SUZAN ŞAHİN (Hatay) - Sunumunuz için tekrar teşekkür ederiz.

Ben de -herkes yoruldu- fazla tutmak niyetinde değilim, baştaki konuşmaları yapmadan.

Şimdi, bu belirlenen yeni yerleşim alanlarında her ne kadar inşaat başlamasın, inşaat olmasın, hâlâ artçı depremler devam ediyor, bilim adamları bunu sağlıklı bulmuyor, "Filizleme bir ayda olur." diyorlar desek de temeller atıldı. Şimdi, bu yeni alanların altyapı çalışmaları kimin tasarrufunda olacak net olarak? Biraz önce bahsettiniz ama tam net anlayamadım, bu alanları büyük olasılıkla TOKİ ihale edecek belli ki. Peki, bu yeni yerleşim yerlerinin arıtma tesisi, su deposu, terfi istasyonları, bağlantıları ne olacak? Yani bunlar TOKİ'nin ihale ettiği firmalarca mı yapılacak ana bağlantı hatlarına bağlantıları?

İki, Hatay özelinde bir şey sormak isterim: HATSU'nun aylık yaklaşık 60 milyon TL tahsilatı vardı. Daha önceden Hatay Büyükşehir Belediyesi kurulumu sırasında da birçok kapanan belediyelerin borçları HATSU'ya yüklendiği için zaten kötü hâlde başlamıştı, yeni yeni toparlanma aşamasındaydı. Su fiyatlarındaki Meclis kararları, maliyetin onda 1'ine falan fiyatlama yapınca suç olmasına rağmen 60 bin tahsilatı sağlayıp bunun üstünde sadece elektrik parası ödeyen bir belediyedir Hatay Büyükşehir Belediyesi. Şimdi bu tahsilatları sıfır, aylık personel giderleri de 27 milyon civarında. ENERJİSA'ya aylık bu kadar, personele bu kadar ödeyecek bir HATSU... JICA, DSİ ödemeleri de var önceden planlanan. Bunlar ne olacak? Nasıl yapacak bu deprem bölgesinde? Su tahsilatı yapacak hâli yok. Deprem bölgesinde tahsilat yapamayan belediyelerin -sadece Hatay Büyükşehir konumunda da bakmayınız yani bütün belediyeler anlamında- bu ödemeleri yapması imkânsız görünüyor. Bu konuda kurumunuzun ne gibi bir tasarrufu olacak? Yerel yönetimlere bu ödemeler konusunda bir bütçe oluşturulacak mı? Hatay özelinde gene 2023 için mevcut durumda tüm tesislerin onarımı, bizim yaptığımız çalışmalara göre 12 milyar civarında tutuyor. Bu tesislerin yeniden yapımı olsa 12-13 milyar; bakım, onarım ve düzenli giderler bazında baktığımızda 25 milyar gibi bir rakam belirleniyor. Bu ihtiyaç doğrultusunda kurumunuzun tutumu yine ne olacak? Ayrıca, hakikaten çok felaket bir konumda, yeniden neredeyse sıfırdan yapılacak bir şehir olması bakımından bu deprem bölgelerindeki belediyelerin normal hayat sürerken bile bütçeleri çeşitli kredilerle yürüyordu, bugün onlara özel bir bütçe artırımı sağlanacak mı? Hani siyasetle birlikte bu konudaki sizin tutumunuz ne olacak bütçelerinin arttırılması konusunda? Bunu merak ediyorum.

Çok fazla bir şeyle de yormak istemiyorum, herkes yoruldu. Bu, 3 önemli konuyu şimdilik merak ediyorum efendim.

OTURUM BAŞKANI RECEP UNCUOĞLU - Evet, buyurun.

İLLER BANKASI AŞ GENEL MÜDÜR YARDIMCISI ERDOĞAN TOPÇU - Şimdi, bu TOKİ'nin yaptığı bölgelerle ilgili onları tabii, altyapısıyla, her şeyiyle birlikte kendileri yapıyorlar.

SUZAN ŞAHİN (Hatay) - "Ana bağlantılarını da onlar yapacak." diyorsunuz.

İLLER BANKASI AŞ GENEL MÜDÜR YARDIMCISI ERDOĞAN TOPÇU - Biz sadece onların içme suyu ihtiyacını hangi noktadan karşılayabileceklerini, atık su bertarafını hangi noktaya verebileceklerini... Hani yakında arıtma tesisi var mı? Genelde aslında yerleşimlere yakın yerler -bildiğim kadarıyla- seçtikleri alanlar.

SUZAN ŞAHİN (Hatay) - Dağ bandında genellikle.

İLLER BANKASI AŞ GENEL MÜDÜR YARDIMCISI ERDOĞAN TOPÇU - Evet.

Yani biz mevcut şebeke sisteminden onların ihtiyacı olan "debi" dediğimiz su miktarını alıp onlardan diyeceğiz ki: Şu noktadan alabilirsiniz. O konuda teknik destek vereceğiz. ilk sorduğunuz soru bu şekilde.

İkinci sorunuz: Tabii, para sorunu, önemli bir sorun.

SUZAN ŞAHİN (Hatay) - Çok özür diliyorum.

Bir de şey efendim, mesela 6 Şubattan önce enerji, elektrik ödeme borçları olan vatandaşlarınkinin silinmesi konusunda bugün basında bir şey duydum yani çok detaylı... 6 Şubattan önceki borçlarının... Bundan sonrakilerin de ileri bir tarihe atılarak ödenmesi konusunda bir kararname açıklandı. Bu son derece ters işlemesi gereken bir şey. Şimdi geçmişteki borçları, tamam, silinmeli, zaten en fazla bir ay ödenmemiş konumda oluyor ya da iki ay. yoksa elektriği zaten yok, kestirmek durumunda. Gelecekle ilgili de şu anda inanılmaz derecede... Mesela yazlıklarına gitti, evlerde misafir ediyorlar, bir sürü depremzede geldi, ısınma sorunu var, kış vakti yazlıkları ısıtmak çok zor. Camları... "Yazlık" dediğim yani kırsal alanlara herkes dağıldı evlerde. Öbürleri zaten çadırda, çadırdakilerin de elektriğini işte devlet karşılıyor, onların bir elektrik gideri yok. Çadırda olmayıp kırsalda, evlerinde yaşayan, misafir edindiren, kendi kurdukları çadırlara elektriği TEDAŞ vermiyor bağımsız konumda olanlara. Evlerinden falan çekenler ciddi bir elektrik fiyatlamasıyla karşı karşıyalar, inanılmaz derecede. Onların da mağduriyetleri var. Yani hadi ben kendi adıma söylüyorum. Nereden biliyorsunuz? Ben ödeyebilirim, sorun yok ama en az 3 katı elektrik parası geldi, en az. Bunu nasıl bu insanlar ödeme konumunda olacak? Yani bunlara da bir şey getirilmesi gerekir diye düşünüyorum.

İLLER BANKASI AŞ GENEL MÜDÜR YARDIMCISI ERDOĞAN TOPÇU - Yani kısaca şunu söyleyebilirim: Tabii, 11 ilde baktığımız zaman gerçekten ciddi maliyetler tutan yatırımlara ihtiyaç olacağı aşikâr. Tabii, burada Hükûmetimiz de belki de gerekli tedbirler alacaktır ancak biz de İller Bankası olarak bu 10 ilin 9'u -sanırım- büyükşehir. Yani bunların hepsinde hemen hemen bizim hem dış finansmanla hem iç finansmanla yaptığımız birçok tesis var. Bundan sonrası için de yapılacaklar için mutlaka dış finansman araçları, iç finansman... İşte, belediyelerle, su ve kanal idareleriyle mutlaka bir çözüm bulunmaya çalışılacaktır hep birlikte. Bunları söyleyebilirim.