JÜLİDE İSKENDEROĞLU (Çanakkale) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Sayın Başkanım, çok değerli milletvekilleri, Komisyon üyesi arkadaşlarım, çok değerli bürokratlarımız, Bakan Yardımcımız ve Bursa'dan gelen misafirlerimiz; öncelikle, hoş geldiniz demek istiyorum.

Bugün Bursa'yı konuşuyoruz, bizim komşu ilimiz ancak tarihî alan konusunda en başarılı illerden bir tanesi Çanakkale. O yüzden, ben bir başka bakış açısıyla biraz size Çanakkale Tarihî Alan Başkanlığını anlatmak istiyorum izniniz olursa. Çanakkale, milletin bütünlüğünün, birliğinin, beraberliğinin gösterildiği ve vatanımızın, toprağımızın savunulduğu bir yer. Çanakkale, cumhuriyetin önsözünün yazıldığı topraklar. Bu sebeple de gençlerin ve aslında tüm vatandaşlarımızın mutlaka gezip görmelerini, vatanın kıymetini, bayrağın değerini anlamalarını istiyoruz. Bu anlamda da Çanakkale hepimiz için çok kıymetli. Üzülerek söylüyorum ki AK PARTİ hükûmetlerine kadar Çanakkale'de şehitliklerimiz ne yazık ki beklediği değeri görmedi. 1970'li yıllarda tarihî alanı bırakın, gezmek bile yasaktı bizim orada 1 ilçemiz, 8 köyümüz varken ve tarım bile o dönemde izne tabiydi. Birinci Dünya Savaşı'nda Çanakkale deniz ve kara muharebelerinin yapıldığı, şehitliklerin, şehitlerimizin kemiklerinin, anıtların ve savaş kalıntılarımızın olduğu alan millî park ilan edildi 1973 yılında. Biz biraz daha büyük bir alandayız, 33.490 hektar alanda tarihî millî park sınırları içinde Eceabat ilçemiz ve 8 köyümüz var. Yüzde 56'mız orman, yüzde 2'miz yerleşim alanı, yüzde 48'imiz de hazine arazisi ve şahıs mülkiyetli tarım arazisi. Alanımızda İngiliz, Fransız, Avustralya ve Yeni Zelanda'nın anıt mezarları, tarihî millî park içinde 35 Türk anıtı, 49 Türk şehitliği, 35 yabancı mezarlık ve anıt bulunuyor. AK PARTİ hükûmetlerinde ihya çalışmalarında o dönemki adıyla Orman ve Su İşleri Bakanlığı ağaçlandırma, orman yangınlarıyla mücadele, orman köylerine destek, dere ıslahı, taşkın koruma, sulama, tarihî çeşme ihyası gibi birçok iş yaptı. Ayrıca, Kültür ve Turizm Bakanlığımız da 2014 yılı öncesinde Namazgâh Tabyası, Ertuğrul Tabyası, Şehitlikler Abidesi güçlendirmesi, 57'nci Alay Şehitliği, Zığındere Sargı Yeri, Yahya Çavuş restorasyonları, temsilî şehitlikler ve kitabeleri gerçekleştirdi. Mülga Başbakanlık Tanıtım Fonuyla Doğa Koruma ve Millî Parklar Genel Müdürlüğü bütçesinden de Uzun Devreli Gelişme Planı hazırlandı; Kilya Koyu Anma, Tanıtım Tesisi, Eski Jandarma İskelesi Ziyaretçi Dinlenme Tesisi, Morto Koyu Tanıtım Merkezi, Kocadere Hastane, Soğanlıdere Hastane, Şahindere Hastane, Kesikdere, Çataldere ve Karayörük Deresi Şehitlikleri ve millî park ulaşım yolları yapıldı. Bunları uzun uzun anlatıyorum çünkü 3 ayrı Bakanlıkla bunları yaptık. Parke taşlarımız, yollarımız, yol aydınlatmalarımız... Siperlerimizi tekrar ortaya çıkardık; yenilenen şehitliklerimiz, mobil uygulamalarımız, çadır kamp alanlarımız, eğitim kültür faaliyetleri... Yeniden inşa ve inşası gerçekleşti. Ben, özellikle burada, tüm emeği geçenlere, başta Orman ve Su İşleri Bakanımız Veysel Eroğlu ve tüm ekibine teşekkür etmek istiyorum çünkü o döneme kadar gerçekten çok emekleri var.

Bölgenin önemini ve bizim tarihimizdeki yerini biraz önce dile getirdim. Bizim topraklarımızda Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün ayak izleri var, cumhuriyetin ön sözünün yazıldığı topraklar. Temel kaynak değerimiz tarih ve kültür olduğu için tüm insanlığa örnek olacak, millî mücadelenin geçtiği bu topraklarda yerel alan yönetimi gerekliydi. Bizi en çok yoran yetki çatışmasıydı ve gereksiz bürokrasiydi. Tarihî millî parkın farklı yönetim ve yasaya dayanan yetki alanları vardı. Orman Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Çevre Bakanlığı, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı yetki alanlarıyla aynı yerde bazen makamların çatışması, bazen de otorite boşluğu oluşmaya başladı. Merkezî yönetim, yerel yönetim arası yetki devri, performans değerlendirmesi, program ve projeleri konusunda da sıkıntı yaşıyorduk. Eceabat Belediyesi, muhtarlık, Eceabat Kaymakamlığı ve Çanakkale Valiliği, sivil toplum ve kamu kuruluşları, tarihî millî parkın yaşayan vatandaşlarıyla ortak istişare ve yönetmek gerçekten önemliydi.

Bugün alanımızda birçok tören gerçekleştiriyoruz, hem bizim tarihimiz hem de yabancı heyetlerin katılımıyla, önemli günlerimizde, törenlerde 3 milyonu geçen yerli ve yabancı ziyaretçilerimizin gezileri, törenlerimiz düzenleniyor. Gelen ziyaretçilerimize mihmandarlık yapan alan kılavuzları, düzenli olarak eğitim ve sınav uygulamalarıyla bir disiplin hâlinde rehberlik hizmeti veriyor. Çanakkale Tarihî Alan Başkanlığı öncesi 33 kaçak yapımız varken yani yakalanmışken sonrasında 64 kaçak yapı yakalattık ve bunların yıkımını gerçekleştirdik. Tarihî alanında tescillenen taşınmaz kültür varlığı sayımız 1973-2014 arası 256 iken 2014-2021 arası 150.

Evet, Çanakkale'yi anlatıyorum ama en başarılı alanı anlatıyorum Kıymetli Vekilim.

Yerleşme alanlarının imar planının, yapılmasına birçok kez başlandığı hâlde yapılamamıştı; bunu gerçekleştirdik, imar planlarımız bitti Alan Başkanlığımız kurulduktan sonra. İmar koşullarına internetten hepimizin de ulaşımı sağlandı. Yakın zamanda dalışı yasak olan Çanakkale savaş batıkları artık turizme açıldı. Bu yıl Kültür ve Turizm Bakanlığımızın ve Tarihî Alan Başkanlığımızın ortak paylaşımıyla Çanakkale Troya Kültür Yolu'yla, özellikle tüm hemşehrilerimiz sanat ve kültürle buluştu. Ben, özellikle buraya bakarken, Uludağ Kanun Teklifi'ne çalışırken biraz da Alan Başkanlığı döneminde yapılan komisyon toplantılarını inceledim. Orada yine Anayasa'ya aykırı konuşmalar olmuş; "Alt komisyon kurulsun." denmiş ki alt komisyonlar kurulmuş. Bu sefer "Niye tali komisyonlardan gelen kararlar değerlendirilmiyor." denmiş. "Millî park" vasfı kaldırıldığı için eleştirilmiş. "Çanakkale Belediyesi niye yok?" denmiş. Ki alanı biliyorsunuz, biri Avrupa'da, biri Asya tarafında bizde. "Bütçesini ne olacak?" denmiş. Aslında, bugün, konuşmalarımızın birçoğuyla aynı. "STK ve diğer kuruluşlarımıza konuşmadan alelacele gelmiş bir kanun teklifi." diye konuşulmuş. Ben bugün tarihî alanımızda, Çanakkale tarihî alanımızda olduğu gibi farklı kurumlarla yetki karmaşası yaşamadan, yaşam alanlarıyla birlikte, çevre katliamı olmadan düzenli, uyumlu bir yönetim olacağını düşünüyorum. O yüzden de inşallah, hayırlı olacaktır ülkemize, Uludağ'ımıza, Bursa'mıza diyorum. Eksiklerimiz var mıdır? Evet, vardır ama bu Komisyon da o eksikleri kapatmak ve birlikte istişare etmek içindir.

Hepinize teşekkür ediyorum.

Hepiniz de Çanakkale'ye bir kez daha davet ediyorum.