DERYA BAKBAK (Gaziantep) - Bir de kolan kesme olayı... Gerçekten bu yeni sistem güzel ama önceki yapılar için bazı şikâyetler oluyor ve mahkemeler sürüyor ve mahkemeler yıllarca sürüyor; adam içeriye almıyor, göstermiyor. Kanunda ya da yönetmelikte bununla ilgili böyle net bir uygulama getirmemiz gerekiyor; yıllarca, aylarca süren mahkemeler, itirazlar, içeri girememe sorununun ortadan kalkması gerekiyor.

Yine daha önce kentsel dönüşüm çalışmaları başlamıştı, Bakanlık da bu konuda çok ciddi destek vermişti, kişilerin kendi evlerinin yerinde dönüşümleriyle de ilgili destek vermişti ama insanlar şöyle bir kaygıdan dolayı bunu yapmak istemedi: "Evim küçülecek." ya da "Evim başka bir yere tanışacak." durumundan dolayı binanın incelemesini dahi yaptırmak istemedi. Bu sorunun da ortadan kalkması gerekiyor.

Diğer bir konu müteahhit değişikliği. Ben Gaziantep'te yıkılan binalara baktığımda, Ayşe Polat Sitesi'nde, Pamukkale Sitesi'nde hep müteahhit değişikliği olmuş. İlk 3 katı müteahhit yapmış, sonraki katı başka müteahhit yapmış, ilk 3 kat çöküyor zaten. Biliyorsunuz, sonraki bölümde iki gün, üç gün içerisinde çökme gerçekleşti. Bu müteahhit değişikliklerinde Bakanlık ya da böyle bir kurul tarafından onay verildikten sonra inşaat devam edebilse yani temelinde sıkıntı oluyor yahut maddi sıkıntılar yüzünden donatı ve betonda eksik kullanımlar yaşanıyor ve sonra yapılan kısım sağlam da olsa, müteahhit sağlam dahi yapsa bu sıkıntı giderilemiyor ya da müteahhit değiştikten sonra kat yükseklikleri olmuş -bu, tabii 99 öncesinde olmuş ama- yine de böyle sorunlar görülmüş. Bu projelerin ve müteahhit değişikliklerinin muhakkak bir onay sonrasında, projelerin ve yapının yapı olarak onayından sonra sistemin yürümesi gerekiyor.

Diğer bir konu: "Yıkılanlar -tabii, zeminleri sağlam olanlar için söylüyorum- yerinde yapılacaklar mı?" İnsanların böyle bir kaygısı var. "Aynı sayıda düşük katlı yapıldığı takdirde yeterince daire sığmayacaktır, bizim bu problemimizi nasıl çözeceksiniz?" gibi bir durum var.

Diğer bir konu: Yapı denetim için üç firma atansa diyorum ben -yani bu benim şahsi önerim- bunlardan biri yerelde olsa, firma bunu bilse ama diğer iki tanesi sistem üzerinden, hiç tanınmadık kişiler tarafından otomatik atansa. TSİ'nin aslında böyle bir uygulaması varmış. Bir çalışma yürütülürken üç farklı deneticiye gidiyor ve o deneticilerden bir tanesi herhangi bir şeye itiraz ederse o konudaki itiraz süreci değerlendiriliyor. Yapı denetiminde de aynı şey sürdürülse; biri yerelde olsa ama en az bir tane de dışarıdan olsa ve firma bunu bilmese. Mesela, dilatasyon hataları var -ne bileyim- projede tasarım hataları var, kolon sisteminde...

ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI YAPI İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ BANU ASLAN - Yani iki denetimi mi kastettiniz?

DERYA BAKBAK (Gaziantep) - Evet, iki denetim. Diğeri uzaktan en azından projenin doğruluğunu incelese çünkü projede de hatalar olabiliyor.

ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI YAPI İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ BANU ASLAN - Aslında onu belediyeler yapıyor, iki aşamalı bir süreç var, yapıyor da yani eksiği, hatası olabilir ama yapıyor.

DERYA BAKBAK (Gaziantep) - Yahut da belediyelerde bununla ilgili özel bir birim kurulsa...

ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI YAPI İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ BANU ASLAN - Özel bir birimle, yapı denetim daire başkanlıkları ya da şube müdürlükleri aracılığıyla...

DERYA BAKBAK (Gaziantep) - Normalde yapı denetim şube başkanlıkları var fakat kolonlar...

NECİP NASIR (İzmir) - Belediyelere sorumluluk getirmesi...

DERYA BAKBAK (Gaziantep) - Sorumluluk getirilmesi gerekiyor. Aslında bunları mimar yapıyor. Kolonların şekli, kolon dizaynları, konuluş yönlendirmeleri, dilatasyonlar, dilatasyon mesafeleri ve bunlar, bu tür durumlar bir denetimden geçtikten sonra -işte rijitlik merkezi, kütle merkezi- gözetimden geçtikten sonra onaylarının verilmesi gerekiyor.

Bir de biraz önce "kimliklendirme" dediniz. Mesela, onay veriliyor, ruhsat veriliyor, altı ay sonra geliniyor "Senin asansöründe problem var." deniyor ve asansör kitleniyor. "Bu denetimin içerisinde -mimarisi de taşıyıcı sistemi de elektrik projeleri de makine projeleri de- her şeyiyle bu bina artık kullanıma hazır, bununla ilgili hiçbir sıkıntı yok, ben sana bununla ilgili onayı veriyorum." diyoruz ama arkasından, altı ay sonra "Asansörü uygun değildir." raporu veriyoruz. Ben bunu yapan müteahhit firmanın değil, onayı veren firmanın burada sorumlu olması gerektiğini düşünüyorum.

ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI YAPI İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ BANU ASLAN - Her ikisinin de bence.

DERYA BAKBAK (Gaziantep) - Evet, öncelikle o ama onayı vermeyecek efendim, sorun varsa öncesinde bunu söyleyecek, öbür taraf o zaman sorumlu olacak, onayı verdikten sonra firma sorumlu olacak. Bunların da göz önünde bulundurulması için bilgi vermek olarak vermek istedim.