BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Evet, hocamıza çok teşekkür ederiz; hakikaten çok isabetli görüşleri oldu, teşekkür ediyoruz.

Evvela, şunu ifade edeyim: Özellikle yetkin veya uzman veyahut mühendislik neyse bunun hemen tesis edilmesi gerekiyor; hakikaten bu çok önemli. Yani bunu bir an önce... Belki kolay olması için malum, bu kararnameler çıkmıştı ama Anayasa Mahkemesi iptal etti. İptal gerekçesi belki usuldendir. Uzman arkadaşlar onu çıkaracaklar. Anayasa Mahkemesi niye iptal etti? Belki kanun hükmünde...

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Efendim, bunun için -özür diliyorum- izin verirseniz bir şey söyleyeyim. Ta, 1938 tarihli bir mühendislik, mimarlık yasamız var; meslek yasası. O zamanın ihtiyaçlarına göre o yasa diyor ki: "Mühendislik ve mimarlık diplomasını alan herkes her şeyi yapmaya yetkilidir." O zamanın koşullarında Türkiye'de mühendis, mimar yokken gayet normal olan bir şey.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Mühendis yok ki evet.

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Bugün hâlâ yürürlükte ve Anayasa Mahkemesi de o kanun değiştirilmediği için ona dayanarak iptal ediyor efendim.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Tamam. Yani bunu bir hedef olarak koymamız lazım. Aksi takdirde, yani hakikaten yeni mezun olan bir mühendisin her şeyi bilmesi mümkün değil yani. Ben de inşaat yüksek mühendisiyim, İTÜ'den mezunum. Dolayısıyla, bakıyoruz, hakikaten bazı mühendislerin, tabii, şartlar icabı yeterli bir bilgiye, donanıma sahip olmadığını görüyoruz hakikaten. Tabii, bunun mutlaka gündeme getirilmesi gerekiyor. Bu konuda sizin de desteklerinizi isteyeceğiz yani nasıl bir şey olabilir?

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Memnuniyetle efendim.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Ne gibi değişiklikler? Amerika'yı yeniden keşfetmeyelim.

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Tabii.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Siz bize bu konuda bir yol haritası... Yani önce diyelim ki Anayasa Mahkemesinin kanun hükmündeki kararnameyi iptal gerekçeleri, onu belki gidermek lazım, bunu mutlaka yapmamız gerekiyor; çare budur, benim şahsi kanaatim. Tabii, geçmişte belli özellikle İSKİ Genel Müdürüyken veya DSİ'deyken bazı mühendislik müşavirlik firmalar vardı. Baktım, bin tane mühendis çalışıyor ama onları maalesef, devletin bu en ucuza verme sistemi var ya, onları biz tamamen yok ettik.

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Evet.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Yani şimdi, pek çok insan, büyük firmalar, yurt dışında çalışan Türk firmaları var, bunlar maalesef Türkiye'den proje hizmeti alamıyor yani.

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Dışarıda çalışıyorlar daha çok.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Çok acı bir şey.

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Maalesef öyle.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Yani basit bir yol projesinde bir firmaya "Niye Türk firmaları kullanmıyorsun?" dediğin zaman "Bu konuda yeterli bir mühendislik müşavirlik firması yok. Ben mecburen başka bir yabancı ülkeden bu hizmeti alıyorum." diye söyledi. Ya, bu, hakikaten Türkiye için çok acı. Türkiye'de mühendislik birikimi aslında bilgi, tecrübe çok yüksektir aslında; seviye çok yüksek yani. Yurt dışında bizim mühendislerimiz dünyanın en muhteşem tesislerini yapıyor artık; dünyada, özellikle Çin'den sonra müteahhitlik hizmetlerinde 2'nci sıradayız ama bu hizmetleri yurt dışında yapıyoruz çünkü orada denetim var, çok sıkı denetim var, biliyorum ve ciddi mühendislik müşavirlik hizmetleri var, hatta bu firmalar yüzde 5'e, yüzde 10'a kadar da inşaatın maliyeti, ustalığı kadar iyi paralar alıyorlar ve büyüyorlar. Ama bizde maalesef devlet bir ihaleye çıkıyor ve en ucuz teklifi kim veriyorsa ona veriyor yani neticede o da hazır programlarla gelip projeyi yapıyor, bunun faturası da ağır oluyor; bunu düzeltmemiz lazım. Benim şahsi kanaatim şu: Türkiye'deki mühendislik ve müşavirlik firmalarını mutlaka geliştirmemiz lazım.

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Teşvik edecek mekanizmalar oluşturmamız lazım.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Teşvik edecek bir mekanizma koymamız lazım. Her şeyi teşvik ediyoruz, bunu niye teşvik etmeyeceğiz? Niye yurt dışından hizmet alsın? Yurt dışında hizmet veren müteahhitler...

Bir de dediğiniz gibi -daha önceki Komisyonda da yazıldı- bir eleman 5 yeri denetliyor; bu olmaz. Neden? Çok cüzi fiyatlar şey yapılıyor ama yeteri kadar ücreti verirsin, dolayısıyla dosdoğru... Hatta yerinde bulunsun sürekli.

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Tabii, tabii, devamlı yerinde bulunsun.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Bunlar mutlaka daha önceki raporda var ama bunun takipçisi olacağız, hatta raporu hazırlarken artık kurumlara direkt "Şu, şu konuyu halledin." diye bazı şeylerimizi de ileteceğiz yani raporu hazırlarken böyle bir sisteme dönmeye karar verdik. Arkadaşlarımız, bütün ekip tek yürek hâlinde çalışıyor; ben bütün partilerdeki arkadaşlarıma, hepsine teşekkür ediyorum. Doğru yolu hep birlikte tespit etmemiz lazım diye düşünüyorum.

Bu tavsiyelerinizi mutlaka dikkate alalım ama sizin şu yetkin mühendislik... Veya ona "uzman mühendislik" de denilebilir, bilemiyorum.

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - "Yetkin mühendislik" ismi tutuldu, Türkiye'de artık herkes bu tabiri, terimi kullanıyor. Tabii, isim önemli değil ama...

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Tabii, önemli olan işlevi.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Bu konuda siz bize bir yol haritası hazırlarsanız... Bir de yönetmelikte değişiklik...

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Efendim, ben bugüne kadar neler yapıldığını özetleyen bir şey... Epey bir şeyler yapıldı, birkaç defa teşebbüste bulunuldu ama bunlar hep geri çevrildi bir şekilde.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Hocam, şunu da kabul edelim: Özellikle 1999 depreminden sonra hakikaten çok şey yapıldı ama eksikler var.

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Hiç şüphesiz.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Çok şey yapıldı, daha önce bir şey yoktu yani yönetmelik yoktu, şey yoktu. Mesela, burada Türkiye'nin en yüksek binasını yapan bir milletvekilimiz var, o bana yüksek binada yaptığı işlemleri anlattı da -yönetmelik gereğince- doğrusu ben de hayran kaldım; demek ki bu yapılabiliyor -dediğiniz bölgede, İzmir'de- kendisine söz vereyim, o da neler yaptığını anlatsın. İnsanlar yeteri kadar mühendislik ve müşavirlik hizmetlerine değer verirse binalar yıkılmaz.

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Gayet tabii efendim.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Ama "Ya, gidelim, buna imza atsın." dersek o binalar yıkılıyor.

Bir de Hocam, siz şeyi de ilave ederseniz... Tabii, sadece mühendisleri suçluyoruz ama orada kalıbı yapanı, demiri döşeyeni, betonu dökeni, bunları da eğitmek gerekiyor, onu da şeye yazarsanız... Yani bu konuda artık uzman, yetkin -mühendis dışında- işçi ve usta olması da gerekir diye düşünüyorum.

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Sayın Başkan, ironik bir şey söyleyeceğim: Türkiye'de Mesleki Yeterlilik Kurumu diye bir şey var -çoğu insan bilmiyor galiba- ve onlar ustalara Mesleki Yeterlilik Belgesi veriyorlar, mühendislere vermiyorlar ama ustalara veriyorlar. Gerçekten böyle bir kurum var yani ama ben bunun sonucu nasıl çalışıyor bilmiyorum.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Var ama yeteri kadar eğitmek gerekiyor efendim.

Bakın, ben tespitlerimde -İstanbul'da İSKİ Genel Müdürüyken- baktım ki bütün binalardaki ıslak mekânlar akıtıyor "Ya, bunda bir yanlışlık var." dedim -benim vazifem değildi ama- özellikle halk eğitim merkezleriyle, özel sektörle, sıhhi tesisatçılarla, fabrikalarla vesaire temas kurduk ve İSKİ su tesisatçılarına sertifika vermeye başladı, çok tuttu. Hakikaten burada kurumların bu konuda şeyi yetiştirmesi çok önemli. Kaynakçı bulamıyoruz, ara eleman yok çoğu yerde.

Biz, bir ara, İstanbul'un su meselesi için Melen hattını inşa ederken çok hızlı yapmamız lazımdı çünkü 2007 yılında İstanbul susuz kalacaktı. Yıldırım hızıyla yapalım dedik ama mühendis çok, kaynakçı yok yani bu konuda ara eleman, bunların sertifikalı hâle getirilmesi, denetimi, eğitimi de çok önemli diye düşünüyorum.

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Haklısınız.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Çünkü betonu döken, kalıbı hazırlayan, demir donatısını döşeyen onlar efendim.

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Ama efendim, ben şunu ilave edebilirim: İyi bir denetim sistemi kursak bunun arkasında bu da mecburen gelişir yani bu, şu andaki kalitesizliğin, söylediğiniz ustalık vesaire konudaki kalitesizliğin bir nedeni de denetimsizlik. Kendi başlarına bırakılmış, bildiği gibi yapıyorlar.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Ama denetim de yeni başladı, müteahhitlere karne verilmesi. Biliyorsunuz, A'dan H'ye kadar müteahhitler sınıflandırıldı, belki H'de diyelim ki kaç kata kadar müsaade ediliyor...

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - 10 kata kadar oluyor, biraz fazla tutulmuş o.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Onu belki azaltmak gerekir, diyelim ki 2 kata kadar yapsın diye.

PROF. DR. MEHMET NURAY AYDINOĞLU - Çünkü onların hemen hemen hiçbir tecrübeleri yok ama yine de 10 kat bayağı önemli bir şey yani. Binalarımızın büyük bir çoğunluğu o mertebede.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Efendim, şimdi sorular var, 2 arkadaşımızın, özellikle Adana Milletvekilimiz Müzeyyen Hanım'ın sorusu var.

Size söz veriyorum Sayın Vekilim, buyurun.