Komisyon Adı | : | (10/983,984,985,986,987,988) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
Konu | : | Prof. Dr. Candan Gökçeoğlu'nun, kazanın yaşandığı İliç maden sahasının şev stabilitesi, jeoteknik açısından durumu, benzer kazaların önlenmesi için yapılması gerekenler ve sürdürülebilir madencilik hakkında sunumu |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 28 .05.2024 |
MERVAN GÜL (Siirt) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Kıymetli hazırun, hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Sayın Hocama sunumundan dolayı da teşekkür ediyorum. Gerçekten doyurucu ve güzel tespitler yapmışsınız, ondan dolayı da hakikaten teşekkür ediyorum.
Şimdi, hem gerek kurumlardan almış olduğumuz bilgiler olsun gerek diğer hocalardan almış olduğumuz bilgiler olsun ve nitekim sizden de bir, en önemlisi, bir kere projeye uyulmamış, bitti, projeye uyulmadı.
İkinci bir husus; burada akmalar var ve nitekim belirtiyorsunuz. akmalar var, kasımdan itibaren akmaların devam ettiği ve herhangi bir önlemin alınmadığı...
Üçüncü bir husus; daha evvel orada gene bir akma olmuş ve herhangi bir çalışma yapılmışsa da kayda değer bir çalışma yapılmamış. Ben gene burada buna da inanıyorum yani Allahutaala tabii... Hani, biz diyoruz ki önce insan, her şey insan için; eşrefimahlukat, insandır, önce insan. Keşke bu insanlar bu toprağın altında kalmasaydı, ölmeseydi; belki onlar ölmeseydi bu akma olsaydı bile bu kadar yani milyon metreküp akma olsaydı bile belki bu Komisyon oluşmazdı ama tabii ki bizim buradaki ana hedefimiz, ana amacımız bundan sonra tedbirlerin de alınması ve yapılması en önemli hususlardan bir tanesidir ve ben altını çizerek de belirtiyorum; orada mühendisler inisiyatif almamış, yetkililer inisiyatif almamış yani bence inisiyatif alınsaydı, jeoradarlar devreye girdiğinde o çatlaklar belirlendiği an sorumluluk alsalardı durum değişirdi, belki bu Komisyon da bugün oluşmazdı. Bu demek değil ki şey olmaz...
Bakın, özellikle benim yaşadığım ve bire bir takip ettiğim bizim Siirt Şirvan maden köyünde heyelan oldu, 16 kardeşimiz vefat etti ve hatta en son çıkanlardan birisi de benim akrabamdı ve son güne kadar da orada kaldı. Ben inanıyorum ki o gün bir jeoloji mühendisi ya da teknik eleman orada yürümüş olsaydı heyelanı görecekti, "Dur!" diyebilseydi olay bitiyordu. Akabinde, ondan sonra olmadı mı? Elbette olacak ve nitekim Sayın Hocam çok güzel belirtti, aynı zeminde, aynı yerde 15 katlı da yapabiliyorsun, 1 katlı da yapabiliyorsun. Niye? Ona göre donatı, ona göre proje seçmen lazım; onu yaptığınız zaman sıkıntı yok. Bakın, mesela, benim bire bir yaşadığım şu anda inşaat var, zemin etüdüne bir baktık, jips, dedik ki: "Bakın, burada bunu yapmamak lazım." "Yok, yapacağız." dediler. "Yaparsanız ona göre maliyetine de katlanacaksınız." dedim. Sadece temelde inşaatın yüzde 33'ü gitti. Nedir? Fore kazık yapıldı, enjeksiyonlar yapıldı; yapılır, değil ki yapılmaz ama ona göre donatı, ona göre proje seçtiğiniz zaman olur. Nitekim insanın olduğu yerde hatalar olur ve nitekim bakın, bir beton mikseri gelsin, bir teneke fazla su kat, beton C35'ten 25'e düşer, bir teneke fazla kattığınız zaman; durum bu.
Özellikle, mesela, kasımdan sonra o hareketlerin devam etmesi ve tabii ki en sonunda bunun için söyleyebilirim, inisiyatif ama kriz esnasında oradaki kamu kuruluşu ve oradaki heyetin tümüne ben şahsen özellikle sahada gezdikten sonra teşekkür ediyorum, iyi yönettiler, bir de gerekli olan tedbirleri de aldılar yani alınmış. Özellikle, mesela, o barajların yapılması, ondan sonra yağan yağışlarda siyanürün Fırat'a akmaması veya mesela, diğer yer altı sularının kirlenmemesi açısından alınan tedbirler, bilmiyorum, ben o tedbirleri böyle çok benimsedim ve güzeldi. Ama en önemlisi, altını çizerek belirtmek istediğim ve sayın hocam da bunu belirtti, ben diyorum ki genelde bu sahalarda ikinci bir gözün de olması lazım. Bu ikinci bir göz olursa...
MUSA KÜÇÜK (Gümüşhane) - Tek elden olması lazım, doğru. Dağınık, yetkiyi dağıtmışlar, hiç kimse sorumluluk kabul etmiyor.
MERVAN GÜL (Siirt) - Evet, dağınık değil.
MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Hiç kimse kabul etmiyor, herkes birbirine atıyor.
MERVAN GÜL (Siirt) - Yani işte, bir kişi, o da nedir? O yetki artık Enerji Bakanlığına mı veriliyor, kime veriliyorsa bence onu düzenli bir şekilde...
OTURUM BAŞKANI YÜKSEL COŞKUNYÜREK - Raporumuzda tavsiye edeceğiz inşallah.
MERVAN GÜL (Siirt) - Teşekkür ediyorum, sağ olun.