GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI BÜLENT TÜFENKCİ (Malatya) - Teşekkür ederim Başkanım.

Sayın Başkan, değerli üyeler; hepinizi saygıyla selamlıyorum, hayırlı geceler diliyorum.

2016 Mali Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı kapsamında Gümrük ve Ticaret Bakanlığının bütçesini sunmak ve bu vesileyle, Bakanlık faaliyetleri, hedefleri hakkında bilgi vermek üzere huzurlarınızda bulunmaktayım.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı olarak önceliklerimiz: Yasal ticaretin kolaylaştırılması, yasa dışı ticaretle daha etkin mücadele edilmesi, gümrük işlemlerinden kaynaklanan formalitelerin azaltılması, buna bağlı olarak da gümrük işlem maliyetlerinin minimum düzeye indirilmesidir.

Bakanlık olarak hedefimiz: Tüm gümrük işlemleri açısından maliyetleri düşürmek, kırtasiyeciliği bertaraf etmek, iş ve işlem süresini azaltarak eşyanın bir an önce nihai varış noktasına ulaşmasını sağlamaktır.

2015 yılında ülkemiz merkezî yönetim vergi gelirlerinin yaklaşık yüzde 20'sine tekabül eden 84 milyar 851 milyon lirayı gümrükler olarak tahsil ettik.

2015 yılında 69.330 firmamız ihracat, 77.077 firmamız ithalat işlemi yaparak toplamda 351 milyar dolarlık dış ticaret hacmimizi gerçekleştirmiştir. Bu miktardaki ticaret için toplam 5 milyon 845 bin 148 adet beyanname verilmiştir. 2002 yılında 1 milyar doların üzerinde ihracat yaptığımız ürün sayımız 9 iken, 2015 yılında 31 üründe milyar doların üzerinde ihracat yaptık. 1 milyar doların üzerinde ihracat yaptığımız ülke sayısı 2002 yılında 8 iken, 2015 yılında 32'ye çıkmıştır. 2002 yılında 1 milyar doların üzerinde ihracat yapan 5 şehrimiz var iken 2015'te bu sayı 15'e çıkmıştır. Gümrük kapılarımızı dış ticaret kapasitemize, ihtiyaç ve taleplere göre yeniliyor, tam otomasyona kavuşturuyoruz. 2016 için belirlenen "dijital gümrük" temasıyla örtüşecek şekilde Gürcistan'la gerçekleştirdiğimiz e-TIR Pilot Projesi dış ticaret açısından önemli bir başlangıçtır. Türkiye-Gürcistan e-TIR Pilot Projesi'ne ilişkin protokol 26 Ocak 2016 tarihinde imzalanmıştır. Tır sistemine ilişkin teknik altyapısı hazırlanan elektronik tıra dünya çapında öncülük ediyoruz. Dünyada ilk defa tır sisteminde gümrükler arası veri paylaşımı bu projeyle ortaya konmuş olacaktır.

2016 Eylem Planı'mızda yer aldığı üzere e-tır projeleriyle ulusal gümrük sistemleri ve diğer paydaşlar arasında güvenli veri değişimini sağlamayı ve eşyanın ülkeler arası düzenli, güvenli ve hızlı aktarımını mümkün kılmayı amaçlıyoruz. Tır işlemlerinin hızlanması uluslararası ticaretin artmasını da sağlayacaktır. "İran-Türkiye e-TIR Pilot Projesi" ise gümrükten iş dünyasına veri değişimini öngörmektedir. Proje çerçevesinde, e-teminat uygulaması test edilmiştir, elektronik imzayla ilgili hususlar da ikinci aşamada test edecektir. Bu pilot projelerden alacağımız sonuçlar tüm dünya için örnek olacaktır.

Sayın Başkan, değerli üyeler; yeni çalışmalarımızın ve projelerimizin temelinde, elektronik sistemleri esas alan ve sınır geçişlerini hızlandıran sistemler yer almaktadır.

Tek Pencere Sistemi de bu projelerden biridir, uluslararası ticarete ve taşımacılığa konu olan eşya için gerekli bilgi ve belgelerin, söz konusu ticaretin ilgilileri ve taşıyıcıları tarafından uluslararası geçerliliği olan standart bir formatta, tek bir başvuru noktasına sunulabilmesidir. Sistem e-belge ve e-başvuru olmak üzere iki aşamadan oluşmaktadır. Bu projeyle dış ticaret ve taşımacılığa ilişkin gümrük işlemleri tek bir noktadan yapılarak işler buradan yürütülecektir.

Konteyner ve Liman Takip Sistemi'ni de bu dönemde hayata geçiriyoruz. Sistemin kurulmasıyla ülkemize giriş yapan eşya ve konteynerlerin limana girişinden çıkışına kadar tüm aşamalar elektronik ortamda kayıt altına alınacak.

Onaylanmış kişi statüsüyle de farklı denetim mekanizmalarıyla güvenilirliği onaylanmış kişilere gümrük işlemlerinde sağlanan kolaylıklardır.

Yetkilendirilmiş yükümlü statüsüyle de gümrük yükümlülüklerini yerine getiren ve belirlediğimiz güvenlik standartlarına sahip olan, kendi otokontrolünü yapabilen firmalara gümrük işlemlerinde birtakım kolaylık ve imtiyazlar tanıyan uluslararası bir statüyü getiriyoruz. Bu uygulama sayesinde ticaret erbabımıza ihracatında yerinde gümrükleme, izinli göndericiyle daha az ve öncelikli muayene kolaylıkları başta olmak üzere pek çok basitleştirilmiş ve hızlandırılmış usullerle maliyet tasarrufu sağlanmaktayız. Bu statü, başta Avrupa Birliği üyesi ülkeler ve Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere, dünyada 56 ülkede uluslararası arz zincirinin güvenliğinin sağlanmasını teminen tanınmaktadır.

21 Aralık 2015'te hayata geçirdiğimiz Yükümlü Kayıt ve Takip Sistemi, gümrük idaresine elektronik beyanda bulunmak isteyen kişi ya da temsilcilerinin bilgileri elektronik ortamda kayıt, takip ve kontrol edilebilmekte bu bilgilerden yararlanarak risk analizi yapılabilmektedir. Yükümlü Kayıt ve Takip Sistemiyle temsil yetkilerinin takibi sağlıklı bir şekilde yapılarak gümrük idarelerinde yetkisiz temsil riski ortadan kaldırılmaktadır.

Yatların ülkemizde kalma süresi, transit yakıt alımı ve demirbaş takibinin gerçekleştirilmesiyle olası usulsüzlüklerin tespit edilmesi ve kaçakçılıkla mücadelede etkinliğin artırılması amacıyla yat işlemleri elektronik ortama aktarılmıştır.

Kara sınır kapılarımızda hayata geçirmeyi öngördüğümüz bir diğer proje Tek Durak Projesi'dir. Yolculara, yük taşıyan araç ve sürücülerine gümrük hizmeti verilmesine ilişkin tüm işlemlerle, bazı kontrollerin koordineli bir şekilde aynı yer ve zamanda yapılabilmesine imkân sağlanmaktadır. Böylece, kara sınır kapılarında beklemelerden kaynaklı zaman kayıplarının önüne geçmeyi hedefliyoruz. Tek Durak Projesine ilişkin sistemsel altyapı çalışmalarına pilot uygulama olarak Kapıkule'de başlamış durumdayız

Varış Öncesi Yolcu Bildirimi Projesi'yle de yolcu bilgilerinin seyahat öncesi alınarak risk analizi yapılması hedeflenmiştir. Proje kapsamında, ülkemizde hava yolu taşımacılığı yapan toplam 312 firmadan 212'si sistemimize entegre olmuştur ve sisteme entegre olan 170 firmadan da anlık veri alınıp verilmektedir. Projenin hayata geçirilmesinden bugüne kadar 283.150 uçuşla toplam 43 milyon 297 bin yolcunun verisi anlık olarak temin edilmiştir.

2002 yılında ihracat beyannamelerinin yüzde 35'inin işlemleri ilk yarım saatte tamamlanırken 2015 yılında ise yüzde 81'e ulaşmıştır. 2015 yılında ihracat beyannamelerinin yüzde 64'ünün işlemlerini, artık, ilk bir dakikada tamamlıyoruz. 2002 yılında bir ihracat beyannamesinin işlemleri ortalama olarak on saatin üzerinde iken, 2015 yılında bu süre üç saatin altına düşmüştür.

İthalatta ise 2002 yılında ithalatta işlem gören beyannamelerin yüzde 48'inin işlemleri ilk sekiz saatte tamamlanırken, 2015'te ise ithalatta işlem gören beyannamelerin yüzde 56'sının işlemleri ilk sekiz saat içinde tamamlanarak eşya teslim edilebilir hâle gelmiştir.

Sayın Başkanım, değerli üyeler; 1 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Bilgisayarlı Transit İşlemlerine Geçiş Sistemi'ni uygulamaya başladık. 2015 yılı içerisinde 1 milyon 531 bin 180'i ulusal; 535 bin 261'i de uluslararası olmak üzere toplamda 2 milyon 66 bin 441 adet beyanname işlemi yapıldı. Bu sistemle taşımacılarımız, ülkemiz ile Avrupa Birliği üyesi gümrük idareleri arasındaki transit işlemini, Avrupa Birliği ülkelerinin kendi aralarındaki gümrük idaresi işlemleri gibi yürütebiliyor. Bu uygulamayla tırlarımızın Avrupa'ya gidiş-dönüş sürelerinde ortalama üç günlük zaman tasarrufu sağlanmıştır.

Artan iç ve dış ticaret hacmimizi karşılamak ve gümrük hizmetlerini çok daha hızlı ve etkin bir şekilde sürdürebilmek için ihtiyaç duyulan yerlerde yeni gümrük kapıları ve müdürlükleri açıyor, mevcut kapılarımızı da yeniliyoruz.

Avrupa'nın en büyük gümrük kapılarından biri olan Kapıkule başta olmak üzere, Habur, Cilvegözü, İpsala, Dilucu ve Çıldır-Aktaş Gümrük Kapıları yeni tesislere kavuşturulmuştur. Sarp, Hamzabeyli, Gürbulak, Kapıköy ve Dereköy Gümrük Kapıları da yeniden inşa edilecektir. Yeniden inşa çalışmaları devam eden Halkalı gümrük idaresi, Esendere Gümrük Kapısı'nı 2016 yılı içinde, Kapıköy Gümrük Kapısı'nı ise 2017 yılı içerisinde hizmete almayı hedeflemekteyiz.

Diğer taraftan, İstanbul trafiğini rahatlamak ve bir lojistik merkez olmasını sağlamak amacıyla Erenköy Gümrük Müdürlüğünü de taşımayı planlamaktayız. 2015 yılında Gürbulak Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü, Bolu, Kütahya, Iğdır, Niğde ve Aktaş Gümrük Müdürlüklerini de faaliyete geçirmiş bulunmaktayız.

Bakanlığımızın asli görevlerinden biri olan kaçakçılıkla mücadelemiz, 2015 yılında da etkin ve kararlı bir şekilde devam etmektedir.

Kaçakçılıkla mücadele ederken ülkemizin ekonomik hedeflerinde herhangi bir sapma, ticaret hızında yavaşlama olmamasına da özen gösteriyoruz. Bu nedenle, kaçakçılıkla mücadele çalışmalarımızda dünyadaki teknolojik gelişmeleri yakından takip ediyor, teknik kapasitemizi sürekli iyileştiriyoruz.

Geçtiğimiz yıl, Dilucu gümrük sahası, Çıldır-Aktaş Gümrük Kapısı'yla Tekirdağ-Asyaport Limanı'na kurulumu gerçekleştirilen Araç ve Konteyner Tarama Sistemleri ile tarama sistemlerimizin toplam sayısını da 41'e yükseltmiş bulunuyoruz. İzmit-Yarımca Limanı'na ülkemizde ilk kez kullanılan Araç ve Konteyner Hızlı Tarama Sistemi'ni de faaliyete geçirmiş bulunmaktayız. Geçtiğimiz yıl yenilenen Dilucu ve Çıldır-Aktaş gümrük sahalarına 3'er adet olmak üzere toplamda 6 adet bagaj tarama cihazının kurulumunu da tamamlamış bulunmaktayız.

Transit eşya taşıyan araçların uydu üzerinden takibini sağlayan 6 bin mobil ünitelik ilave araç takip sisteminin alınmasıyla 3 bin 250 olan mobil ünite sayımız 9 bin 250'ye ulaşmıştır.

Denizlerde kaçakçılıkla mücadeleyi artırmak amacıyla 2014-2015 yılında 10 devriye botu ve 25 kara devriye aracı idareye kazandırılmış, böylece, deniz gümrük idarelerinde kullanılan motorbotların toplam sayısı ise 23'e ulaşmıştır.

Uyuşturucu madde sevkiyatı bakımından riskli bulunan tüm sınır kapıları ve havaalanlarındaki kontrol noktalarına, gelişmiş x-ray tarama sistemleri yerleştirilmiştir. Buralarda eğitimli personel istihdam edilerek diğer teknik cihazlarla birlikte narkotik dedektör köpekleri de etkin bir şekilde kullanılmaktadır. Bakanlığımız bünyesinde var olan köpek eğitim merkezimizde farklı türlerde 38 adet dedektör köpeğin eğitimi tamamlanarak göreve başlatılmıştır. Uyuşturucu madde, silah, çay ve tütün kaçakçılığının önlenmesi ve tespitinde etkin bir şekilde kullandığımız toplam 82 adet dedektör köpekten 60 tanesi narkotik, 15 tanesi çay-tütün, 7 tanesi silah-mühimmat-patlayıcı dedektör köpeği olarak görev yapmaktadır.

Yine bu bağlamda, kaçakçılıkla mücadele bağlamında komuta kontrol merkezimizi yenileyerek çok daha etkin bir izleme sistemi hâline getirdik. Yirmi dört saat çalışan merkezimizde kapalı devre kamera sistemleriyle 14 kara sınır kapımız, 3 deniz limanı ve 2 iç gümrük idaresi olmak üzere 19 gümrük sahası eşzamanlı olarak izlenmektedir.

Ülkemiz üzerinden transit olarak geçen araçların uydu üzerinden Araç Takip Sistemi'yle takibi yapılmakta, Akaryakıt Takip Sistemi'yle de transit akaryakıt yükü taşımasına izin verilen firmaların tüm araçları da uydu üzerinden izlenmektedir.

Alarm ve şüpheli durumlarda mobil operasyon ekiplerinin ivedi olarak müdahalesi sağlanmakta, kara sularımızda ulusal ve uluslararası taşımacılık yapan gemiler eş zamanlı olarak Gemi Takip Sistemleri vasıtasıyla izlenmektedir. Araç ve Konteyner Tarama Sistemlerinden alınan tarama görüntüleri, merkezdeki x-ray operatörleri tarafından tekrar analize tabi tutulabilmekte, radyoaktif veya nükleer madde uyarısı veren radyasyon izleme sistemi sayesinde gerekli müdahaleler anında yapılmaktadır.

Komuta kontrol merkezimizin takip ve müdahalesi ile bugüne kadar 44 olayda 35 milyon TL değerinde kaçak eşya yakalaması yapılmıştır. Akaryakıt kaçakçılığıyla mücadele çalışmalarımız Bakanlığımız koordinasyonunda 2015 yılında da etkin ve kesintisiz bir biçimde sürdürülmüştür. Denetimler sırasında kaçakçılık ve usulsüzlük dolayısıyla 21 adet istasyon mühürlenmiştir, 2 bin 561 ton kaçak akaryakıt ve akaryakıt harici petrol ürünü ele geçirilmiştir. Akaryakıt kaçakçılığıyla mücadelede ilgili kurumlarla birlikte kurduğumuz özel ekip sayesinde 856 milyon TL değerinde vergi kaybı önlenmiştir. Ayrıca, akaryakıt kaçakçılığıyla mücadele için özel bir veri tabanını Bakanlık olarak hazırladık ve pilot uygulamasını başlattık.

Akaryakıt sektörü tarafından, akaryakıt kaçakçılığıyla mücadelede yürütülen etkin çalışmalar sonucu, yasal akaryakıt satışlarının yüzde 10 oranında arttığı ifade edilmiş, bu alanda yapılan çalışmaların önemi ve katkıları vurgulanmıştır. 2014 yılında toplam 1 milyar 585 milyon TL değerinde kaçakçılık olayı ortaya çıkarılmış, 2015 yılında yürüttüğümüz etkin çalışmalar neticesinde bir önceki yıla göre yüzde 70 artışla bu rakam 2 milyar 688 milyon TL ye ulaşmıştır.

Kaçakçılıkla mücadelede eşyanın yakalanması için yürütülen kolluk tedbirlerinin yanı sıra kaçak eşyanın muhafazası ve tasfiyesine yönelik işlemler de kaçakçılıkla etkin mücadelede önemli bir etkendir. Mevzuat düzenlemesiyle kaçakçılıkla daha etkin mücadele için tasfiye sürecini de hızlandırdık. Tasfiye kapsamında olan sağlıklı ve kullanıma uygun eşyalar ülkemizde insani yardım, sosyal sorumluluk ve eğitime katkı projelerinde kullanılmak üzere ilgili kamu kurumlarına bedelsiz olarak tahsis edilmiştir.

Sayın Başkan, değerli üyeler; Bakanlığımız, ticari hayatın etkin bir şekilde işleyebilmesi için esnaf ve sanatkârlar, şirketler ve kooperatiflere yönelik hizmetlerle ilgili politikalar belirlemekte ve bu politikalar paydaşlarımızla iş birliği içerisinde yürütülmektedir.

Bu bağlamda, Yeni Türk Ticaret Kanunu, Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun gibi birçoğu kendi alanında önemli niteliğe sahip temel yasaları hayata geçirdik.

Bu yasal düzenlemelerin hepsinin temel amacı, ülkemizde ticaretin uluslararası kurum ve kurallarla uyumlu, tam rekabet ortamında daha güvenli, daha kolay, daha hızlı ve daha etkin yürütülebilmesini sağlamaktır.

Temel yasal düzenlemelerin yanında Hükûmetimizin e-devlet hizmet anlayışının gereği olarak, ticaret dünyamızın ve vatandaşlarımızın iş ve işlemlerini daha güvenli, kolay ve hızlı yürütebilmek amacıyla bilişim sistemlerini ticari hayatımıza entegre ettik.

Bu çerçevede, MERSİS, Hal Kayıt Sistemi, Esnaf ve Sanatkârlar Bilgi Sistemi, Tüketici Bilgi Sistemi ve Kooperatif Bilgi Sistemi gibi uygulamaları da hayata geçirdik.

Ticaret hayatımıza yönelik yeni açılımlar getiren ve reformcu yaklaşımlar öngören Türk Ticaret Kanunu'nu, bildiğiniz gibi, 1 Temmuz 2012'de hayata geçirmiştik. Buna istinaden, Bakanlığımızca bugüne kadar 6 yönetmelik ve 12 tebliğ yürürlüğe konuldu. Bu düzenlemelerle, başta ticaret şirketlerimiz olmak üzere, işletmelerimizin kurumsal yapılarının güçlendirilmesi, uzun ömürlü olması, kamu güveninin oluşturulması, şeffaflığın sağlanması

ve rekabet güçlerinin artırılmasını hedefledik. 1 Temmuz 2015 tarihine kadar devam eden bu uygulama kapsamında, münfesih durumda oldukları anlaşılan toplam 327.399 şirket ve kooperatifin ticaret sicili kaydı silinmiştir. Gerçek ve tüzel kişilerle ilgili ticaret sicili kayıtları ile tescil ve ilan edilmesi gereken içeriklerin düzenli olarak depolanması, bunlara yönelik işlemlerin elektronik ortamda gerçekleştirilmesi, Merkezi Sicil Kayıt Sistemi'nin bir elden toplanabilmesi için de MERSİS'i oluşturduk. Ülkemiz genelindeki toplam 238 ticaret sicili müdürlüğü bünyesinde yer alan ticaret sicili bilgileri sisteme aktarılmış ve ticaret sicili müdürlüklerinin tamamında MERSİS üzerinden elektronik ortamda hizmet verilmeye başlanmıştır.

Dünyada ilk kez anonim şirket ortaklarına elektronik ortamda genel kurula katılma imkânı getirdik. Müteşebbislerimize önemli bir kolaylık getiren ve kullanımı her geçen gün artan Elektronik Genel Kurul Sistemi kullanılarak bugüne kadar 1.110 genel kurul toplantısı yapılmış, 48.752 kişi elektronik ortamda oy kullanmıştır. Yani, genel kurullara katılanların dörtte 3'ü bu sistemi tercih etmiştir. Bu toplantılara 48 farklı ülkeden ve 17 farklı şehrimizden katılım sağlanmıştır.

Bakanlığımızın 2011 yılında ilk lisansı vermesiyle 20 bin ton depolama kapasitesi ile hububatta uygulamaya başladığımız lisanslı depoculuk bugün ürün çeşidini 3'e -bunlar hububat, pamuk ve zeytin- lisanslı depo sayısını 9'a ve toplam depolama kapasitesiyse 435 bin tona ulaşmıştır.

2015 yılı Kasım ayı içinde zeytin konusunda faaliyet izni verdik. Böylece, dünyada bir ilk olmak üzere, zeytinde de lisanslı depoculuk uygulaması başlattık. Kuruluş izni verilen 11 işletmenin daha lisans alması hâlinde toplam kapasitemiz 862. 500 tona ulaşacaktır.

Lisanslı depoculuğa yönelik birçok destek mekanizmalarını uygulamaya başladık, bu kapsamda toplam 4 Milyon 902 bin TL kira desteği sağladık.

Sebze ve meyve ticaretini kayıt altına alacak Hal Kayıt Sistemi'ni kurduk. Sisteme, 2015 yılı Aralık sonu itibarıyla 37.385 gerçek ve tüzel kişi kayıtlı bulunmaktadır. Bu kişiler tarafından Sisteme yapılan toplam bildirim sayısı 128 milyon 440 bin adet olarak gerçekleşmiştir. Sebze ve meyve ticaretindeki uyuşmazlıkların çözümünü hızlandırmak amacıyla da Hal Hakem Heyetleri'ni faaliyete geçirdik. Bu sistemle, vatandaşlarımızın tükettikleri sebze ve meyvelerin nerede ve ne zaman üretildiğini bilmelerine imkân sağlayacak ürün künyesini de uygulamaya koyduk.

29 Ocak 2015 tarihinde yürürlüğe giren 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'la perakende sektörü uzun yıllardır beklenen yasasına kavuşmuştur. Kanunla, üretici ve tedarikçilerden keyfi olarak alınan prim ve bedellerin önüne geçilmesi; kamuoyunda "outlet" ve "fabrika satış mağazası" olarak bilinen sürekli indirimli satışların kurala bağlanması; iş yeri açılış ve kapanış süreçlerinin kolaylaştırılması için Perakende Bilgi Sistemi'nin kurulması; alışveriş merkezlerinde ortak kullanım alanlarının oluşturulması; esnaf ve sanatkâr işletmeleri ile geleneksel ve kaybolmaya yüz tutmuş meslekleri icra edenlere yer tahsisi yapılmasına yönelik düzenleme yapılmıştır. Bu kanuna istinaden, Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelik Taslağı hazırlayarak Başbakanlığa gönderdik. Ayrıca, perakende ticarette uyulması gereken ilke ve kuralları düzenleyen Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Yönetmeliği Taslağı ile Perakendeciler Konseyi Yönetmelik Taslağını da kamuoyu görüşüne açmış bulunmaktayız.

Geleceğin ticareti olan elektronik ticaretin hukuki altyapısını oluşturduk. 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun 1 Mayıs 2015 tarihinde yürürlüğe girdi. Bu Kanuna dayanılarak, Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik ile Elektronik Ticarette Hizmet Sağlayıcı ve Aracı Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik yürürlüğe konulmuştur. Bu düzenlemelerle elektronik ticaretin yaygınlaştırılması, tüketiciler ile elektronik ortamda işlem yapan diğer kişilerin korunması ve istenmeyen ticari elektronik iletilerin önüne geçilmesini hedeflemekteyiz.

Esnaf ve sanatkârlarımız, en önemli kültürel miraslarımızdan biri olan ahilik kültürünün yegâne taşıyıcısıdırlar. Ahilik kültürünü tanıtmak, yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak üzere Ahilik Haftası kutlamalarını tüm yurtta geniş katılımlı etkinliklerle gerçekleştiriyoruz. Cumhuriyet tarihinde ilk kez, esnaf ve sanatkârların değişim ve dönüşümünün sağlanarak desteklenmesine yönelik bir Esnaf ve Sanatkârlar Değişim, Dönüşüm, Destek Strateji Belgesi'ni hazırlayarak uygulamaya koyduk. Esnaf ve Sanatkârlar Bilgi Sistemi, ESBİS, tüm esnaf ve sanatkârlarımızın kendilerine ve bağlı oldukları meslek kuruluşlarına ait bilgilerin elektronik ortamda bulunduğu ve esnafımızın da erişebildiği bir uygulamadır.

Sayın Cumhurbaşkanımızın önderliğinde ve Sayın Başbakanımızın talimatlarıyla başlayan faizsiz kredi kullandırılması kapsamında, 2016 Ocak ayı sonuna kadar dağıtılan kredi miktarları şöyledir:

Kaybolmaya yüz tutan mesleklerde faaliyet gösteren 120 esnaf ve sanatkârımıza 3,3 milyon TL; 3 yıllık ustalık belgesine sahip yeni girişimci 153 esnaf ve sanatkârımıza 6 milyon TL; 2015 Aralık ayında başlatılan 30 bin TL faizsiz kredi uygulaması kapsamında 5.060 esnaf ve sanatkârımıza 146 milyon TL faizsiz kredi imkânı sağlandı. Ayrıca, genç girişimcilere de yine faizsiz kredi imkânları sağlanmaktadır. Uygulama başladığı günden bugüne kadar 5.334 kişiye toplam 155 milyon TL'den fazla faizsiz kredi verilmiştir.

Yine, kredi kefalet kooperatifleri aracılığıyla kullandırılan Hazine destekli kredilerde; 2002 yılında 5 bin TL olan kredi üst limitleri ise işletme kredileri için 150 bin, yatırım kredileri için ise 300 bin TL'ye çıkartılmıştır.

Kredilerden kooperatifler adına yapılan kesintiler 2002 yılında yüzde 9 iken 2015 yılında bu oran yüzde 3'e kadar indirilmiştir.

Kredi faizleri ise yine aynı dönemde yüzde 47'den yüzde 4'e kadar düşürülerek kredi maliyetlerinde iyileştirmeler yapılmıştır.

2002 yılı sonu itibarıyla, esnaf ve sanatkârın kullandığı kredi bakiyesi 154 milyon TL iken, bu değerler 31 Aralık 2015 itibarıyla yaklaşık 16,1 milyar TL'lik kredi bakiyesine ulaşmıştır.

2002 yılından bu yana esnaf ve sanatkârımıza kullandırılan toplam kredi miktarı da 50 milyar TL'ye ulaşmıştır.

Kooperatif ortaklarının borçlarını yapılandırarak faizlerini sildik. Bu uygulamadan 30.288 esnaf ve sanatkâr ile bunların 57.685 kefili olmak üzere toplam 87.973 esnaf ve sanatkâr yararlanmıştır.

Yaptığımız yasal değişikliklerle esnaf ve sanatkârımızın kamu kurumlarına ve meslek kuruluşlarına olan borçlarına da ödeme kolaylığı getirdik. Birliklerin kullandıkları Destekleme Fiyat İstikrar Fonu kaynaklı gecikmiş 1,3 milyar TL civarındaki kredi borçları yeniden yapılandırılarak 574 milyon TL'ye indirilmiştir.

Kooperatiflerin mali imkânsızlıklar sebebiyle gerçekleştiremedikleri üretim ve istihdama katkı sağlayacak projelerin desteklenmesi amacıyla "Kooperatiflerin Desteklenmesi Programı"nı hazırladık.

Kadınlarımızın girişimcilik kabiliyetlerinin artırılması için kooperatifler çatısı altında örgütlenmeleri amacıyla KADIN-KOOP Projesi hazırlanarak uygulanmaya konmuştur.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Bakanım, sözlerinizi tamamlamanız için ilave süre veriyorum efendim.

Buyurunuz lütfen.

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI BÜLENT TÜFENKCİ (Malatya) - Teşekkür ederim Başkanım.

Kooperatifçilik alanında akademik çalışmaların sayısının artırılması hedeflenmiş, bu amaçla üniversitelerde kabul edilen yüksek lisans ve doktora tezlerine sağlanacak nakdi destekle kooperatifçiliğin daha sağlıklı gelişmesine katkı sağlanmıştır.

Tüketicilerimiz açısından önemli bir yasa da Yeni Tüketici Kanunu, 28 Mayıs 2014'te yürürlüğe girmiştir. Bu kanun kapsamında çıkarılması öngörülen 23 uygulama yönetmeliğinin tamamı Resmî Gazete'de yayınlanarak hayata geçmiştir.

Bizim Bakanlık olarak tüketicinin korunması alanında temel anlayışımız "Tüketici hakkı, kul hakkıdır." şeklindedir. Bu, bizim ticaret kültürümüzü oluşturan Ahilik geleneğimizin de temel felsefesidir.

Her eğitim ve öğretim yılı öncesi özellikle kırtasiye ürünleri, okul kıyafetleri ve ayakkabı ile çocuklarımızın kullanabileceği her türlü takı, aksesuar gibi ürünlere ilişkin denetimler gerçekleştirilmektedir. Bu denetimlerde ürünler tehlikeli kimyasallar yönünden de denetlenmektedir. Ayrıca, tekstil etiketlerinde yer alan ifadelere göre satın alacakları ürünleri tercih eden ebeveynlerimizi yanıltabilecek etiket bilgilerine yönelik analizler de yapılmaktadır.

Bakanlık olarak beş yıllık piyasa gözetimi faaliyetlerimiz sonunda ürünleri güvensiz bulunan üretici ithalatçılara yaklaşık 4,8 milyon TL idari para cezası, ayrıca güvensiz ürünlerin ilanı, toplatılması ve imhası cezası uygulanmıştır.

2015 yılında denetlenen ürün sayısında ciddi artış gerçekleştirilmiş ve 2,6 milyon ürün denetlenmiştir.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Firma sayısı neden azalmış Sayın Bakanım?

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI BÜLENT TÜFENKCİ (Malatya) - Biraz sonra şey yapayım bu soruya.

78 milyon tüketicimizin hakkını, il ve ilçelerimizin tamamında bulunan toplam 1.011 adet tüketici hakem heyetleriyle koruyoruz. 2015 yılında yapılan başvuruların yüzde 94'ü tüketicilerin lehine, yüzde 6'sı ise tüketicilerin aleyhine olarak sonuçlanmıştır.

Sayın Başkan ve değerli üyeler, Gümrük ve Ticaret Bakanlığının 2016 mali yılı bütçesi 1 milyar 52 milyon 766 bin TL'dir.

Değerli üyeler, Bakanlığımızın ilgili kurumu olan Rekabet Kurumu Başkanımız da kurum bütçeleri hakkında kısa bir bilgi verecektir.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığının 2016 Yılı Bütçe Tasarısı'nın değerli katkılarınızla en iyi şekilde olacağına inanıyorum. Bütçenin ve yapılan çalışmaların ülkemiz için hayırlı olmasını diliyorum.

Bütçemiz üzerinde çalışan tüm mesai arkadaşlarıma ve ilgili kurumların çalışanlarına teşekkür ediyorum.