KOMİSYON KONUŞMASI

NİLGÜN ÖK (Denizli) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Sayın Başkan, Değerli Bakan Yardımcılarım, Plan ve Bütçe Komisyonumuzun değerli üyeleri, kamu kurum ve kuruluşlarımızın değerli bürokratları, sivil toplum kuruluşlarımızın temsilcileri, kıymetli basın mensupları; ben de hepinizi saygı ve sevgiyle selamlıyorum.

AK PARTİ Grubu ve şahsım olmak üzere 20 milletvekili arkadaşımızla birlikte hazırlamış olduğumuz Türkiye Cumhuriyeti'nin 100'üncü, Türkiye Büyük Millet Meclisimizin 103'üncü yıl dönümünde 28'inci Dönemin ilk kanun teklifini ve Plan ve Bütçe Komisyonumuzun ilk görüşmesini burada yapmak ve teklifini sunmuş olmaktan dolayı da ayrıca bir heyecanı da yaşamaktayım; başta bunu da ifade edeyim.

6 Şubat 2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin -yürütme ve yürürlük maddeleriyle geçici maddeler dâhil, 17 maddeden oluşan- Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi'mizi hazırlayarak Komisyonumuza getirmiş bulunmaktayız. Bugüne kadar ülkemizin gelişmesine, insanımızın refahına yönelik birçok önemli kanunu karara bağlayan Komisyonumuzda bugün bu kanun teklifinde de aynı desteği vereceğinize, Komisyonumuzun vereceğine inanıyorum. Şimdiden sunacağınız katkılar için çok teşekkür ediyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepimizin bildiği gibi aslında son yıllarda hem dünya hem de ülkemiz zor bir konjonktürel süreçten geçmekte. Pandemi süreci küresel ekonomiyi olumsuz yönde etkiledi. Artan gıda ve enerji, navlun fiyatlarıyla dünya belki de en enflasyonist dönemini yaşamaya başladı. Üstüne bölgemizde gerçekleşen Rusya-Ukrayna Savaşı, küresel iklim kriziyle birlikte gerçekten ekonomilerde büyük bir daralma yaşandı. Dolayısıyla dünya ekonomileri son yüzyılın şöyle en zor dönemini yaşamaya başladı ve yaşıyor da. Ülkemiz de bu küresel ekonominin bir parçası olduğu için hâliyle yaşanan bu gelişmelerden etkilendi. Biliyoruz ki hepimizin ortak paydası milletimiz ve Türkiye'miz. AK PARTİ olarak Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde yirmi bir yıldır olduğu gibi vatandaşımızın refah seviyelerini düşünerek bu doğrultuda politikaları hayata geçirmeye, eser ve hizmet üretmeye devam ediyoruz. Bugüne kadar vatandaş odaklı hizmet anlayışıyla çalıştık. Bundan sonraki süreçte de vatandaşlarımızın -özellikle bu pakette de- ekonomik kaygılarını göz önünde bulundurarak destekleri hayata geçirdik. Bugüne kadar gerçekleştirdiğimiz düzenlemeler kapsamında kamu çalışanlarımızın ve emeklilerimizin mali ve sosyal haklarında iyileştirmeler yaparak refah seviyelerinde artış sağlamak amacıyla 2023 yılı ocak ayında kamu çalışanlarımızın ve emeklilerimizin aylık ve ücretlerinde ilave refah payı vererek yüzde 30 oranında artış sağladık. Ayrıca, bayram ikramiyelerini 1.100 liradan 2.100 liraya, en düşük emekli aylığını 5.500 liradan 7.500 liraya yükselttik. Yine, vatandaşlarımızın uzun süredir dile getirip talep ettiği EYT düzenlemesi de hayata geçirildi ve 2 milyonu aşkın vatandaşımızın emekli olabilmesine imkân tanındı. Şimdi de kanun teklifimizde kamu çalışanlarımızın da merakla beklediği ve Sayın Cumhurbaşkanımızın da daha önce müjdesini verdiği en düşük memur maaşının 22 bin liraya yükseltilmesi yine bu teklifte yer almak üzere.

Bildiğiniz üzere 6 Şubat 2023 tarihinde merkez üssü Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri olan 2 deprem meydana gelmiştir. Söz konusu deprem toplam 11 ilimizde çok büyük yıkımlara, kayıplara ve birçok da canımızın kaybına yol açmıştır. Bu depremler, şiddet ve kapsadığı alan açısından bakıldığında yakın tarihte eşi benzeri görülmemiş bir felakettir. Nitekim, yaşanan depremler neticesinde 50 binden fazla insanımız hayatını kaybetmiş, yarım milyondan fazla bina, altyapı ve üstyapı olmak üzere ciddi hasar görmüş, ciddi maddi kayıplar yaşanmıştır. Öncelikle şiddeti ve verdiği hasar nedeniyle "asrın felaketi" olarak adlandırdığımız depremlerde kaybettiğimiz canlarımıza Allah'tan rahmet diliyorum, yakınlarına ve aziz milletimize de başsağlığı ve sabır diliyorum. Biliyorsunuz, tabii, deprem bölgesinden vatandaşlarımızı sıcak yuvalarına dönene kadar birçok ilimizde misafir etmeye başladık. Tekrar oradaki normalleşmiş süreç sağlanana kadar yaraları hep beraber saracağız ve saracağımıza inanıyorum. 6 şubat depremlerinin ekonomimiz üzerindeki yüküne baktığımızda, konut hasarı, kamu altyapısı, hizmet binalarındaki hasarlar, sanayideki hasarlar, efendim, ulaşım, haberleşme, her türlü sektörde birçok hasara ve etkiye sebep olmuştur ve bunu dikkate aldığımızda aslında depremin maliyetinin yaklaşık 104 milyar dolar olduğu hesaplanmaktadır. Bu büyüklüğün 2023 yılı millî gelirinin yaklaşık yüzde 9'una ulaşabileceğini öngörmekteyiz. Yüzyılın depremi olan afetin ilk anından itibaren devlet ve millet olarak tabii ki biz tüm imkânlarımızı seferber ettik, aziz milletimiz âdeta tek yürek oldu, hem bölgeye koştu hem de hızlı bir şekilde ya bölgede bulunarak ya da bulundukları yerden telafi edebilmek için her türlü gayreti gösterdiler. Ben buradan bir kez daha bu süreçte desteğini esirgemeyen aziz yürekli, koca yürekli milletimize çok teşekkür ediyorum, şükranlarımı sunuyorum. Şehirlerimizdeki depremlerin sebep olduğu hasarın telafisi için devletimiz de deprem bölgesinde hızlı bir şekilde yapılaşmaya, bina inşaatına girişti, konut ve köy evlerinin inşa sürecini başlattı. Bugün itibarıyla inşasına başlanan konut ve köy evi ve ahırların sayısı 180 bine ulaşmış durumda. Yapımı tamamlanan konutların teslimine önümüzdeki ekim-kasım aylarından itibaren başlayacağız. İlk bir yıl içerisinde 319 bin deprem konutunu teslim etmeyi hedeflemekteyiz, planlamaktayız. Amacımız deprem bölgesinde 143 bini köy evi olmak üzere toplamda 650 bin konut inşa etmektir. Dolayısıyla hasar gören binaların ve iş yerlerinin yapımı, altyapı ve üstyapıların yeniden inşa edilmesi, kaybolan ihracat ve üretim kapasitesi ile istihdam ve vergi kaybının getireceği ekonomik maliyetlerin büyüklüğü düşünüldüğünde ülkemizin ilave finansman ihtiyacı olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu ilave finansman ihtiyacının karşılanabilmesi amacıyla da bazı ekonomik tedbirlerin alınması zorunlu hâle gelmiştir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; işte bu bahsettiğim gerekçelerle "millî dayanışma paketi" olarak tanımladığımız kanun teklifimizi hazırladık ve teklifimizle ilgili, madde madde, küçük özet ve bilgiler de vermek istiyorum.

Teklifin 1'inci maddesi motorlu taşıtlar vergisi ihdasına yönelik ek -bir kereye mahsus olmak üzere- bir düzenleme içeriyor. Depremin yol açtığı ekonomik kayıpların giderilmesi, depremden zarar gören vatandaşlarımızın yaralarının sarılması amacıyla yapılan kanuni düzenlemeyle genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere 2023 yılında, bir defaya mahsus olmak üzere, motorlu taşıtlar vergisinin bu yıl tahakkuk ettirilen tutar miktarı kadar tekrar alınmasına yönelik bir düzenleme getiriyoruz. Biliyorsunuz, bu MTV'yi 2 taksitte ödeyebiliyordu vatandaşlarımız. Yine, bu 2 taksitte ödeme imkânı tanıyoruz; birinci taksiti kanunun yürürlüğe girdiği ilk ayın akabinde -yani ağustos gibi oluyor temmuzda girerse- ikinci taksiti de kasım ayı içerisinde ödeyebilecekler. Böylece yaklaşık 30 milyar TL civarında bir gelir katkısı olacağını düşünüyoruz.

Yine, teklifin 2'nci maddesinde, 2872 sayılı Çevre Kanunu kapsamında tahsil edilen geri kazanım payı tutarlarının artırılması ve indirilmesi yönünde Cumhurbaşkanımıza yetki verilmesine yönelik bir düzenleme getiriyoruz. Getirdiğimiz düzenlemeyle Cumhurbaşkanımızı yıl içerisinde uygulanmakta olan geri kazanım katılım payı tutarlarına takvim yılı başında yeniden değerleme oranı uygulaması kapsamında belirlenen tutarları 2 katına kadar artırıp yarısına kadar indirebilmesi konusunda yetkilendiriyoruz. Tabii, bunları madde detaylarında anlatacağım ama ilk etapta bunların içerisinde sadece poşet yok; geri dönüşüm atık piller, aküler, madeni yağlar gibi kanunda geçen 1 Sayılı Liste'de listelenen ürünlerden tahsil edilecek.

Yine, getirmiş olduğumuz teklifimizin 3'ünü ve 4'üncü maddelerindeki düzenlemeyle, şirket ve kurumların aktiflerinde bulunan taşınmazların satışında uygulanan KDV istisnasını kaldırıyoruz. Mevcut durumda aktifinde en az iki yıl süreyle bulunan taşınmazın satışı gerçekleşiyorsa bundan KDV alınmıyordu. Getirdiğimiz KDV istisnasının kaldırılması düzenlemesi bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren geçerli olacak. Madde 4 ise kazanılmış hakları korumaya yönelik bir düzenleme. Aktifinde geçmişten kalan taşınmazları bulunanlar bu taşınmazları satarken yine KDV istisnasından yararlanmaya devam edecekler.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Devam edin.

NİLGÜN ÖK (Denizli) - Teklifimizin 8'inci ve 11'inci maddesi de aslında yine bu kurumların aktifinde bulunan taşınmazlarla ilgili. Onlarda da bir kurumlar vergisi istisnası vardı, yine getirdiğimiz düzenlemeyle kurumlar vergisi istisnasını kaldırıyoruz; yüzde 50'ye kadar istisna vardı. 11'inci maddede ise getirdiğimiz düzenlemeyle bu yüzde 50 olan yani mevcutta kazanılmış hakkı olan, aktifinde iki yıldan fazla taşınmaz bulunduran kurumlar için oradaki yüzde 50'lik istisna tutarını yüzde 25'e indiriyoruz.

Yine, teklifimizin 5'inci maddesine geldiğimizde ise 2023 yılı için net borçlanma kullanım tutarının artırılmasına yönelik bir düzenleme yapmaktayız. Mevcut durumda 4749 sayılı Kanun'un 5'inci maddesine göre, mali yıl içinde bütçe kanununda belirtilen başlangıç ödenekleri toplamı ile tahmin edilen gelirler arasındaki fark miktarı kadar net borçlanma kullanımı yapılabilmektedir. Bu limiti artırmaya yüzde 5 oranında bakan, yüzde 5 oranında da Cumhurbaşkanımızın yetkisi vardı. Fakat yeni getirdiğimiz düzenlemeyle bakan ve Cumhurbaşkanı tarafından artırılan net borç kullanım tutarının 3 kat olarak uygulanabilmesi üzerine artırılması konusunda Cumhurbaşkanımıza yetki istiyoruz.

Yine, teklifimizin 6'ncı maddesinde ise Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nda yer alan maktu vergilendirmeye dair yetkilerin değiştirilmesi, akaryakıt ve akaryakıt harici petrol ürünleri ile maktu vergilendirmeye dair endeksleme getirilmesine yönelik bir düzenleme getiriyoruz. Yaptığımız düzenlemeyle ÖTV Kanunu'nda ekli 1 ve 3 Sayılı Listelerde yer alan malların oluşabilecek fiyat dalgalanmalarına uygun şekilde vergilendirilmesi ve günün ihtiyaçlarının hızlı bir şekilde alınabilmesi üzerine Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi'ne göre güncellenmesini de getiriyoruz. Yine getirdiğimiz düzenlemeyle o 1 Sayılı Liste'deki mallarda uygulanan vergi tutarını 5 katına kadar çıkarmaya, sıfıra kadar indirmeye de Cumhurbaşkanımıza yetki verilmesini öngörüyoruz.

Teklifimizin 7'inci maddesiyle, işverenlerin iş gücü maliyetlerini düşürerek istihdamı korumaları ve artırmalarını desteklemek amacıyla, aslında ilk defa 2016 yılında uygulanmaya başlanan asgari ücret desteğinin 2023 yılı Temmuz ve Aralık ayı için günlük 16,66 liradan aylık 500 liraya çıkarılmasını öngörüyoruz. Bu ilk altı aylık süreç için 400 liraydı, 2022 yılının da son altı ayında ödenmemişti. Yaklaşık bunu da koyduğumuzda, şöyle, biliyorsunuz, asgari ücrette 11.400 lira gibi bir artış belirlenmişti, fiyat belirlenmişti, yaklaşık altı aylık maliyeti de 19,2 milyar TL olarak öngörülmektedir.

Teklifimizin 9'uncu maddesi yine taşınmazlarla ilgili bir madde. Taşınmazların kısmi bölünmez yoluyla vergisiz devrinin kaldırılmasını getiriyoruz. Mevcut durumda kurumlar bilançolarında yer alan taşınmazların kayıtlı değerleri üzerinden ayni sermaye olarak veya yeni kurulacak tam mükellef bir sermaye şirketine kısmi bölünme kapsamında vergisiz olarak devredebilmekteydiler fakat getirmiş olduğumuz düzenlemeyle de biraz önceki o taşınmazlara getirdiğimiz o vergiden, böyle, herhangi bir kaçak olmasın, bir açık yer olmasın diye buraya da bir düzenleme getirdik, vergisiz devri kaldırıyoruz.

Yine, teklifimizin 10'uncu maddesinde yaptığımız düzenlemeyle de kurumlar vergisinde 5 puanlık bir artışı öngörüyoruz. Şu anda yüzde 20 olan kurumlar vergisini yüzde 25'e, banka ve finans kuruluşları için yüzde 25 olan rakamı yüzde 30'a çıkarıyoruz. Tabii, diğer taraftan ihracatı teşvik ederek büyüme, istihdam ve ihracat odaklı "Türkiye Ekonomik Model"imizi de teşvik etmesi amacıyla -biliyorsunuz- ihracatçılara sağladığımız 1 puanlık indirim vardı. Onlar yüzde 20'lik kurumlar vergisini de yüzde 19 olarak ödüyorlardı. Getirdiğimiz bu 1 puanlık indirimi yeni dönemde de kurumlar vergisinde 5 puan olarak düzenliyoruz. Böylece ihracatçılarımız bu dönemde kurumlar vergisini yüzde 20 olarak ödeyecekler.

Teklifimizin 12'nci maddesinde -biliyorsunuz- Covid döneminde salgınla mücadele kapsamında kesilen cezalara ilişkin vatandaşlarımız lehine bir düzenleme yapıyoruz. Salgınla mücadele kapsamında kesilen cezaları terkin etmiştik biz daha önce. Şimdiki teklifimizde de bu sefer tahsil edilen cezaların da iadesi konusunda bir karar alıyoruz. Düzenlemeyle 321 bin kişiden tahsil edilen 308 milyon TL idari para cezasının iade edileceği tahmin edilmektedir.

Teklifimizin 13'üncü maddesi, yine kamu personelimize yani devlet memurlarımıza seyyanen ilave ödeme yapılmasına dair düzenlemeler içermektedir. Mevcut duruma göre kamu görevlilerinin geneline ve hizmet kollarına yönelik mali ve sosyal haklara ilişkin 2022 ve 2023 yıllarını kapsayan 6'ncı Dönem Toplu Sözleşme'de kamu görevlilerimizin aylık ve ücretlerinde ikinci altı aylık dönem için yüzde 6 oranında, genel artış içinde yüzde 8, TÜFE oranını aşması hâlinde de kısmi ve aylık ücretlerde enflasyon farkı olarak yansıtılması kararlaştırılmıştı. Yaptığımız düzenlemeyle 6'ncı Dönem Toplu Sözleşme uyarınca kamu görevlilerinin aylık ücretlerinde seyyanen 8.077 TL'nin tüm memurlarımıza ödenmesine imkân sağlıyoruz. Bu neticede en düşük memur maaşını 11.848 liradan 22.017 liraya çıkarıyoruz. Temmuz maaşına baktığımızda yüzde 86'lık bir artış gerçekleştirmiş oluyoruz. Yine, bir yıllık farka baktığımızda, geçen yıl kümülatif artışta ise memur maaşında yüzde 142'lik bir artış söz konusu olmuştur.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; teklifimizin geçici 1'inci maddesinde yaptığımız düzenlemeyle deprem afetleri nedeniyle ortaya çıkan ilave finansman ihtiyacının karşılanması ve hazine nakit rezervini güçlü seviyede tutabilmek amacıyla 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu kapsamında belirlenen net borç kullanım tutarının artırılmasına yönelik düzenleme yapılması ve 2023 yılında kamu personeli ve emeklilerin mali ve sosyal haklarının iyileştirilmesine yönelik yapılan düzenlemeler nedeniyle ortaya çıkan ilave ödenek ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bütçelerinin ilgili tertiplerine ek ödenek eklenmesi konusunda Cumhurbaşkanımıza yetki verilmesini amaçlıyoruz.

Yine, geçici 2'nci maddesinde yaptığımız düzenlemeyle kur korumalı mevduat uygulamasına yönelik bir düzenlememiz var. Yapılan bir düzenlemeyle Hazine ve Maliye...

(Uğultular)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Ök, bir saniye...

Değerli arkadaşlar, basın mensupları; lütfen sükûneti tesis edelim ya da toplantımızı dışarıda yapalım, olur mu.

Buyurun, devam edin.

NİLGÜN ÖK (Denizli) - Teşekkür ediyorum Başkanım.

Kur korumalı mevduat uygulamasına yönelik bir düzenleme. Yapılan düzenlemeyle Hazine ve Maliye Bakanlığının çatısı altında yürütülen kur korumalı mevduat uygulamasının Merkez Bankasına devrini sağlamaktayız. Bu kapsamdaki usul ve esasların belirlenmesi konusunda da Merkez Bankasına yetki vermekteyiz. Tabii, şöyle, baktığımızda, kur korumalı mevduat, biliyorsunuz, 2021 yılının son çeyreğinde faizlerin düşürülmesi... Yani ülkemizde bir kur atağı yaşandı biliyorsunuz ve bu kur atağı neticesinde kur 8 liradan 17 liraya kadar çıkmıştı. Bu aksamda Hazine ve Maliye Bakanlığının kanunla düzenlediği, geçici maddeyle düzenlediği kur korumalı mevduat... Şimdi, Merkez Bankasının da zaten kendi portföyünde buna benzer dolar bazlı bir enstrümanı olduğu için, bunun tek elden yürütülmesine imkân tanımış olacağız böylelikle.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hazırlamış olduğumuz teklifle ilgili sizlere özet bilgiler verdim, maddeler üzerinde tek tek görüşmelere geçtiğimizde gerekçe açıklamalarımızı daha detaylı olarak yapacağım.

Bu kanun teklifinin hazırlanmasında emeği geçen değerli milletvekillerimize, kamunun değerli bürokratlarına ve sunacağınız katkılardan dolayı siz çok değerli milletvekillerimize şimdiden teşekkür ediyorum.

Kanun teklifimizin başta memurlarımız olmak üzere, 85 milyon vatandaşımızın her birisi için hayırlı olmasını temenni ediyorum.