Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/276) ve 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/274) ile Sayıştay tezkereleri a) Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı b) Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu c) Karayolları Genel Müdürlüğü ç) Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü d) Havaalanı İşletme ve Havacılık Endüstrileri AŞ (HEAŞ) |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 23 .11.2023 |
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Sayın Başkan, teşekkürler.
Sayın Bakan, değerli bürokratlar; hoş geldiniz.
Öncelikle ben de yine deprem yaşamış halkımıza çok geçmiş olsun dileklerimi iletmek istiyorum ve diliyorum ki bir daha deprem, sel gibi doğal afetler nedeniyle hiç kimse yaşamını kaybetmez; biz, böyle güvenli, dirençli yaşam alanları yaratabiliriz hep birlikte.
Ben kendi bölgemle ilgili birkaç hususu belirtmek istiyorum. Sayın Bakan, biz burada tespitlerimizi yaptığımızda ve buna dair taleplerimizi ifade ettiğimizde -aslında bütün bakanlıklarda bu açığa çıktı- çok kendiliğinden bir şey, tablo açığa çıkıyor. Hani biz bunu söylesek de söylemesek de yüz yıllık bir ayrımcılık söz konusu ve bundan kaynaklanan ve hâlâ giderilmemiş birtakım sorunlar... Siz sunumunuzda da belirtmiştiniz, bugün pek çok milletvekili de sıkça ifade etti "Yol medeniyettir." diye ya da "Medeniyet yolla gelir." gibi çok güzel bir şey. Diyorum iyi ki biz Mezopotamya'nın beşiğindeymişiz ve İpek Yolu geçiyormuş yoksa yüz yıldır bize yolla medeniyet hiç gelmeyecekmiş yani bunu da söyleyeyim. Neden böyle diyorum? Çünkü sizin sabah sunumunuzda da var, otoban projesi yine Urfa'ya kadar geliyor, Urfa'dan sonra yok. Ben Diyarbakır Vekiliyim ve Diyarbakır hem bölge açısından hem de sınır komşuları açısından ticaretin yürütüldüğü önemli merkezlerden biri ve orası, Diyarbakır ve sonrası tırların ve kamyonların yoğun kullanıldığı yollar. Yolların tamamı göçük içerisinde o ağır taşımadan kaynaklı ve gerçekten yol yok yani köyler ve ilçeleri söylemiyorum bile. Zaten gaspçı kayyumlar halkı gerçekten toza toprağa terk etmiş durumdalar yani gelip görülmesini çok isteriz.
Diğer yandan, bu Şanlıurfa'dan sonraki otoban projesine Diyarbakır'ın ilave edilmesini de talep ediyoruz çünkü çok önemli bu gerçekten yani ticaret açısından da bölgenin kalkınması açısından da önemli.
Bir diğer mesele, hızlı tren meselesi. Yine, bu liman bağlantılı Mersin'den getirilen proje yine Urfa'ya kadar gelmiş, yine Diyarbakır yok. Yine, ticaret meselesiyle ilgili olarak vurgu yapmak istiyorum. Diyarbakır hem ticaret açısından sınır ötesine de çokça mal gönderiyor, bu nedenle önemli.
Bir de kent içi raylı sistem, hafif raylı sistem meselesi var; 2016'da projelendirilmiş, aslında yatırım programına konulmuş ve bununla ilgili olarak da belediyeye ödenek gitmiş ama kayyum belediyesi ne yazık ki gelmiş olan ödeneğe rağmen bu sistemle ilgili hiçbir şey yapmamış. Ya, halkın talebi bunu sizin Bakanlığınızın takip etmesi yönünde yani çünkü bu onaylanmış bir program. Bunu da böyle belirtmiş olayım.
Bir diğer mesele hava yolu tabii ki. Yine bahsettiğim sebeplerden kaynaklı olarak, ticaretle ilgili olarak Diyarbakır'ın hem sefer sayısı gittikçe düşüyor hem de sadece belli merkezlere Ankara, İstanbul ve çok kısıtlı olarak Antalya, İzmir'e sefer var ve bu da gittikçe azalıyor. Talep şu yönde: Özellikle ticaret insanlarının işlerini daha kolay yapabilmesi için çünkü Kürdistan Bölgesel Yönetiminin başkenti olan Erbil'le ticari ilişkiler sürüyor Diyarbakır-Erbil arasında sefer konulmasını talep ediyoruz. Sefer sayısının artırılmasını istiyoruz çünkü biliyorsunuz ki Diyarbakır Havaalanı aynı zamanda bir savaş üssü olarak kullanılıyor, her gün oradan jetler kalkıyor. Dolayısıyla insanlar uçak bulabilse bile ne yazık ki saatlerce rötara maruz kalıyorlar; hastası olan, cenazesi olan insanlar mağduriyet yaşıyor. Çoğu zaman biz de orada gerçekten ya uçak bulamıyoruz ya da farklı durumlarda kalabiliyoruz.
Bir diğer konu, Sayın Bakan, Kürtçe anons meselesi yani bu çok dillilik meselesi yani isteseniz de istemeseniz de bu ülkede milyonlarca yurttaş Kürtçe konuşuyor. Yani komik bir olay ama geçen gün mesela insanları Amsterdam uçağına bindirmişler ve anons yapmışlar yani Kürtçe bilmeyen biri o anonsu anlamayıp Amsterdam'a uçabilirdi yani latife bir yana gerçekten bu o kadar korkutucu bir şey değil, yollardaki tabelaların da çok dilli olması çok önemli çünkü bölgede Kürt insanlar yaşıyor, Kürtçe konuşuyorlar ve Kürtçe yaşamsallaşmalı ve bu konuda sizin çalışmalarınızı bekliyoruz.
Başka bir konu da şeyle ilgili hemen bunu da söyleyip bitiriyorum.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Kaya, buyurun.
Bir dakika süre verdim.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Tamam, teşekkürler.
Sayın Bakan, Bağlar ilçemizde -biz de depremden çok fazla etkilendik- en fazla yıkım yaşanan Şeyh Şamil Mahallesi'nde internet neredeyse depremden beri hiç yok ve başvurular sonucunda da altı ay sonraya falan erteleniyor. Bu konuyla ilgili olarak da hani Diyarbakır'da pek çok sorun yaşanıyor bununla ilgili genel olarak ama bu mahalleyi özellikle belirtmek istiyorum; hiç yok, insanlar mağduriyet yaşıyor. Bir de GSM operatörleriyle ilgili yani bölgenin tamamında neredeyse çok kısıtlı ve zor ulaşım, telefon sinyali açısından söylüyorum bunu.
Çok teşekkürler.