KOMİSYON KONUŞMASI

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - 7,5; 9, neyse, bir yerde "9" diye ifade ettiler yani şimdi o küçük titreşimler bunu bu kadar harekete geçiriyorsa...

PROF. DR. SELÇUK ALEMDAĞ - Şöyle ifade edeyim: Biz yapı stokunun probleminden bahsettik, birçoğunuz haberlerden, basından dinlemişsinizdir. Çok basit anlayacağınız bir örnekle örneklem vereceğim: Şimdi, siz, bir ev taşıması esnasında mobilyanızı bir yerden başka bir eve getiriyorsunuz ve bu taşınmayı 5 kere yaptığınızı düşünün. 5 kere bir yerden bir yere taşındıktan sonra o mobilyayı çöpe atıyorsunuz. Gardırobunuz, masanız vesaire şeyiniz başlıyor laçka bir hâle gelmeye ama hiç taşınmadığınız mobilyayı yirmi sene kullanabilirken, 5 kere yer değiştirmiş aynı mobilya salınımdan dolayı... Bunlar düşük magnitüdlü salınımlar. Böyle bir durumda sizin normalde hiç taşınmamış bir mobilyanız -bina olarak düşündüğünüzde- 7 magnitüdünde bir depremde yıkılmazken, 5 kere taşınmış olan bir mobilyanız 4,5-5 magnitüdünde bir depremde yığın gibi çöküyor.

Burada şuna dikkat çekmek istedim: Hemen yanı başındaki mevcut açık ocak işletmesinde yapılan patlatmalı kazının tekrarlı yığında oluşturduğu deformasyonlar var bir kere. Aynı zamanda Kuzey Anadolu Fayı'nın da buraya yakınlığı sebebiyle bunun da oluşturduğu bir etkileşim var. Biz her ne kadar 2-2,5'in üstü magnitüddeki depremleri hissetsek de hissedemediğimiz ama zeminde veya kütlede deformasyon oluşturan birçok sayısız deprem meydana geliyor. Bunlar dinamik yük olarak sizin mevcut yığınınızı etkiliyor ve malzemeyi doygun hâle getirdiğinizden dolayı doygunluk derecesi artan zemin koşulları -demin bahsettiğim- kritik dayanım parametreleri olan kohezyon sürtünme açısını zayıflatıyor yani zeminin kayma dayanımı parametrelerini su kolaylaştırıyor.

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Jeoteknik olarak bütün bunların hesaplanmış olması gerekmez miydi Hocam?

PROF. DR. SELÇUK ALEMDAĞ - Yani teknik olarak belki firma hesaplamıştır. Yapılan deneysel metodolojiyi tam bilmemekle birlikte ben sadece buradaki problemin oluş mekanizmasını aydınlatmak için sizleri bilgilendiriyorum ama mevcut firma yaptırmış olduğu parametre hesaplarını hangi koşullarda yaptırdı, kim yaptı, o konuda bir bilgim yok.

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Sizce aşırı doygunluk, acaba aşırı üretim yapma kaygısından olabilir mi? Yani o kadar suya doygun... Aşırı üretim sebebiyle olabilir mi acaba?

PROF. DR. SELÇUK ALEMDAĞ - O konuda bir yorum yapamayacağım. Bakanlık denetler bu firmaların süreçlerini yani aylık üretim periyotlarını...

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Hiç denetlenmiyor. Kimse sorumluluk almadı Hocam, öyle bir denetim yok, maalesef.

PROF. DR. SELÇUK ALEMDAĞ - Yani o konuda bilgim olmadığı için sorunuzu açık bırakacağım.

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Neyse, ben sadece fikrinizi almak istedim.