KOMİSYON KONUŞMASI

RESUL KURT (Adıyaman) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Tabii, öncelikle, çalışma hayatının denetimi konusunda kısa bir bilgi vermek isterim. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığında teknik iş müfettişleri ve işin yürütümünü yapan sosyal iş müfettişleri var. Yine, Sosyal Güvenlik Kurumunda da Sosyal Güvenlik Kurumu müfettişleri ve Sosyal Güvenlik Kurumu denetmeni arkadaşlarımız var. Dolayısıyla, iş yerlerinin denetimini yapanlar müfettiş arkadaşlarımızdır. Bir de İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü bünyesinde görev yapan, birtakım ölçüm ve test, analiz laboratuvarlarının kalibrasyonlarının doğru olup olmadığını, belge, dokümantasyon sistemlerinin uygun olup olmadığını, iş güvenliğine ilişkin uzman yetiştiren, iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimlerini yetiştiren eğitim kurumlarının müfredatlarını, içeriklerini kontrol eden ve esas itibarıyla aslında bir denetim olmayıp kontrol görevini yapan arkadaşlarımız var. Yoksa iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili uzmanlar hâlihazırda Bakanlık bünyesinde çalışan ve bu görevi yapmakta olan arkadaşlarımız yani yeni bir uzman alımı yok; bunlar zaten hâlihazırda tecrübeli. Ben de bir müfettişim yani bir müfettiş veya uzman, mesleğe kariyer sınavıyla girer ve meslekte üç yılını doldurduktan sonra yeterlik sınavına girer; yeterlik sınavında başarılı olanlar da müfettiş veya uzman kadrolarına atanır. Bu arkadaşlarımız da tecrübeli arkadaşlarımız, yeni bir uzman alımı veya bu arkadaşlarımızın bir iş yerini gidip denetlemesi de söz konusu değildir.

Yine, kısa bir bilgi anlamında, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilen ve denetlenen kurumlara ilişkin veriler: OSGB ve ÇASMER'ler 2.518; iş hijyeni ölçüm, test, analiz laboratuvarları 126; iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi eğitim kurumları 57 adettir. İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından belgelendirilen, denetlenen kişilere ilişkin veriler: A sınıfı iş güvenliği uzmanı 23.147; B sınıfı iş güvenliği uzmanı 27.690; C sınıfı iş güvenliği uzmanı 92.585; iş yeri hekimi 50.196; diğer sağlık personeli 23.427 kişidir. 2023 yılında İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından OSGB'lerden 317 OSGB denetlenmiş; eğitim kurumlarının 39, iş hijyeni laboratuvarlarının sayısı da 77'dir.

Yine, işsizlik sigortasıyla ilgili birtakım suallere cevap vermek isterim. İşsizlik Sigortası Fonu, Kamu Haznedarlığı Yönetmeliği'ne tabi olarak sosyal tarafların eşit olarak yer aldığı işveren, işçi, esnaf konfederasyonlarından birer, İŞKUR Genel Müdürü, bakanlıkları temsilen de birer kişi olmak üzere 6 kişilik İŞKUR Yönetim Kurulu çerçevesinde yönetilmekte ve Sayıştay ile bağımsız denetim kuruluşları tarafından da harcamaları denetlenmekte olup herhangi bir kayıt dışı veya kanun dışı harcama söz konusu olamaz.

Fon'un amacı, prim ödeyenlere işsiz kaldıkları dönemde sadece işsizlik ödeneği vermek değil, aynı zamanda istihdam artırıcı, koruyucu tedbirler almak, iş gücünün niteliğini artırmak, iş gücü piyasalarını araştırmak ve geliştirmek, özellikle ihtiyaç duyulan mesleklere yönelik birtakım eğitimler ve bu anlamda işbaşı eğitim programları da dâhil olmak üzere programlar yapmaktır.

Fon, şeffaf bir şekilde sürekli olarak bilgilerini paylaşmaktadır. Herhangi bir toplam Fon varlığında hiçbir dönem eksiye düşülmemiştir. Sadece 2020 ve 2021 yıllarında, biliyorsunuz, pandemiden dolayı iş yerlerinin belki yüzde 90-95'i kapalıydı, çalışmadı. Çalışılmayan dönemde hem kısa çalışma ödeneği verildi hem kısa çalışmaya hak kazanamayanlara da nakdî ücret desteği sağlanmış oldu. Bundan dolayı da sadece 2020 ve 2021 yılının gelirleri, o yılın giderlerini karşılayamadı. Dolayısıyla, toplam Fon varlığı içerisinde hiçbir zaman eksiye düşülmediğini de bu bağlamda ifade etmek isterim.

Emeklilerimizin, tabii, aylıklarıyla ilgili birtakım talepler, iletilen bilgiler var. AK PARTİ Hükûmetinin iktidara geldiği yıl sonu olan 2002 Aralık ayında en düşük SSK emekli aylığı 252 TL 154 dolara, esnaflar için en düşük BAĞ-KUR aylığı 106 TL, 65 dolara, en düşük tarım BAĞ-KUR aylığı 56 TL -bu, 2002 rakamları- 34 dolara karşılık gelmekteydi.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

RESUL KURT (Adıyaman) - Sayın Başkanım, bir dakika daha ilave edebilirsek...

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Toparlayın lütfen.

RESUL KURT (Adıyaman) - Hemen toparlıyorum Sayın Başkanım, teşekkür ediyorum.

AK PARTİ'nin bütçe imkânları çerçevesinde 2003 yılında yaptığı ilk icraat SSK emekli aylıklarının 75 TL, BAĞ-KUR emekli aylıklarının 75-100 TL, tarım BAĞ-KUR'unun 100 TL artırılması olmuştur. Bugün, en düşük aylık 10 bin, en yüksek aylık 59.640 TL'ye karşılık gelmektedir. Dolayısıyla da elbette ki emeklilerimiz için, bize, ülkemize hizmet eden emeklilerimiz için ne yapsak azdır. İnşallah, bütçe imkânları çerçevesinde önümüzdeki süreçlerde daha doğru, daha güzel, daha iyi artışlar da söz konusu olabilecektir. Ama her şeyi 10 bin TL emekli aylığı alan emekli üzerine kurmak çok yanlış, 59.640...

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - 59 bin TL alan kaç kişi var?

RESUL KURT (Adıyaman) - Kaç kişi değil, sosyal güvenlik sistemi...

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Hayır, merak ettim, kaç kişi var?

RESUL KURT (Adıyaman) - Efendim, ben izah ederim size, zaman kısıtlı.

Bakın, sosyal güvenlik vergiyle finanse edilen bir sistem değildir.

VELİ AĞBABA (Malatya) - Ya, Resul Bey, senin üzerine kuralım o zaman.

RESUL KURT (Adıyaman) - Eğer çalışanların ödedikleri prim asgari ücretse ödediği prime göre bir aylık alıyor. Ödediği prim yüksekse ödediği prime göre aylık alıyor. Dolayısıyla da Türkiye'de çalışma hayatında emekli aylıklarında yaşanan sorunlar, bir günün, üç günün, beş günün, on günün değil, altmış-yetmiş yıldan beri devam eden politikaların sonuçlarıdır.

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Bunun yirmi yılı sizin iktidarınız.

RESUL KURT (Adıyaman) - Bu konuda Türkiye'de en iyi uzmanlardan birisi benim, ben size oturur, güzel bir şekilde de izah ederim; böyle kardeşçe de anlaşırız yani.

Peki, Sayın Başkanım, teşekkür ediyor, saygılarımı sunuyorum.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum.

Değerli milletvekilleri, böylece teklifin geneli üzerindeki müzakereler...

(Uğultular)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Arkadaşlar, sükûneti tesis edelim lütfen.

Böylece, teklifin geneli üzerindeki müzakereler tamamlanmıştır.

Şimdi, teklifin maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

GÜLCAN KAÇMAZ SAYYİĞİT (Van) - Saysaydınız.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Efendim?

GÜLCAN KAÇMAZ SAYYİĞİT (Van) - Bakmadan...

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Baktım, baktım, saydım zaten.

Değerli arkadaşlar, çok yakın takip ediyorum yani sayıları.

Değerli milletvekilleri, teklifin aynı konuda birbiriyle doğrudan ilgili maddeleri var, uygun görürseniz görüşmelerde konu bütünlüğünü sağlamak adına ilgili maddeleri birlikte görüşmeye açacağım. Maddeleri ayrı ayrı oylarınıza sunacağız. Ayrıca, maddeleri okutmadan teklif sahibinden de kısa açıklamalar isteyeceğiz.

Şimdi, teklifin 1'inci ve 3'üncü maddelerini...

RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Sayın Başkan, konuyla ilgili meslek odaları, sendikalar var, onlardan da maddelerle ilgili ayrıntılı görüş alırsak onun üzerinden...

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Türeli, davet ettim onları.

RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Maddelerle alakalı...

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Maddelerde ilgili STK'lere söz vereceğim.

Şimdi, kısa çalışma ödeneğiyle ilgili 1'inci ve 3'üncü maddeleri birlikte işleme alıyorum.

Maddelerle ilgili sayın teklif sahibinden kısa bir açıklama istiyoruz, sonrasında da müzakerelere geçeceğiz.

Sayın Kurt, buyurun lütfen.

RESUL KURT (Adıyaman) - Sayın Başkanım, 1'inci maddeyle, kısa çalışma ödeneğinin faydalanma şartları arasına genel salgın eklenmiş olup ayrıca sigortalının kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olması, son üç yılda en az 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olması gerekiyor. Yine, kısa çalışma ödeneği, damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmayacak, nafaka borçları dışında onda 1'den fazlası haczedilemeyecek, başkasına devir ve temlik edilemeyecek.