KOMİSYON KONUŞMASI

RESUL KURT (Adıyaman) - Sayın Başkanım, teşekkür ediyorum.

Öncelikle, DSİ Genel Müdürümüze ve ekibine sunumlarından dolayı teşekkür ediyorum.

Ayrıca, 6 Şubat asrın felaketinde DSİ'nin seçim bölgem Adıyaman'da çok büyük emekleri var, onun için de müteşekkiriz.

Tabii, bu İliç maden faciasından dolayı özellikle vatandaşlarımızın merak ettiği, vatandaşlarımızın öğrenmek istediği, bizlerin öğrenmek istediğimiz birtakım sorular var. Aslında maden işletme alanı belki doğrudan DSİ'yle ilgili bir konu değil ama siyanürün ve diğer ağır metallerin en fazla su ve hava kirliliğine sebebiyet verme riski konuşulduğu ve bu tür endişeler olduğu için birtakım sorularım bunların açıklığa kavuşmasını sağlayacaktır diye ümit ediyorum.

Fırat havzasına kayan zehirli liç yığını var mıdır? Burada, sosyal medyada, çeşitli basın kuruluşlarında, yazılı görsel basında 10 milyon metreküp zehirli liç yığınının Fırat havzasına kaydığıyla ilgili iddialar var, bu doğru mudur? Taban yalıtımı ne şekilde yapılmıştır? Suyun sızdırmazlığının karşılanmasını sağlayacak mıdır yapılan çalışmalar? Atık barajına aktarılıp toplanan su bir risk teşkil ediyor mu? Toprağa, suya veya havaya karışarak insan, doğa ve çevreye zarar veriyor mu? Bu atık barajında toplanan su ne şekilde ıslah edilecek, nasıl temizlenecek, nasıl bir ıslah öngörünüz var? Bu barajda ne kadar atık su var? Bu barajın sızdırmazlığı ne şekilde sağlanmıştır? Barajın gövdesinin veya seddesinin bir zarar görme riski var mıdır? Bu anlamda -yerinde görmediğimiz için- DSİ'nin standartlarına uygun mudur buradaki baraj, bir risk teşkil ediyor mu? Allah korusun, bu barajın bir yıkılma veya sızdırma riski ciddi zararlara sebebiyet verebilir mi? Bu çalışmalarınızda bilim adamlarından destek alıyor musunuz, alıyorsanız ne tür destekler alıyorsunuz? Bize dağıttığınız kartonlarda da gördük, su numunelerinin alınmaları da DSİ tarafından yapılıyor. Bu numunelerde herhangi bir olumsuzluk tespiti yapıldı mı? Sürekli DSİ sahada, Türkiye'nin her bölgesinde numuneler alıyor akarsulardan veya kaynaklardan. Sizin aldığınız bu olay öncesi ve olay sonrası numunelerde bir farklılık var mı, bir risk gördünüz mü? Olay öncesi alınan yer altı sularının numune sonuçlarıyla bir karşılaştırma yapıyor musunuz? Yer değiştiren yığının geçirimli toprak üzerine kayması neticesi kar ve yağmur sularıyla kimyasalların yer altına karışabileceği yönünde gerek sosyal medyada, basında, muhalefet partilerinde iddialar var. Bu konuyla ilgili herhangi bir çalışma yapıyor musunuz? Kimyasalların yer altına karışma riski var mı?

Yine, atık barajına kirli su aktaran boru hatlarında bir sızıntı var mı? Sızıntı tesis dışına aktı mı? Alt kotta bulunan dere yatağına ulaşan bir kirlilik var mı? Atmosfere bir siyanür deşarjı var mı? Akredite laboratuvarlar tarafından ölçümler ne sıklıkla yapılıyor? Alınan numunelerin sağlığa ve bilimsel standartlara uygun alındığını söyleyebilir misiniz? Bu anlamda doğru bir numune alımı yapılıyor mu? Bu numunelerin alınması dünyada tespit edilen standartlara uygun mu?

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN ATAY USLU - Buyurun.

RESUL KURT (Adıyaman) - Yok, ben kendi hakkımı kullanayım. Sayın Başkanım, bir iki dakika ek süre kullanmak istiyorum çünkü benim soracağım sorular... Hani bu Komisyondaki tek iş güvenliği uzmanı benim dolayısıyla da benim soracağım soruların daha açıklığa kavuşturacağını düşünüyorum.

ALİ TEMÜR (Giresun) - Tamam Resul Ağabey, sor.

RESUL KURT (Adıyaman) - Bölgede yaşayan vatandaşlarımız da soluma ve cilt maruziyeti noktasında bir olumsuzluk tespiti yapıldı mı? Bu noktada sağlık kuruluşlarıyla irtibatınız var mı? Sağlık kurumlarında bu yöndeki şikâyetleri takip ediyor musunuz? Malum cilt ve soluma rahatsızlıklarıyla ilgili bir şikâyet olduğunda tabii ki hastanelere müracaat ediliyor ama bu da bize çevresel bir etkinin olup olmadığı noktasında fikir verebilir, bugüne kadar bu yönde bir tespit yapıldı mı? Çünkü malum, her zaman sosyal medyada, muhalefette "Vay efendim, siyanür havaya karıştı." Eğer havaya karıştıysa o bölgede yaşayan insanlarda bu şubat ayından bugüne kadar geçen üç aylık süre zarfında bir olumsuzluk tespiti yapıldı mı?

İliç içme suyunda bir kirlenme var mı? Bahçecik mezrasının içme sularının analizi ve takibi ne kadar süreyle yapılıyor? Olay öncesine göre verilerde bir değişiklik var mı? Sabırlı ve Çöpler dereleriyle Fırat Nehri boyunca numune alınıyor mu? Malum -bazen- şöyle: "Basra Körfezi'ne kadar siyanürlü su aktı." gibi birtakım iddialar var. Bu iddialara elbette bilimsel verilerle cevap vermek lazım. Bu noktada aldığınız numunelerde bir farklılık var mı?

Yine, son olarak, DSİ ülkemizin kurumsal ve özverili çalışan genel müdürlüklerinden biri, Türkiye'nin her yerinde memleketimizin susuzlukla mücadelesini yapıyorsunuz. Bu bölgede, İliç maden kazası bölgesinde kaç kişilik ekibiniz var; kaç cihaz var, kaç ekipman var? Bölgede ne kadarlık bir insan ve teknik güçle hizmet veriyorsunuz, mücadele ediyorsunuz?

Tekrar faaliyetlerinizden, çalışmalarınızdan dolayı teşekkür ediyorum.