Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/276) ve 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/274) ile Sayıştay tezkereleri a) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı b) Mesleki Yeterlilik Kurumu c) Sosyal Güvenlik Kurumu d) Türkiye İş Kurumu |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 02 .11.2023 |
MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Değerli Komisyon üyeleri, değerli milletvekilleri, Değerli Bakan, kıymetli katılımcılar; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Evet, ülkede yirmi bir yıldır yaratmış olduğunuz kriz nedeniyle maalesef hep başkalarına atıyorsunuz bu suçu ama dış güçler, deprem, pandemi vesaire gibi şeylerin üzerine atıyorsunuz ama sizin nedense bu krizde hiçbir sorumluluğunuz yok. Ne acıdır ki ülkemizde bunun bedelini işçiler, emekçiler ve emekliler ödemek zorunda kalıyor. Emek eksenlilerin üzerine tamamen bu krizin faturasını yıkıyorsunuz. Ülkemiz, 12 milyonu aşan işsizlik sayısıyla rekor kırarken her 4 kişiden 1'i üniversite mezunu olan ve her 3 kişiden 1'i işsizken sırtını saraya dayayanlara hiçbir şey olmuyor.
Yine, baktığımız zaman 15 milyonu aşkın sigortalı olan emekçimizin yüzde 52'si -burada birçok konuşmacı ifade etti ama ben de bir kez daha altını çizmek istiyorum- asgari ücretle çalışmakta. Bu nasıl bir büyümedir, nasıl bir gelişmişliktir, onu sizlerin takdirine bırakıyoruz elbette. Asgari ücretli emekçi sayısı 10 milyonu aşkın ve ne yazık ki uluslararası sözleşmelere ve Anayasa'da tanımlanan çalışma hakkına aykırı bir şekilde asgari ücret düzenliyorsunuz. Açlık sınırının altında bir asgari ücretle insanlar âdeta mucizeler yaratmaya çalışıyor, ölmeden hayatta kalma mucizesi yaratmaya çalışıyorlar. Dört kişilik bir ailenin gıda ihtiyacının -her konuşmacı burada ifade etti- 14 bin liraları bulduğu bir ortamda 7.500 lirayı emekliye reva görüyorsunuz. Tabii, emeklilerin tamamı da ne yazık ki bu 7.500 lirayı almıyor,; emekli, dul ve yetim maaşı alanların çok daha düşük ücretlerle... 2.800 lira alan emekli, dul, yetimlerin olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla bu mucizeyi yarattınız, evet, teşekkür ediyoruz size, böyle bir mucize yarattınız.
Evet, Türkiye'yi uçuracağını söylediğiniz TYP programı açıkça bir kölelik düzenidir arkadaşlar. Üç ay, altı ay ya da dokuz aylık sürelerle insanları çalıştırıyorsunuz ancak bu insanların herhangi bir sosyal güvenceleri, geleceğe dair herhangi bir kıdem tazminatı ya da benzeri bir hakları yok ne yazık ki TYP kapsamında çalışanların ve ağustos ayında 130 bin TYP'li tamamen işsiz kaldı. Ben buradan Sayın Bakana soruyorum: Eğer bu elemanlara ihtiyaç varsa neden bu insanları kadroya alıp çalıştırmıyorsunuz da böyle bir modern kölelik sistemini sürdürmeyi tercih ediyorsunuz? Üç ay, altı ay, dokuz ay çalıştırmak ne demek? Eğer ihtiyaç varsa lütfen bunları kadroya alın ve düzenli olarak bu insanlar maaş alsın, kıdem tazminatından faydalansınlar.
Yine, taşeron... Yıllarca söz verdiniz taşeronla ilgili, ne yazık ki aileleriyle beraber bunları mağdur etmeye devam ediyorsunuz. Kamuda çalışan 1 milyona yakın taşeron işçisi var, bunlar beklenti içerisindeler ve hâlâ çözmediniz, hâlâ taşeron işçinin sorununu çözmediniz. Onlar da bekleme içindeler.
Bir başka konu, kamu emekçileri, mimar, mühendis ve şehir plancıları; bunların büyük çoğunluğu yine açlık sınırı altında ücretlere talim ediyor, özellikle, bu ülkenin barajını, yollarını, çok büyük yapılarını kontrol eden, hak edişleri düzenleyen kamu mühendisleri, çevre ve şehir plancıları, mimarları ne yazık ki açlık sınırı altında ücretlere talim etmek durumunda kalıyorlar. Bunların da ek göstergelerinde bir düzenleme yapılması lazım, özel hizmet tazminatlarının da emekliliğe mutlaka yansıtılması gerekiyor.
Bir başka konu, kadın istihdamı. Doğum borçlanmasını bir türlü gerçekleştirmediniz kadınlar için, kreşi birçok arkadaşımız söyledi. Dünyanın gelişmiş ülkelerinde özel sektörde dahi kadınların çalıştırılması ve yönetsel alanda yer alması için kotalar düzenlenmekte, eğer samimiyseniz gelin bütün iş yerlerine kadın istihdamı konusunda kotalar getirin. Bunu sizlerden bekliyoruz.
Yine, emeklilerle ilgili "kök maaş" diye bir şey çıkardınız, aylık bağlama oranlarını yok saydınız ve binlerce, milyonlarca emekliyi mağdur ediyorsunuz. 8 Mayıs 1999 öncesinde de yine EYT'lilerle ilgili ne yazık ki mağduriyetler yaşattınız, hâlâ bir günle on yedi yıl kaybeden emeklilikte yaşa takılanların tam anlamıyla sorunlarını çözemediniz. Buna dair de çok sayıda bize şikâyetler geliyor, bunları sizlerin de görmesi ve buna dair çözümler üretmesi gerekiyor. Sayın Bakan, yenisiniz ama lütfen, bunların hepsi çok önem taşıyor.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Şevkin, süreniz doldu, toparlayın lütfen.
MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Bir dakikada toparlayacağım.
Staj ve çıraklıkların da emekliliğe sayılmasıyla ilgili çok sayıda talep gelmekte. Bu sorunun da çözülmesi çok önem arz ediyor. Tekraren söylüyorum: Hem doğum borçlanması hem de staj ve çıraklıkla ilgili sorunların da bir an önce çözülmesi gerekiyor. Eğer kaynakları bu ülkede doğru şekilde kullanırsak herkese yetecek kadar ücret temin edilebilir elbette. Burada sahici olmak gerekiyor; sahici olduğumuz zaman ve kaynakları doğru kullandığımız zaman herkesin refah içerisinde yaşayacağı bir ülkeyi yaratmamız mümkün diyorum.
Çok teşekkür ediyorum.