MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Şimdi, dediniz ki: "İki sene önceki o siyanür borusunun patlaması sonucu 16 milyon 441 bin lira ceza kesildi ve seksen sekiz gün faaliyet durdurma kararı alındı." Ama biz biliyoruz ki işte vergi yani bir kanuni hakkı nedeniyle 222 milyon lira bu aynı şirkete bir vergi indirimi sağlandı. Şimdi, bunun üzerine, bu vergi indiriminden sonra yeniden böyle bir liç kazası oldu ve... Şimdi, ben şunu merak ediyorum: Daha ne kadar hata yapmalı ki yani bunun bir yaptırımı olması gerekmiyor mu? Bu vergi indirimini böyle bir şirkete yani böyle bir kazaya neden olmuş bir şirkete yapmamız gerekir mi ve daha ne kadar olay yaşanacak, ne kadar ölüm olacak ki bu durdurulsun, bu tesis durdurulsun, bunu merak ediyorum. Bir ceza daha kesip, biraz daha kapatıp, biraz da bu kamuoyunda unutulduktan sonra yeniden işletmeye geçecek gibi görünüyor, öyle bir yaklaşım var maalesef. Dolayısıyla bu tür şirketler usulüne uygun üretim yapmamışsa ve bu kadar kazaya sebebiyet veriyorsa bence bir yaptırım uygulanmalı. Buna ilişkin ne düşünüyorsunuz Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olarak?

Bir de halkın katılımı toplantıları yaptığınızı söylüyorsunuz. Halkın katılımı toplantılarında özellikle İliç'te biliyoruz ki yoldu, köprüydü, cami inşaatıydı, işte "Orada size baraj yaptık." ya da 130 bin liralardan falan bahsediliyor halkı ikna etmeyle ilgili. Bu halk toplantılarının çok da verimli olmadığını ne yazık ki ve -yani burası için değilse de- halk katılım toplantıları sırasında bütün itirazlarına rağmen, halkın bütün itirazlarına rağmen yine de ÇED raporlarının verildiğini biliyoruz yani bunu onaylamaması gereken Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yine de ÇED verdiğini biliyoruz. İkna turları yapılıyor mu, bunu soruyorum. Bir de neden halka rağmen bu ÇED raporları veriliyor?

Yine, madende kullanılan kimyasalların isimleri ve miktarları ne kadardır? Burada bugün bunu söyleyemezseniz bile, Komisyonumuza bence bunu yazılı olarak vermelisiniz. Özellikle 2021 ÇED onayından sonra sülfürik asit kullanımında büyük artış olduğunu az önce de ifade etmiştim. Örneğin, 1 ton dore altın için kaç ton siyanür ve kaç ton sülfürik asit kullanılmaktadır? Bunları bize yazılı olarak da aktarabilirsiniz, belki şu anda elinizde yoksa.

Şirketin "Çakmaktepe" adını verdiği açık ocak bölgesi İliç ilçesinin tam üzerinde ve binlerce vatandaşın yaşadığı İliç'i doğrudan etkiliyor ve bu projeye maalesef yine bir onay vermiş oldunuz.

Bir de 380 adet hava kalitesini izleme istasyonu olduğunu ifade ediyorsunuz ama biz gittiğimiz zaman, ben iki yıl önce de gitmiştim İliç'e yani bu maden faciasından önce de gittiğimde İliç'te inanılmaz bir asidik koku yani hem ortamda rahatsız edici bir koku var ve günlerce boğaz ağrısından kurtulamadık, giden arkadaşlar da yaşamıştır zannediyorum bunu. Hani burada da dünya standartları nedir ve Erzincan'daki hem kazadan önce hem de kazadan sonra bu ölçüm değerleri nedir?

Bunları sormak isterim ve tabii, benim soruda sizlere yöneltmiş olduğum "1990 yılından önergenin verildiği güne kadar kaç adet maden sahasının işletilmesi için ÇED raporu onaylanmıştır?" diye bir soru sormuştum, yanıt gelmedi. Bunu da lütfen yanıtlarsanız memnun oluruz ve son otuz dört yılda madenler için kaç hektar ormanlık alan yok edilmiştir? "ÇED raporu onaylanan madenler hangi illerdedir ve bu maden çeşitlilikleri nelerdir, bunu açıklar mısınız?" diye sormuştuk soru önergemizde. Bunlara yanıt alamadık, eğer bunlar da yanıtlanırsa elimizde en azından bir istatistiki bilgi de olur.

Teşekkür ediyorum.