler savaşa karşıyız ama tabip odasının görevi Türk Silahlı Kuvvetlerine asılsız ve mesnetsiz iftira atmak hiç değildir; bunu da vurgulamanız lazım.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum.

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Sayın Bakanım, özellikle size ve ekibinize, tüm sağlık çalışanlarına ve sağlık hizmetinin bu seviyeye gelmesinde emeği olan başta Sayın Cumhurbaşkanımıza, hepinize teşekkür ederim.

2023 yılı bütçemizin hayırlara vesile olmasını temenni eder, hepinizi saygıyla selamlarım.