BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Gündemimizde Düzce Milletvekili Fahri Çakır ve 28 milletvekilimiz tarafından 10 Aralık 2022 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça aynı tarihte tali komisyon olarak Plan ve Bütçe Komisyonu ile Aile, Sağlık, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonuna, esas komisyon olarak ise Komisyonumuza havale edilen (2/4780) esas numaralı Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi yer almaktadır. Gündemimizde yer alan kanun teklifiyle ilgili ilk imza sahibi Milletvekilimiz Komisyon Başkan Vekilimiz Sayın Çakır maddelere ilişkin detay bilgileri sizlerle paylaşacak ancak öncesinde önemli gördüğüm birkaç hususu sizlerle paylaşmak istiyorum.

Değerli arkadaşlar, kıymetli milletvekillerimiz; geçtiğimiz günlerde arama motoru Google bu senenin en çok aranan kelimelerini paylaştı, aranızda bunu görenler vardır. Bu kelimeler arasında göze çarpan 2 tema vardı, 2 konu vardı; bunlardan birisi iklim, diğeri enerji. Son bir yılda küresel çapta enerji başlığıyla yapılan aramaların sayısı yüzde 60 artış gösterirken aynı dönemde iklim başlığıyla yapılan aramaların sayısı yüzde 40 oranında artış göstermiştir. İçinde bulunduğumuz dönem, bir yandan iklim değişikliği diğer yandan yaşanan jeopolitik gelişmelerle birlikte gelen sınamalarla mücadele etmemizi ve bunlarla başarılı bir şekilde süreç yönetmemizi gerektiriyor. 20'nci yüzyılı iki dünya savaşıyla kapatan insanlık, 21'inci yüzyılda iklim krizi, enerji, gıda gibi ana konularla meşgul olmak zorunda. 2021 yılında 40 gigatonla rekor kıran atmosferdeki sera gazı salınımının yüzde 70'ten fazlasını enerji sektörü tek başına oluşturuyor. Yaşadığımız iklim krizi, temiz ve sürdürülebilir jeopolitik gelişmeler, güvenli bir enerji yapısının ne kadar gerekli ve elzem olduğunu hepimize hatırlatıyor. Dünya yeni bir sayfayı aralarken, enerjideki paradigma değişimi temiz, sürdürülebilir ve güvenli bir enerji arz ve tedariki ihtiyacını beraberinde getiriyor.

Değerli arkadaşlar, ülkemiz, başarıyla yürüttüğü millî enerji ve maden politikalarıyla enerjideki küresel paradigma değişimini başarıyla yöneten ülkeler arasında. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız, EPDK, kamu kurum ve kuruluşlarımız, özel sektör ve piyasanın paydaşlarıyla birlikte uyum ve koordinasyon içerisinde başarıyla yürüttüğümüz çalışmaların sonuçlarını bir bir elde ediyoruz. Bu başarılı takım çalışmasının bir ürünü olarak bugün elektrik enerjisi kurulu gücümüz 102 bin megavatı aşmış durumda. Toplam elektrik enerjisi üretimimizin yüzde 54,4'le Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın işaret ettikleri Yeşil Kalkınma Devrimi Vizyonu'muza uygun bir şekilde yenilenebilir kaynaklardan, üretimimizin yüzde 59,7'si ise yerli kaynaklardan sağlanmakta ve bunlar başarıyla yönetilmektedir. Enerji sektöründe bu başarılara ulaşmamıza vesile olan kapsayıcı mevzuatın güncel piyasa koşullarına uyumlaştırılması, ilgili mevzuatın daha etkin ve verimli kullanılabilmesi adına bugün milletvekillerimiz tarafından Komisyonumuza, daha doğrusu Büyük Millet Meclisimiz Başkanlığına sunulan ve oradan da Komisyonumuza havale edilen teklifi hazırlayarak Komisyonumuzun görüşmelerine getirmiş durumdalar.

Şüphesiz teklif sahibi milletvekilimiz bu konuda detaylı açıklamalarda bulunacak ancak günümüzde enerji sektöründe yaşanan gelişmeler güvenli ve kesintisiz bir enerji tedarik güvenliğinin önemini bizlere gösteriyor. Biliyoruz ki salgınla birlikte küresel tedarik zincirleri kökten sarsıldı dolayısıyla oyunun yeniden kurulduğu enerji sektöründe güvenli ve sürdürülebilir tedarikin yolu yerli kaynaklardan geçiyor. Ülkemizin enerji ihtiyacının sürdürülebilir bir şekilde yerli kaynaklardan karşılanmasını, termik santrallerin enerji gücümüze katkısıyla enerji tedarik güvenliğimizin güçlendirilmesini sürdürmeye devam edeceğiz

Dünya her alanda olduğu gibi enerji alanında da köklü bir değişim sürecinde değerli arkadaşlar. Biz de Türkiye olarak geçiş döneminde hem konvansiyonel hem de yenilenebilir kaynaklarımızdan oluşan enerji "mix"imizi etkin ve sürdürülebilir bir şekilde yürütmeyi ve yönetmeyi sürdürmeye devam edeceğiz.

Küresel dış ticaret istatistiklerine baktığımızda, dünya ticaretinin yüzde 90'ının deniz yoluyla gerçekleştiğini görüyoruz. Bu bağlamda, limanlar, dış ticaret ve lojistikte olduğu kadar dönüşüm gösteren tedarik zincirlerinin de önemli bir halkası konumunda. Bunun yanında, liman performans göstergelerindeki iyileşme ve limanların rekabet avantajı kazanması hem ticaret hem de ekonomik büyüme performansına katkı sağlayan ana unsurlardan geliyor. Ülkemizin coğrafi konumu itibarıyla küresel ticarette önemli bir aktör olmasının en büyük destekçilerinden biri elbette limanlarımızdır değerli arkadaşlar.

Konuşmamın başında da bahsettiğim gibi, kökten değişen tedarik zincirlerinin yeniden yapılanmasında deniz yolu taşımacılığının ve limanların önemi de hepimizin malumudur. Bu kapsamda kanun teklifinde yer alan düzenlemeyle birlikte Türkiye ekonomisine katkı sağlayacak, dış ticaretteki rekabetçi gücümüzü geliştirecek, ekonomik büyümeyi ve kalkınmayı hızlandıracak yatırımların geliştirilmesini amaçlıyor ve öngörülebilirliğin ve sürdürülebilirliğin sağlanmasıyla ticarette kilit roldeki limanlarımızın etkinliğinin artırılmasını amaçlıyoruz.

Kanun teklifiyle yasal altyapısına kavuşturduğumuz bir diğer alan ise toplayıcılık faaliyetleri. Toplayıcılık faaliyetlerini değerli milletvekilimiz sizlerle detaylı paylaşacak. Bunun, esasen enerji sisteminde şebekeye bağlı olan tüketici, üretici veya depolama tesisi işletmecisi gibi çeşitli kullanıcıları tek bir grup altında birleştirerek enerji piyasalarında tekil bir enerji kaynağı gibi hizmet verilmesini sağlayan bir işletme modeli olduğunu söylemekle yetineyim.

Kanun teklifimizle, ayrıca, vatandaşlarımıza destek olacak düzenlemeleri de tüm kanunla birlikte doğrudan belli konuları tahsis etmek, düzenlemek suretiyle de bazı borçlu vatandaşlarımızın borçlarını terkin etmeye dönük hükümler de getirmiş durumdayız. Vatandaşlarımızın TEDAŞ'a olan geçmiş dönem elektrik tüketiminden kaynaklanan borçlarına terkin ve yapılandırma imkânı getirerek sınai, ticari ve tarımsal faaliyetlerini canlandırmayı hedefliyoruz. Kanun teklifinde yer alan düzenlemeyle, yaklaşık 55 bin elektrik abonesine yansıyan elektrik tüketiminden kaynaklı yaklaşık 624 milyon TL terkini hayata geçiriyoruz. Ayrıca 2012 yılı öncesi genel sağlık sigortası prim borçlarından da 1 milyar 707 milyon TL'lik genel sağlık sigortası prim borcunu terkin ediyoruz.

Değerli arkadaşlar, her geçen gün dönüşen ve gelişen enerji sektöründe şimdiye kadarki başarılarımızın daha da yukarıya çekilmesi için sahadan gelen görüş ve değerlendirmeleri titizlikle değerlendiriyor ve çalışmalarımızın kapsamına alıyoruz. Gündemine aldığı işlerde bir mutfak gibi titizlikle çalışan Komisyonumuzun bugüne kadarki başarılı çalışmalarına bir yenisini ekleyeceğimize inanıyorum.

Şimdi, teklifin tümü üzerindeki görüşmelere geçiyor ve müsaadenizle teklif hakkında Komisyonumuzu bilgilendirmek üzere...

ALİ KENANOĞLU (İstanbul) - Usul tartışmamız var Sayın Başkan.

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) - Usul tartışması...

BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Peki, kim söz istiyor?

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Bu konuşmayı siz Komisyon Başkanı olarak mı yaptınız yoksa şahsi konuşma mı yaptınız?

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) - Ben istiyorum.

BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Buyurun.