KOMİSYON KONUŞMASI

HALİL ELDEMİR (Bilecik) - Sayın Başkanım, Komisyonumuzun çok değerli üyeleri, değerli milletvekillerimiz, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının Bakan Yardımcısı, değerli bürokratları, basınımızın değerli temsilcileri; Türk Sivil Havacılık Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'miz üzerine söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle sizleri saygıyla selamlıyorum.

Kanun teklifimiz Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının, Denizcilik Genel Müdürlüğünün, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün, Karayolları Genel Müdürlüğünün, Posta ve Telgraf Teşkilatının ihtiyaç duyduğu bir kanuni düzenlemedir.

Teklifimiz olan bu kanun toplam 30 maddeden oluşmaktadır. Yürürlük ve yürütme maddesinin dışındaki 28 maddeyi tasnif edecek olursak, 1341 Rumi yani 1925 tarihli ve 618 sayılı Limanlar Kanunu'nu ilgilendiren 4 maddeyi, 1946 tarihli 4922 sayılı Denizde Can ve Mal Koruma Hakkında Kanun'u ilgilendiren 4 maddeyi, 1956 tarihli 6831 sayılı Orman Kanunu'nu ilgilendiren 2 maddeyi, 1983 tarihli 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu'nu ilgilendiren 7 maddeyi, 1999 tarihli ve 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'u ilgilendiren 1 maddeyi, 2010 tarihli ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun'u ilgilendiren 1 maddeyi, 2011 tarihli 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nu ilgilendiren 1 maddeyi, 2013 tarihli ve 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu'nu ilgilendiren 5 maddeyi, 1989 tarihli 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'yi ilgilendiren 1 maddeyi, 2011 tarihli 655 sayılı Ulaştırma ve Altyapı Alanına İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'yi ilgilendiren 2 maddeyi ihtiva etmektedir.

Sayın Başkanım, değerli milletvekilleri; kanun teklifiyle, ulaştırma, denizcilik, haberleşme, uzay ve bilgi teknoloji alanlarında dengeli, erişilebilir, ekonomik ve güvenli hizmet anlayışıyla toplumun yaşam kalitesinin yükseltilmesine ve ülke kalkınmasına katkı sağlayan muhtelif konulara ilişkin olarak ihtiyaç duyulan kanuni düzenlemelerin hayata geçirilmesi hedeflenmektedir. Bu çerçevede, teklifle, liman, iskele ve kıyı yapılarında gemilere verilen hizmetlere yönelik taban ve tavan ücretlerinin belirlenmesine ilişkin düzenleme getirilmektedir. Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin hususlar düzenlenmektedir. Bu kapsamda, Türkiye deniz yetki alanlarında, su yollarında ve iç sularda verilecek kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı uhdesinde olduğu ve söz konusu hizmetlerin ise boğazlarda münhasıran Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü tarafından yürütüleceği ifade edilmektedir. Bunun yanı sıra, kamu kurumları tarafından işletilen limanlarda, özelleştirilmiş limanlarda ve yap-işlet-devret modeliyle işletilen limanlarda hâlihazırda hizmeti yürütenlerin hakları korunurken bölgesel hizmet sahalarında 4046 sayılı Kanun hükümlerine göre işletme hakkının devri, verilmesi yöntemiyle kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin yürütüleceği belirtilmektedir. Ayrıca, daha önce Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenen kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinden elde edilen pay oranına ilişkin hususlar Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildiğinden yeniden düzenlenmektedir.

Limanlarımıza gelen veya limanlarımızdan ayrılan ticari gemilerin doğrulanmış sera gazı emisyonları için karbon fiyatlandırma araçlarıyla hesaplanan tutarların yeşil denizcilik için araştırma, geliştirme, dönüşüm ve yeni yapım faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bütçesine özel ödenek olarak öngörülmesi amaçlanmaktadır. Liman giriş ve çıkış işlemlerinin denetiminin sistem üzerinden sunulan belgeler üzerinden de yapılabilmesi temin edilmektedir.

Ticaret gemilerinin tahsis edildikleri işlere ve yapacakları yolculuklara göre tekne, makine, kazan, genel donanım, can kurtarma, yangından korunma ve yangın söndürme, seyir ve telsiz ekipmanları ve sair araç ve teferruatlarını haiz olmaları gereken durumları ve bu hususların denetiminin uluslararası sözleşmeler kapsamında olan gemiler için taraf olduğumuz uluslararası sözleşmelere göre belirlenmesi, uluslararası sözleşme kapsamı dışında kalan gemiler için ise ilgili Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmeliklere göre belirlenmesi hedeflenmektedir.

6831 sayılı Kanun'da yapılacak düzenlemelerle, devlet ormanlarında, afet tahliye koridoru niteliğinde olan otoyolların sınır çizgisi içerisinde kalmak kaydıyla, yapılacak yük aktarım merkezlerine izin verilmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca ulaşım hizmeti maksadıyla verilen havaalanı, havalimanı izin alanı içerisinde yolcuların zaruri ihtiyaçlarını karşılayacak sağlık, otel, motel, lokanta, dinî tesis, alışveriş üniteleri gibi tesisler ile akaryakıt istasyonu, lojistik kargo tesisleri, yönetim ve idari binalar, geçici konaklama tesisleri ve terminal binalarına havaalanı, havalimanı sınırları içerisinde kalmak kaydıyla izin verilebilmesi düzenlenmektedir. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğünce yapılacak demir yolları ve buna bağlı elektrifikasyon, sinyalizasyon, haberleşme tesisleri ile bunların tamamlayıcısı olan yük merkezi ve yolcu taşıma istasyonu gibi zorunlu tesislere izin talep edilecek sahalar için izin verilmesi temin edilmektedir.

Sayın Başkanım, değerli milletvekilleri; Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı tarafından getirilen standartlara uyum sağlamak ve Anayasa Mahkemesinin vermiş olduğu iptal kararının gereğini yerine getirmek amacıyla, 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu'nda değişiklikler yapılması amaçlanmaktadır. Bu çerçevede, denetçilerin yetkilileri, denetime ek olarak incelemeyi de içerecek ve güncel durumu yansıtacak şekilde düzenlenmekte, uluslararası havaalanlarının sertifikalandırılması düzenlenmekte, yaban hayatının oluşmasına ve gelişmesine sebep olacak faaliyetlerin hava ulaşımına olan olumsuz etkisinin giderilmesine yönelik düzenlemeler ile havacılık güvenliği tedbirlerinin uygulanması amacıyla sınırlı olmak üzere, havaalanlarında yapılan arama ve kontrol işlemlerine ilişkin düzenlemeler yapılmaktadır. Gerçek kişiler ile tüzel kişilere tatbik edilecek cezalarda etkin, caydırıcı ve orantılı tutarların belirlenmesi için idari para cezalarının üst sınırı yükseltilmekte, Anayasa Mahkemesinin iptal kararına istinaden insansız hava araçlarına ilişkin düzenlemeler getirilmekte ve idari para cezaları düzenlenmektedir.

Türk Uluslararası Gemi Siciline tescilli gemilerin ilk kayıt ve yıllık harçlarıyla ilgili olarak şirket birleşmeleri, bölünmeleri veya tür veya ünvan değişiklikleri nedeniyle sicillerinde gerçekleştirilen işlemler ile miras yoluyla intikallerde ilaveten harç alınmaması, pay devirlerinde ise pay oranında harç alınması hususları düzenlenmektedir. Ayrıca, Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı olan veya kaydedilecek olan deniz araçlarının ana sevk sistemleri fosil yakıt olmayan bir enerji kaynağı kullanmaları durumunda harç alınmaması öngörülmektedir.

Deniz yoluyla Türk kara sularında yapılacak yolcu taşımacılığında yolcu başına yapılacak zorunlu sigorta bedeli alt sınırının uluslararası sigortacılık prensiplerine uygun olarak düzenlenmesi amaçlanmaktadır.

Evrensel posta hizmetleri açısından finansman maliyetlerinin evrensel net maliyet hesabına dâhil edilebilmesi, evrensel posta hizmeti işlerine ilişkin giderler açısından da avans uygulamasının başlatılması amaçlanmaktadır.

Anayasa Mahkemesinin iptal kararına istinaden, sermayesinin yarıdan fazlası PTT'ye ait olan şirketlerde kamu kurum ve kuruluşlarına personel istihdam edilmesine dair mevzuat hükümlerine tabi olmaksızın 2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu'na tabi olarak personel istihdamına ilişkin düzenleme yapılmaktadır.

Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde idari hizmet sözleşmeli olarak istihdam edilen ve kamu personeli hüviyeti taşıyan personelin tabi olacağı disiplin hükümleri kanunla düzenlenmektedir.

Hava seyrüsefer personeli Ünvan gruplarına ilişkin uluslararası Hava Seyrüsefer Emniyeti İçin Avrupa Teşkilatı (EUROCONTROL) mevzuatına uyum sağlanmaktadır.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun elektronik haberleşme teknolojilerinde araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına aktardığı ödenekten havacılık, uzay, raylı sistemler ve denizcilik teknolojilerinin de faydalandırılması amaçlanmaktadır.

Liman başkanlıklarında mesai saatleri dışında Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından belirlenecek ücretler karşılığında 7/24 esasına göre işlem yapılmasına imkân tanınarak ülkemizin dış ticaretinin önemli bir kısmını karşılayan deniz yolu taşımacılığının sürdürülebilirliğinin, verimliliğinin artırılması amaçlanmıştır.

Maddelerle ilgili teferruatları maddeler kısmında aktarabilirim. Bu vesileyle, geneli üzerinde söyleyeceklerim bununla kifayet etmektedir.

Kanun teklifimizin ülkemize, milletimize hayırlı olmasını diliyor, tekrar yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.