NİMET ÖZDEMİR (İstanbul) - Sayın Bakan, Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri ve değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Bildiğiniz üzere, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremi ulaşım ve altyapı ağları üzerinde yıkıcı etkiler yarattı. Bu sebeple, deprem sonrası yardım trafiği sekteye uğramış ve arama kurtarma faaliyetleri gecikmiştir. Özetle, deprem sonrası yaşanan manzaralar "deprem kuşağı" olarak adlandırılan ülkemizde ulaşım altyapısının afetlere hazırlıksız olduğunu gözler önüne sermiştir. Bu sebeple, yaşanan gecikmelerden dolayı can kayıplarının daha da arttığını hepimiz kabul etmek zorundayız. Bu noktada uzmanların özellikle İstanbul'a dair uyarıları dikkat çekicidir. Kısıtlı sayıda köprü ve yolun kullanılmaz hâle gelmesi durumunda İstanbul'a yönelik yardım faaliyetlerinin büyük felce uğrayacağı hakkında görüş birliği bulunmaktadır. Büyük bir afet sonrası böyle bir sonuç yaşandığı takdirde 20 milyonu bulan nüfus yoğunluğuyla kentin sürükleneceği felaket manzaraları sizin sorumluluğunuzdadır.

Sayın Bakan, bu kapsamda İstanbul'da bulunan önemli ulaşım arterlerinin deprem dayanıklılığına yönelik herhangi bir çalışmanız söz konusu mudur? Kritik noktalarda yaşanacak köprü ve viyadük çökmelerine karşı herhangi bir alternatif ikmal planı var mıdır, şayet varsa bu ikmal hatlarının 20 milyonluk bir kentin ihtiyacını karşılayacağına inanıyor musunuz?

6 Şubat depremi gösterdi ki iletişim ve haberleşme olanakları da en az ulaşım imkânları kadar değerli, bu sayede birçok depremzededen haber alınarak doğru bölgelerde operasyonlar gerçekleşmiştir. Ne var ki bununla beraber telefon hatlarının zarar görmesi sebebiyle birçok aksaklık da yaşanmıştır, bölgeye her ne kadar mobil baz istasyonları sevk edilse de bunların yetersiz kaldığı görülmüştür. Sizce yaşanan aksaklıklarda sorumluluk kime aittir? Yaşanan aksaklıklar nedeniyle GSM operatörlerine bir yaptırımınız olacak mı? İletişim hatlarını afetlere uygun hâle getirmeye dönük herhangi bir çalışmanız var mı? Afet sonrasında insansız hava araçlarıyla bölgeye baz istasyonu sevk edilmesi gibi yeni teknolojilere uygun çalışmalarınız söz konusu mu?

Telefon hatlarının zarar görmesiyle beraber internetin ve sosyal ağların afet alanlarında ne kadar etkili olduğuna tanık olduk fakat vatandaşın hizmetine sunulan internet kalitesi çağımızın çok gerisindedir. Ülkemizde kişi başına düşen fiber optik kablo uzunluğu 6-7 metre civarındadır ve bu oran gelişmiş ülkelerin yüzlerce kat gerisindedir. İletişim ve bilişim çağı içinde olduğumuz kabul edilirse bu geri kalmışlığa yorumunuz nedir? Bu eksikliği gidermeye yönelik herhangi bir çalışmanız olacak mı? Size göre ne zaman gelişmiş internet hizmeti sunan ülkelerin kalitesine ulaşırız?

Sayın Bakan, bildiğiniz üzere, ülkemizde genç işsizlik yüzde 20'ler gibi yüksek bir oranda seyretmektedir. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları personel alımlarında raylı sistemler bölümü mezunları iş beklerken farklı meslek gruplarından istihdam sağlandığı görülmektedir. Demir yolu dışında iş bulma imkânı kısıtlı olan bu gençlerimizin mağduriyetlerini gidermeye ilişkin bir çalışmanız olacak mı? Yatırımcı Bakanlık olarak inşaat mühendisi işsiz gençlerimize kadro açarak istihdam sağlamayı düşünüyor musunuz?

Sayın Bakan, sözlerime son verirken kamuoyunun merakla ilgilendiği Kuzey Marmara Otoyolu'nu sizlere sormak istiyorum. Burada yapılan ihaleden sonra güzergâhlar değişmiş, tüneller eklenmiş, proje neredeyse baştan aşağıya yenilenmiştir. Bu yenilikler neye göre yapılmıştır, İhale Kanunu'na aykırı olmasına rağmen nasıl gerçekleşmiştir? İhale şartnamesinde olmadığı hâlde yapılan bu değişiklikler yatırımcı firmalara sizce bir avantaj sağlamış mıdır?

Ülkemizde engelliler için ulaşım sorunu olmaya devam etmektedir, bütün iyi niyetli çabalara karşın hâlen engelli vatandaşlarımız özellikle şehirler arası kara yolu ulaşımında araçların teknik donanımı ve mevzuatlarımızdaki eksikliklerden kaynaklanan zorluklarla karşılaşmaktadır. Engellilerin günlük yaşamlarını kolaylaştırmada gelişmiş ülkelerde uygulanan standartların ülkemizdeki toplu ulaşım hizmetlerinde de tesis edilmesi gerekmektedir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Özdemir, sözlerinizi toparlayın lütfen.

NİMET ÖZDEMİR (İstanbul) - Bakanlığınızın hem mevzuat hem uygulama hem de denetleme noktasında inisiyatif kullanması engelli vatandaşlarımızın temel talepleri arasında yer almaktadır.

2024 yılı bütçesinin memleketimiz için hayırlara vesile olmasını diliyor, herkesi saygıyla selamlıyorum.