BELGİN UYGUR (Balıkesir) - Çok teşekkür ediyorum Kıymetli Başkanım.

Değerli Başkanım, çok kıymetli Komisyon üyelerimiz, değerli hazırun; ben de hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Sözlerimin başında, öncelikle, asrın felaketinde Kahramanmaraş merkezli olarak meydana gelen 2 büyük depremde hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah'tan rahmet diliyorum. Geride kalanlara, yakınlara sabır ve metanet diliyorum. Tabii, yaraları devlet-millet el ele, inşallah hep birlikte saracağız; acılarımızı inşallah milletçe paylaşarak azaltacağız.

Kıymetli Başkanım, çok değerli Komisyon üyeleri iş ve aile hayatı uyumu çalışan bireylerin aile ve iş sorumluluklarının bir arada, dengeli bir şekilde sürdürüldüğü durumu ifade eder. Özellikle kadınların ev içi sorumluluklarının yanı sıra iş yaşamındaki sorumlulukları arasında bir denge kurabilmeleri için yürütülecek politikalar sadece kadını değil, çocuklar başta olmak üzere aileyi ve tüm toplumu ilgilendirmekte, toplumsal refahın artırılmasına katkı sağlamaktadır.

Kadınların iş ve aile yaşamının uyumlaştırılması konusunun çalışılması için kurulan Alt Komisyonumuz oldukça verimli bir çalışma dönemi geçirdi. Bu süreçte 15 Komisyon toplantısı gerçekleştirdik. Çalışma alanımızla ilgili kamu kurumlarını, sendikaları, sivil toplum kuruluşlarını dinledik. Yine, İstanbul'a ve Balıkesir'e çalışma ziyaretleri gerçekleştirdik; bu ziyaretlerde çalışma alanımızla ilgili sivil toplum kuruluşları, kamu kurumları, sektör temsilcileri ve akademisyenlere bir araya geldik. Bunun yanında, iş ve aile dengesinin sağlanmasında örnek teşkil eden iyi uygulama örneklerini yerinde inceledik. Bütün kamu kurumlarımız için önemli bir örnek teşkil eden Türkiye Büyük Millet Meclisi Kreş, Gündüz Bakımevi ve Anaokulunu ziyaret ederek buradaki yetkililerden bilgi aldık. Daha sonra, kadınların iş ve aile yaşamlarının uyumlaştırılması alanında önemli ülkeler olan Almanya'ya ve İspanya'ya çalışma ziyaretleri gerçekleştirdik. Bu ülkelerde muhatap komisyonlarımızla ve diğer ilgili makamlarla kadın politikalarına ilişkin karşılıklı görüşmeler yaptık, bilgilendirme toplantıları gerçekleştirdik. Alt Komisyon olarak gerçekleştirdiğimiz bütün bu temaslarda muhataplarımıza genel olarak Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonunu, Kadınların İş ve Aile Yaşamlarının Uyumlaştırılması Alt Komisyonumuzu ve yaptığımız çalışmaları anlattık. Muhataplarımızın bizimle ilgili merak ettiği hususları cevaplandırdık. Yapılan ziyaretlerde özellikle küçük çocuğu olan ailelere sunulacak destek mekanizmalarının kadın istihdamını arttırmada ve ailedeki tüm bireylerin mutluluğunu sağlamada önemli bir araç olduğu ortaya çıkmıştır. Bu çalışmaların yanında, ilgili kamu kurumlarımız, üniversitelerimizin kadın çalışma merkezleri, barolarımızın ilgili birimleri de yazılı olarak çalışma alanımızla ilgili görüş ve önerilerini Komisyonumuza yazılı olarak bildirdiler.

Alt komisyonumuzun devamı süresince yapılan çalışmalarda konuyla ilgili olumlu gelişmeler yaşandığını görmek de bizi mutlu etti. Türkiye'de analık, babalık izni gibi uygulamaların yanı sıra bakıma yönelik düzenlemeler ve özellikle küçük çocuğu olan ailelere finansal destek mekanizmaları bulunmakla birlikte, iş ve aile yaşamının uyumlaştırılmasında yapılabilecek pek çok yenilik ve düzenlemeler bulunmaktadır. Raporda yenilikçi önerilere ayrıntılı olarak yer verilmiştir. Dinamik bir yapıya sahip toplumumuzda uygulanacak bu politikalar sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmamıza katkı sağlayacaktır. Ayrıca, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının uhdesinde düzenlenen On İkinci Kalkınma Planı hazırlık toplantılarında da konu gündeme gelmiş ve toplantılarda yeni uygulamalara yer verilerek konuyla ilgili farkındalık ve kamuoyu oluşturulmuştur. Alt komisyon toplantılarında yapılan sunumlar, Komisyona iletilen çalışmalar, ziyaretler ve literatür taraması sonucu hazırlanan raporumuz, iş ve aile yaşamının uyumu konusunda önemli bir stratejik belge niteliğindedir. Komisyon üyeleri olarak bundan sonraki görevimiz ve hedefimiz, bu değerli raporumuzun ülkemiz için hayati öneme sahip önerilerinin yerine getirilmesi, hayata geçirilmesi için çalışmak olacaktır.

Bu vesileyle ben Komisyonumuzun rapor içeriğiyle ilgili bilgi vermeden önce, başta KEFEK Komisyon Başkanımız Fatma Aksal'a, bütün Komisyon üyesi milletvekili arkadaşlarıma, raporun yazılmasında görev alan bütün uzman arkadaşlarıma çok teşekkür ediyorum. Uzun soluklu bir çalışma süreciydi, herkes fedakâr bir şekilde elinden gelenin en iyisini yapmaya gayret göstererek verimli ve faydalı olabilecek bir raporun ortaya çıkması için çalıştı. Ben bu vesileyle tekrar emeği geçen hem Komisyon üyelerimize hem de raporun yazımında görev alan akademisyenlerimize, uzmanlarımıza, çalışan uzmanlarımıza, akademisyenlerimize çok teşekkür ediyorum.

Şimdi, kısaca, raporumuzla ilgili de bir çerçeve bilgi vermek istiyorum. Raporumuzun birinci bölümünde kadınların iş ve aile yaşamının uyumlaştırılması alanında kuramsal çerçeve incelenirken içeriğinde çalışma hayatında kadın, iş-yaşam dengesinin geçirdiği tarihsel süreç, iş-yaşam dengesinin belirleyicileri ve sonuçları, "iş ve aile yaşamının uyumlaştırılması" kavramı, aile dostu politikalar, iş ve aile yaşamını uyumlulaştırma mekanizmaları olarak izin hakları, esnek ve uzaktan çalışma, çocuk, engelli ve yaşlı bakım hizmetleri ile iş ve aile uyumunda finansal destekler açıklanmıştır.

İkinci bölümde, kadınların iş ve aile yaşamlarının uyumlaştırılmasında uluslararası ve ulusal mevzuat ele alınmıştır. Uluslararası mevzuat kapsamında Birleşmiş Milletler belgeleri, Avrupa Konseyi belgeleri ve Avrupa Birliği belgeleri incelenmiştir. Ulusal mevzuat kapsamında ise Anayasa ve kanunlarda yer alan düzenlemeler, yönetmelikler, genelgeler ve temel politika belgeleri değerlendirilmiştir.

Üçüncü bölümde, kadınların iş ve aile yaşamlarının uyumlaştırılması politikasının kuramsal yapısı ele alınmıştır. Bu kapsamda, Türkiye Büyük Millet Meclisi, Cumhurbaşkanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, bakım hizmeti sunan diğer kurumlar kapsamında Türkiye Belediyeler Birliği, belediyeler, organize sanayi bölgeleri, Diyanet İşleri Başkanlığı, kamu kurumları ve özel işletmeler incelenmiştir.

Dördüncü ve son bölümde ise 9 ana başlık altında kadınların iş ve aile yaşamlarının uyumlaştırılmasına yönelik alt komisyonumuzun tespit ve önerileri ortaya konulmuştur.

Ben, tekrar raporumuzun hayata geçirilmesi için bundan sonraki süreçte de elimizden gelen gayreti göstereceğimizi ve bu doğrultuda çalışacağımızı ifade ediyorum. Tekrar, Komisyon Başkanımız başta olmak üzere, hem bütün Komisyon üyesi milletvekillerimize hem de bütün uzman arkadaşlarıma hassaten teşekkür ediyorum, inşallah raporumuz hayırlı olsun diyorum.