| Komisyon Adı | : | BAYINDIRLIK, İMAR, ULAŞTIRMA VE TURİZM KOMİSYONU |
| Konu | : | Giresun Milletvekili Cemal Öztürk ve 112 Milletvekilinin; Afet Yeniden İmar Fonunun Kurulması ile Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/4987) (Tali komisyon) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 6 |
| Tarih | : | 08 .03.2023 |
CEMAL ÖZTÜRK (Giresun) - Sayın Başkan ve değerli milletvekili arkadaşlar; hepinize teşekkür ediyorum.
Tabii, bugün konuştuğumuz, konuşmak için toplanmamızın esas gayesi yarın Plan ve Bütçe Komisyonunda esas komisyon olarak görüşülecek olan Afet Yeniden İmar Fonunun Kurulması ile Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'mizin değerli Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonundaki görüşmesiydi ama ben de çok istifade ettim, not aldım, yaklaşık 12 milletvekili arkadaşımız söz aldılar.
Bu felaket üzerine, "asrın felaketi" dediğimiz, hakikaten hepimizi derinden üzen, her bakımdan da bizi etkileyen felaket üzerine ülkemizin başta imarla ilgili, depremle ilgili, altyapıyla ilgili, kentsel yapılanmayla ilgili değerli Komisyonunuzda çok güzel tespitler gündeme getirildi.
Açık söyleyeyim, ben kendim mühendis değilim, yaklaşık sekiz yıldır, 26'ncı ve 27'nci Dönemde milletvekiliyim ve Plan ve Bütçe Komisyonu üyesiyim. Bildiğiniz gibi, Plan ve Bütçe Komisyonuna genelde mali konular gelir ama bizim sistemimiz gereği Meclisimize gelen kanun tekliflerinin neredeyse yüzde 50'si de Plan ve Bütçe Komisyonundan geçer.
BAŞKAN TAHİR AKYÜREK - İmar barışı da oradan geçmişti torba kanunun içinde.
CEMAL ÖZTÜRK (Giresun) - İmar barışı da oradan geçmişti, doğru, geçen dönemde.
Ama alt komisyonlar, tali komisyonlar da katkı yaparlar fakat bugün sizin değerli Komisyonunuz da, gerçekten -ben kendi adıma, hani teklifin birinci imza sahibi olarak imza attığım için söylüyorum ama 106 arkadaşımız adına da söyleyebilirim- bu kayıtlara girdi, inşallah, raporlarda da belki ileride gündeme gelir; çok değerli tespitlerde bulundunuz, katkılarda bulundunuz. Ben hepinizi isim isim sayamayacağım ama çok çok teşekkür ediyorum.
Yani İzmir'le ilgili laf attım Necip Bey'e çünkü ben de yarı İzmirliyim, milletvekili olmadan önce İzmir'de yaşıyordum, o bölgeleri de biliyorum; Bedri Bey de iyi dostumdu, o yıllarda beraber çalıştık.
Şimdi sadede gelirsek -tabii, ben uzatmayacağım, yorum yapmayacağım- konumuz çerçevesinde ben sizi bilgilendirmek üzere burada bulunuyorum. Kanun teklifiyle ilgili aldığım bazı soru ve tespitlerden hareketle bir özet geçeceğim, fazla zamanınızı almayacağım.
Değerli milletvekilleri, hemen her söz alan arkadaşımız dedi ki: "Endişemiz, başta denetim ne olacak?"
BAŞKAN TAHİR AKYÜREK - Ve şeffaflık...
CEMAL ÖZTÜRK (Giresun) - Şeffaflık konusunda yani denetim konusunda... Bir defa, bu kanun teklifi yürürlük ve yürütmeyle beraber 10 madde şu an için. Eğer yarın teklife eklemeler ya da çıkarılmalar yapılmazsa bizim teklifimiz 10 madde, bu 10 maddenin 2'si yürürlük ve yürütme, 8 madde. Bunlardan belli başlıları... Bir kere şu amacı bir tespit etmemiz lazım çünkü sizi bilgilendireyim ki biraz sonra karar alacaksınız ya da tavsiyede bulunacaksınız.
BAŞKAN TAHİR AKYÜREK - Ağabey, amaca falan girme ya, sadece eleştirilere...
CEMAL ÖZTÜRK (Giresun) - İşte, amacı anlamazsak eleştirileri bir zemine oturtamayız açısından söylüyorum Başkanım.
BAŞKAN TAHİR AKYÜREK - Zaten eleştirenlerin de çoğu gitti.
CEMAL ÖZTÜRK (Giresun) - O zaman şunu söyleyeyim: Eleştiri neydi? Şeffaflık. Bu şeffaflık konusunda -hem gerekçemizde var ama- 6'ncı maddemizi dikkatlerinize sunmak isterim yani teklifin 6'ncı maddesinde fonun denetimi nasıl yapılacak, açık açık yazılmış. Mutlaka okumuştur değerli milletvekillerimiz ama fon bağımsız denetim standartlarına uygun olarak denetlenecek bir kere ancak Sayıştay denetimine de tabidir. Burada yazmadık, bunun yazılmayışının nedeni, uluslararası yardım kuruluşları, genelde "NGO" dediğimiz sivil toplum kuruluşlarını dikkate alarak hibede bulunuyorlar. Bunu değerli Komisyonumuzun dikkatlerine sunmak isterim. Ben aslında amaca onun için değinmek istedim. Şimdi, burada her ne kadar bir kamu fonu kuruyor isek de ağırlıklı olarak uluslararası yardım kuruluşlarından elde edeceğimiz yardımları dikkate aldık çünkü değerli milletvekilleri, bizim gerek Hazine ve Maliye Bakanlığımızın, devlet yetkililerimizin diğer devletlerin yardım kuruluşlarıyla, vakıflarla, bazı kredi kuruluşlarıyla -ucuz ya da sıfır faizli kredi fonları var- bu tür afetlerde bütün dünyaya verilen fonlarla, onların yetkilileriyle yaptıkları görüşmelerde böyle bir fonun olması, böyle bir bağımsız kurumun olması istenmiş demeyeyim de hani "olsa iyi olur" şeklinde bir durum ortaya çıkmış. Şimdi, onun için, yine, Başkanım, müsaadenizle, bu kanun teklifinin amacı "Doğal afetler nedeniyle..." diyoruz; bakın, doğal afetler meydana gelmeden olan şeyleri konuşuyoruz hepimiz. Siz konuştunuz, bunlar çok değerli fikirler ve değerli tespitler, çok doğru ama bizim bu teklifimizin amacı; doğal afetler nedeniyle, sonrasına ilişkin, genel hayata etkili afet bölgesi ilan edilen alanlarda -bakın, bir kısıtlama var burada- imar, altyapı ve üstyapı çalışmaları için gerekli kaynağın sağlanması -gerekli kaynak sağlanacak- yönetilmesi ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına aktarılması amacıyla bir fon kuruyoruz. Fonun yönetimiyle ilgili hususlar ayrıca bir yönetmelikle düzenlenecek ve yönetim ve işleyişiyle ilgili de Hazine ve Maliye Bakanlığı başkanlığında... Bakın, biraz önce değerli bir milletvekilimiz dedi ki: "Niye burada Millî Eğitim Bakanlığı yok? Niye bir başka bakanlık da -aldım, notlarımın içinde- Sağlık Bakanlığı yok?" Mesela, bu haklı bir gerekçe olabilir ancak fonun yönetim kurulunu burada tespit ettik, yarın görüşmelerde belki bir öneriyle bu gündeme getirilebilir; ben bu sizin yaptığınız katkıları tekrar götüreceğim.
Esas soru neydi? Hemen hemen herkes dedi ki: "Bunun denetimi..." Denetimi şeffaf olacak diyoruz çünkü bağımsız denetim kurulları tarafından denetlenecek bu. Ayrıca, bu bir kamu kurumu olduğu için Sayıştay denetimine de tabidir. Bunu buraya, kanun maddesine yazalım mı, yazmayalım mı diye çok tartıştık ama uluslararası kuruluşların o endişeleri dolayısıyla "Bu da Hazineye bağlı olacak ama acaba Hazinede genel bütçeye tabi mi olacak, genel bütçenin içinde mi olacak?" endişesiyle, bazı yardım kuruluşları bu endişeyle fona katkı yapmaktan kaçınabilir diye...
BAŞKAN TAHİR AKYÜREK - Teknik bir neden var.
CEMAL ÖZTÜRK (Giresun) - Teknik bir nedenle bunu buraya yazmadık ama gerekçede yazdık.
BAŞKAN TAHİR AKYÜREK - Şimdi kayıtlara da geçti zaten.
CEMAL ÖZTÜRK (Giresun) - Bu, Sayıştay denetimine tabidir.
Ayrıca, fon kaynakları ve aktarımlarına ilişkin mali veriler en geç üçer aylık dönemler itibariyle kamuoyuyla paylaşılacak; fon kaynakları nelerdir, nerelere aktarılmış, üçer aylık dönemler hâlinde... Bu çerçevede kaynak aktarılan idareler gerekli her türlü bilgi ve belgeyi sağlamakla yükümlüdür. Yani eğer şeffaflıktan kastınız buysa bu zaten kanun teklifimizin 6'ncı maddesinde açık bir şekilde yazılıdır.
BAŞKAN TAHİR AKYÜREK - Açıklığa kavuşturulması yerinde oldu ağabey, teşekkür ediyoruz.
CEMAL ÖZTÜRK (Giresun) - Ben tekrar hepinize teşekkür ediyorum ve inşallah, Meclisimiz, komisyonlarımız bunu kabul eder ve hayata geçer bir an önce ve derde deva olur.
Hepinize tekrar teşekkür ediyorum.