| Komisyon Adı | : | BAYINDIRLIK, İMAR, ULAŞTIRMA VE TURİZM KOMİSYONU |
| Konu | : | Giresun Milletvekili Cemal Öztürk ve 112 Milletvekilinin; Afet Yeniden İmar Fonunun Kurulması ile Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/4987) (Tali komisyon) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 6 |
| Tarih | : | 08 .03.2023 |
CEMAL ÖZTÜRK (Giresun) - Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonumuzun Değerli Başkanı, değerli üyeler, değerli milletvekili arkadaşlarım; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Ben Plan ve Bütçe Komisyonu üyesiyim aynı zamanda. Bugün, bu kanun teklifimiz, esas komisyon Plan ve Bütçe Komisyonu olmakla birlikte, alt komisyon olarak sizin Değerli Komisyonunuza da havale edilmiş durumda. 105 milletvekilimizle birlikte hazırladığımız bu kanun teklifi hakkında sizleri bilgilendirmek üzere, Başkanımızın davetiyle huzurlarınıza geldim. Hepinize teşekkür ediyorum öncelikle.
Bildiğiniz gibi, ülkemizin 11 ilinde, yaklaşık 110 bin kilometrekarelik bir alanda ve çevresinde diyelim çok büyük bir deprem felaketi yaşadık; 46 binin üzerinde vatandaşımızı kaybettik, 100 binin üzerinde de insanımız yaralı ama 85 milyonun gönlü yaralı, hepimiz üzgünüz. Tabii, hayatını kaybeden kardeşlerimizi geri getirmek mümkün değil, hepsine Cenab-ı Hakk'tan rahmet diliyoruz, yaralılarımıza acil şifalar diliyoruz, milletimize başsağlığı diliyoruz. Mutlaka milletimiz büyük, devletimiz güçlü; yaraların sarılması, maddi kayıpların giderilmesi için hep birlikte canla başla çalıştık, çalışıyoruz, çalışacağız. Bütün insanlık da bu büyük, dünya çapındaki deprem afeti karşısında ilk günden itibaren Türkiye'nin yardımına koştular. Hep birlikte bu yarayı sarmaya çalışıyoruz.
Tabii, bu tür afetlerle ilgili ben biraz çerçeve çizmek istiyorum. Her şeyden önce, risklerin yönetilmesi, krizlerin yönetilmesi; özellikle risklerin yönetilmesi olay meydana gelmeden olur, kriz yönetimi de olay meydana geldiği sırada ve devamında yerine getirilir. Bizim bu kanun teklifindeki amacımız, riskin ve krizin yönetilmesinden ziyade, olaydan sonra yani bu felaketten sonra oluşan İngilizce "recovery" dedikleri Türkçede de bizim bunu "rehabilitasyon" ya da "iyileştirme" olarak tercüme edeceğimiz veya ifade edeceğimiz bir çalışmaya matuftur. 10 maddelik -ki bu kanun teklifinin 2 tane maddesi de biliyorsunuz yürürlük ve yürütme maddesiyle ilgili- adı Afet Yeniden İmar Fonunun Kurulması İle Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'miz, bu üçüncü aşama olan yani iyileştirmeye ya da rehabilitasyona ilişkin alacağımız ekonomik tedbirlerin oluşacağı bir fonla ilgili. Adı üzerinde, bir fon kuracağız Büyük Millet Meclisimizin takdiriyle ve buradaki fonun amacı her ne kadar 1'inci maddede açıklansa da ben bu konuda sizi ki sabahleyin Plan ve Bütçe Komisyonumuzun odasında bütün muhalefet temsilcilerini, Plan ve Bütçe Komisyonumuzdaki muhalefet sözcüsü arkadaşlarımızı bilgilendirdik şimdi de Değerli Komisyonunuzu inşallah bilgilendirmek istiyorum ve sorularınız olursa ben ve bürokrasiden gelen arkadaşlarımız cevaplandırmaya çalışacağız.
Amaç ve kapsam bölümünde de belirtildiği gibi, fonun kuruluş amacı, Afet Yeniden İmar Fonu'nun kurulmasıyla özellikle ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarca taahhüt edilen yardım ve desteklerin tek bir elden takibi yani amacın esası tek bir elden takibi ve yönetimidir. Bunu tekrar etmek istiyorum: Fonun kurulmasıyla ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarca taahhüt edilen yardım ve desteklerin tek bir elden takibi ve yönetimini amaçlıyoruz ama tabii sadece yardım değil, bunun yanında -bu fonun kaynakları bölümünde de biraz sonra göreceğiz hep birlikte- yurt içi ve yurt dışı kaynaklı her nevi nakdî bağışın, yardımın, hibenin ve devamında da kredilerin tek bir elden yönetilmesi.
Tabii, buna geçmeden önce, belki değerli arkadaşlarımız şunu merak edebilirler: Ülkemizde daha önce fon yok muydu ya da şu anda bu iş bir aylık süreç içinde nereden yönetiliyor? Çünkü fon kurulmadan önce de ilk dakikadan itibaren devletimiz, milletimiz hep birlikte, el ele bu krize müdahale etti, en azından enkazlardan önce can kurtarılması, yaralıların kurtarılması ve devamında... Şu anda, bu işle ilgili, biliyorsunuz AFAD Başkanlığında AFAD acil durum özel hesabından, AFAD afet konutları yapımından, AFAD altyapı hasar kapsamında mahallî idarelere yardım fonundan, faslından, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı kentsel dönüşüm özel hesabından ve kamu idareleri afetlerden zarar gören kamu yatırımlarının onarılması veya yeniden yapılması faslından harcamalar yapılmaya devam ediliyor ve deprem bölgesindeki çalışmalar ekonomik olarak finanse ediliyor.
Tekrar, amaç ve kapsam bölümünü, isterseniz maddeyi ben ifade edeyim çünkü o çerçevede ilerlersek daha kolay ve zamanı değer iyi değerlendiririz diye düşünüyorum. Ne diyor: "Bu Kanunun amacı, doğal afetler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi ilan edilen alanlarda; imar, altyapı ve üstyapı çalışmaları için gerekli kaynağın sağlanması, yönetilmesi ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına aktarılması amacıyla Fon kurmak, Fonun yönetimi ve faaliyetlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir."
Dolayısıyla, ben soracağınız sorulara fırsat verme açısından böyle kısa bir girişle sözlerime burada parantez bırakmak istiyorum ve hepinize teşekkür ediyorum.