SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Arkadaşlar, burada bilirkişi raporunda bir grafik var: Bu yığın liçi deplasman grafiği, bu sizin için geçerli mi yani doğru mu bu grafik, bilirkişi raporunda? Burada yirmi, otuz, iki gün önce başlıyor büyümeye, hangi noktada siz işi durduruyorsunuz yani 100 santimi yıkılıncaya kadar durduramıyor musunuz bunu? Nasıl bir şey, şurada var galiba? Kayma oluncaya kadar mı durdurulmuyor? Bir hafta önce açılmalar başlıyor ve grafikte jeoradarlar gösteriyor, daha sonra 40 milimetreye kadar geliyor. Arkadaşlar, burası bir araştırma komisyonu, soruşturma değil yani soruşturmayı biz yapmıyoruz. Biz sizden bilgi bekliyoruz ki bu bilgilerle bundan sonra kaza hiçbir yerde olmasın istiyoruz. Onun için, bunların bize biraz daha açık, net olması lazım yani biz... Şöyle bir maddeniz var mı? Buradaki açılmalar neyse, ne diyorsanız, çatlaklar 10 santimetreyi geçince durdurun bir işi, bakalım neden oluyor? Var mı öyle bir şey?

ANAGOLD MADENCİLİK SANAYİ VE TİCARET AŞ HUKUK DİREKTÖRÜ CEM AKTOLGALI - Efendim, şimdi çatlağın santimetresine göre bir yorumlama çok doğru olmaz. Burada radar verisine göre yapılacak bir eylem planımız var. Vekillerimiz de söyledi, 20 milimetre, 50 milimetre gibi, işte, kırmızı alarm. Yalnız bunun değerlendirilmesi de aslında çok özel bir teknik alan. Bakın, şimdi grafikte görüyoruz: Yataydan dikeye hızlı bir geçiş, tekrardan yataya bir geçiş var radar hareketinde; bir yanında ise ters hız grafiğinde hızlı bir düşüş var. Şimdi, bu basamaklı iniş çıkışlar yenilmeye sebebiyet vermeyebilir. Şimdi, entegre kolektif alana mı bakıldı, noktalara mı bakıldı, bunların hepsi bizim tetikleyici aksiyon planımızda var.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Yani hiç kimse bir gün önce burada bir olay olacağını bilemez mi?

ANAGOLD MADENCİLİK SANAYİ VE TİCARET AŞ HUKUK DİREKTÖRÜ CEM AKTOLGALI - Efendim, bilebilirdi, bunun bir uzmanı var, bunun bir ekibi var, bunun bir kitabı var ne yapması gerektiğini ama maalesef, bunu ilgili çalışanımızın çok ciddi şekilde yanlış değerlendirdiğini düşünüyoruz.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - 1 çalışan mı, tek kişi mi var?

ANAGOLD MADENCİLİK SANAYİ VE TİCARET AŞ HUKUK DİREKTÖRÜ CEM AKTOLGALI - Efendim, şimdi tabii ki bir organizasyon yapımız var.

RIDVAN UZ (Çanakkale) - Liç alanından sorumlu kim?

ANAGOLD MADENCİLİK SANAYİ VE TİCARET AŞ HUKUK DİREKTÖRÜ CEM AKTOLGALI - Liç alanı oksit proses birimine ait; jeoteknik birimimiz ayrı, onların altında değil. Jeoteknik birimi bütün madeni...

RIDVAN UZ (Çanakkale) - Sorumlu olarak 4 mühendis mi var?

ANAGOLD MADENCİLİK SANAYİ VE TİCARET AŞ HUKUK DİREKTÖRÜ CEM AKTOLGALI - Efendim, anlatmıştım zaten, aslında prosesçi yani uygulayıcı arkadaşlarımız kendi başlarına yolu kapatıyorlar, erişimi, çalışmayı durduruyorlar, jeoteknikçiden bir bilgi bekliyorlar.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Bir dakika, yolu kime kapatıyorlar?

ANAGOLD MADENCİLİK SANAYİ VE TİCARET AŞ HUKUK DİREKTÖRÜ CEM AKTOLGALI - Oraya erişimi kapatıyorlar.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - İnsanlara değil mi?

ANAGOLD MADENCİLİK SANAYİ VE TİCARET AŞ HUKUK DİREKTÖRÜ CEM AKTOLGALI - Evet.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Ama orada insanlar var, altında kaldı. Kime kapattılar yolu?

ANAGOLD MADENCİLİK SANAYİ VE TİCARET AŞ HUKUK DİREKTÖRÜ CEM AKTOLGALI - Sahaya çıkılmasını. O çatlakların olduğu alan...

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Ama gittiler yani sonuçta orada gittiler, toprağın altında kaldılar. Ya, ben bunu tam anlayamadığım için soruyorum yani burada hakikaten halk, İliç halkı çok iyi biliyor bu konuları. Biz öyle sıkışıyoruz ki oraya gittiğimiz zaman, diyor ki efendim: "İlk üç ay önce ben görmüştüm, burada çatlaklar vardı, bu çatlakları söyledik de, dedik ki 'Buralar çatlıyor, patlıyor.' Kimse umursamadı." Bunlar konuşuluyor yani sonra bir hafta kala iyice açıldı, daha sonra daha da açıldı ama hiç kimse umursamadı. Hatta orada ölen adamın telefonu var, yani burada, bu toprak geliyor yavaş yavaş, oradan da kimse çıkarmıyor onu, öldü orada. Dolayısıyla hakikaten bilimsel olarak biraz daha bizi bilgilendirecek şeylere önem vermeniz lazım. Yoksa, tamam, sizin hiçbir hatanız yok, bizim de yok zaten, yarından itibaren devam mı diyeceğiz. Yani sizin biraz daha bu konularda bizi bilgilendirmeniz lazım. Ya, bize denilen şeyler çok daha farklı sizinkinden yani mesela, o arkadaşların, toprak altında kalan arkadaşların orada bir görev almadığını, bir görevi olmadığını söylüyorlar, "Hiçbir görevi yoktu orada." diyorlar. Burada çok garip bir şey var yani o arkadaşların, o toprağın altında kalmasını önleseydiniz siz şirket olarak, biz, bugün sadece o siyanürlü toprağın oradan kaldırılmasını konuşacaktık belki, yoksa bunları konuşmayacaktık.

Şunu unutmayın: Burası bir Araştırma Komisyonu, biz soruşturma yapmıyoruz, soruşturmaları yapanlar yapıyorlar, o başka görev. Biz diyoruz ki öyle bir araştırma yapalım ki doğru bilgileri alalım, bundan sonra maden işletmesi yapılacaksa önce doğa, önce çevre, önce insan, daha sonra madencilik şeklinde biz mottoyla gidelim ama siz, bizim her dediğimize "Öyle bir şey yok, öyle bir şey yok." deyince, Allah Allah, bu kaza nereden geldi diye merak ediyor insan yani.

ANAGOLD MADENCİLİK SANAYİ VE TİCARET AŞ HUKUK DİREKTÖRÜ CEM AKTOLGALI - Estağfurullah Sayın Vekilim, şimdi, şunu da belirtmek istiyorum: Şimdi, literatürde, bu şekilde sayılı kazalardan biri. Orada oksit operasyon birimlerimiz aslında bir çalışmalar yapmaya çalışıyorlar, durduruyorlar, dediğiniz gibi, oradaki arkadaşlarımız, konteynerdeki arkadaşlarımız bir karar verilmesini bekliyorlar, yukarıya çıkmıyorlar, yığın liç alanına çıkmıyorlar. Burada öngörülemez bir durum, maalesef ki bizim o gün gördüğümüz bu yenilmenin bu derece büyük olacağını hiç kimse öngörememiş, buna karar verecek birimimiz de dâhil olmak üzere. Dediğiniz gibi, çok acı bir durum bu.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Bir şeyi daha merak ediyorum: Bu projeyi çizen ile müşavirin aynı olmaması lazım aslında. Siz hem projeyi çizdirip hem ona müşavirlik yaptırırsanız, adam kendi projesine müşavirlik yaparsa bir işe yaramaz bu. Bu çok büyük bir firma, bir şey de diyemiyoruz, belki de sistem olarak... Mesela, birçok milletvekili arkadaşım bilir, ben Demiryolları Genel Müdürüydüm, hiçbir projeciyi müşavir olarak atamadım. Sizde ise her seferinde müşavir hem kendi projesini kendi çiziyor hem kendi kontrol ediyor, dolayısıyla burada da belki bir sıkıntı var, ben sizin sıkıntınız olduğunu demiyorum. Ya, biz Araştırma Komisyonu olarak diyeceğiz ki belki, proje yapan firmalar ayrı, denetleyen ayrı olacak ya da müşavir ayrı olacak, bunu da aynı şeye yaptırıyorsunuz.

Üçüncü olarak da tabii ki burada projenin onayını da kimden aldınız, tam anlayamadık. Yani Bakanlık mı onayladı, kamu mu onayladı, Bakanlığın tespit ettiği bir müşavire mi onaylattınız? Tam anlamadık orayı da ben anlamadım.

ANAGOLD MADENCİLİK SANAYİ VE TİCARET AŞ HUKUK DİREKTÖRÜ CEM AKTOLGALI - Efendim, şöyle, şimdi, bir kere yığın liç tasarımında çalışan çok az firma var Sayın Vekilimin dediği gibi. Şimdi, bir yığın liç diğer yığın liçin aynısı değil, hepsinin topografyası farklı, yerleşim alanı farklı, iklimi farklı. Örneğin, tropik alanda yapılan yığın liçler var çok ciddi yağmurlar alan. Toprak litolojisi farklı alanlarda yapılan yığın liçler var. Müşavirlik kısmı çok az firma olmasından kaynaklanıyor ancak sadece bu firmadan müşavirlik yani uygulamayı denetlemesini değil, dönem dönem su dengesiyle ilgili ayrı bir firmayla çalışmışız, stabiliteyle ilgili farklı bir firmaya kontrol ettirmişiz, bağımsız denetim yapılmış. Yani sadece bir firma üzerinden de ilerlememiş, dönem dönem farklı firmalarla yapılanlar tekrardan kontrol ettirilmiş. Mevzuat kısmını açıklamıştım, 2017 Maden Atıkları Yönetmeliği'ne tabi bir tesis.

Sorulara devam ediyorum Başkanım.